"Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemine tepki kapalı kapılar arkasında gizlenemez"

Birkan BULUT
Ankara

İktidarın son seçimlerde aldığı yenilginin ardından tek adam rejimine yönelik tartışmalar sürüyor. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan Japonya’dan döner dönmez milletvekillerini topladı ve Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi tartışmalarını noktalamaya çalıştı. Toplantı öncesinde AKP Grup Başkan Vekili Naci Bostancı da revizyon tartışmalarında abartılacak bir şey olmadığını söyledi. Sorularımızı yanıtlayan Doç. Dr. Deniz Yıldırım, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemine tepkinin gittikçe arttığından bahsederek, bu tepkinin kapalı kapılar ardına gizlenemeyeceğini söyledi.

Deniz Yıldırım ayrıca doğrudan parlamenter sistem ve tek adam rejimi tartışmasının konuyu berraklıktan uzaklaştırdığını belirtti. Sadece sistem değişikliğine sıkışmayan, temel hak ve özgürlükler konusunda Anayasa değişikliğini de kapsayan bir sürece ihtiyaç olduğunun altını çizdi. Yıldırım, “Sadece devlet kurumlarına, yasama, yürütme ve yargıya rol yükleyen sistem kolayca tekelleşebiliyor. Halkın katılımı gibi unsurları işe katmak gerekiyor. Halkın seçim zamanı dışında da yönetime katılımını sağlayacak mekanizmalarını açmak lazım” diye konuştu.

Deniz Yıldırım, iktidarın, 31 Mart yerel seçimleri ve özellikle 23 Haziran’da tekrarlanan İstanbul seçimlerinden sonra halkın tek adam rejimine tepkisini gördüğünü söyledi. Çünkü iki seçim arasındaki kısa sürede ekonomik ve sosyal anlamda büyük bir değişiklik olmadığını belirten Yıldırım, tekrarlanan İstanbul seçiminde iktidarın politikaları ve tek adam rejimine tepkinin açıkça ortaya çıktığını söyledi. İktidarın bunu görmezden gelme şansı olmadığını belirten Yıldırım, “Erdoğan’ın Türkiye’ye döner dönmez milletvekillerini ve kabineyi toplaması, sorunun kapalı kapılar ardında konuşulsa bile saklanamayacağını gösteriyor. Ayrıca yeni parti girişimlerine karşı AKP’de iç güvensizlik var. Ali Babacan ve Ahmet Davutoğlu ekipleri de sistem tartışmalarıyla geliyor. AKP aynı zamanda yeni parti girişimlerine karşı ‘Biz zaten sistemde değişiklik yapıyoruz, niye ayrılıyorsunuz? Eleştirilerinizi burada dile getirin’ diyorlar” dedi.

TÜSİAD’IN TEPKİSİ SİMGESEL

Sermaye çevrelerinin sistem tartışmasına yaklaşımı konusunda ise Yıldırım, TÜSİAD’ın geçmişteki gibi raporlar, kamuoyuna modeller önerme gibi çalışmalar yapmadığını söyledi. Bunda iktidar basıncının da etkisi olduğunu belirten Yıldırım, “Sermayenin işi ekonomi, iktidarın işi siyaset şeklinde bir görev dağılımı yapmaya çalışıyorlar. Ekonomi ve siyaset arasında ayrım varmış gibi gösteriliyor ama öyle değil. TÜSİAD’ın yeni sistem konusunda tepkilerinin simgesel olduğunu düşünüyorum” diye konuştu.

SEÇİM TEPKİSİ VARKEN REFERANDUM SAĞLIKLI OLMAZ

Muhalefetin Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi ufak bir değişikliği dahi taviz verdirme ve oyun kurma gücüyle göreceğini ifade eden Yıldırım, yerel seçimleri kazanan muhalefetin talepleri karşısında iktidarın değişime gitmek zorunda kalması olarak görüleceğini dile getirdi. Diğer yandan doğrudan referandum tartışmasının sağlıklı olmadığını belirten Yıldırım, “Çünkü yurttaş seçim yorgunu. Seçim tekrarına, iktidarın halkın gerçek sorunlarını düşünmek yerine sandığa götürmesine duyulan büyük bir tepki var. İktidara seçim tepkisinin olduğu böyle bir ortamda kısa vadede referandumun sağlıklı olmayacağını düşünüyorum” dedi.

ERDOĞAN BAŞBAKANKEN OTORİTERLİK YOK MUYDU?

Başkanlık sisteminde değişikliğe gidilmesi konusunda Meclis içinde ve dışında olan birçok partinin uzlaştığını söyleyen Yıldırım, “Sadece Erdoğan’ın parçalı AKP’si ve yanında Bahçeli’nin MHP’si kalmış durumda. Sisteme bu kadar geniş bir itiraz ortaya çıkmışken, Mecliste komisyonlar kurulması, geniş kesimlerce yeni anayasa tartışmasının yapılması ve kamuoyunun da katılımıyla yeni bir toplum sözleşmesinin oluşturulması gerekiyor. Bugün referanduma gidilecekse ne ile gidilecek? Yerine ne konulacak? Sadece sistem değişikliğine sıkışmayan, temel hak ve özgürlükler konusunda anayasa değişikliğini de kapsayan bir sürece ihtiyaç var. Bence doğrudan parlamenter sistem ve tek adam sistemi tartışması konuyu berraklıktan uzaklaştırıyor. Erdoğan’ın Başbakan olduğu dönemde Türkiye otoriterce yönetilmiyor muydu? Davalar aracılığıyla birçok kişi susturulmamış mıydı? Sistemin adından ziyade kuvvetlerin tekelde toplanmasına itiraz etmek gerekiyor. Sadece devlet kurumlarına, yasama, yürütme ve yargıya rol yükleyen sistem kolayca tekelleşebiliyor. Halkın katılımı gibi unsurları işe katmak gerekiyor. Halkın seçim zamanı dışında da yönetime katılımını sağlayacak mekanizmalarını açmak lazım” diye konuştu.

İbrahim Kalın: Kabine revizyonu gündemimizde yok

Kılıçdaroğlu: Eski sistemi istemiyoruz, demokratik parlamenter sistem istiyoruz

AKP’de revizyon tartışmasında endişe: Önce "rehabilite" dedi, şimdi "abartmayın"

İhsan Çaralan

AKP’nin kalesine Bahçeli geçti... Ama hangi amaçla?