26 Mayıs 2019 16:07

HDP'li vekil Tuma Çelik: Süryanilerin el konulan arazileri hala geri verilmedi

HDP Mardin Milletvekili Tuma Çelik, AKP hükümetinin ‘el konulan Süryani arazileri geri verilecek’ vaadini tam anlamıyla yerine getirmediğini söyledi.

Tuma Çelik | Fotoğraf: Evrensel

Paylaş

Murat KUSEYRİ
Stockholm

Halkların Demokratik Partisi (HDP) Mardin Milletvekili Tuma Çelik, Süryanilerle ilgili yaptığı açıklamada, “Sahip olduğumuz değerlerin büyük bir kısmı talan edildi. Hâlâ da ediliyor. Mor Gabriel Manastırı ve diğer toprak ve değerlerimize el konulması hâlâ devam ediyor” dedi.

Stockholm’de düzenlenen bir seminere katılmak için İsveç’e gelen Çelik’le Türkiye’de yaşayan Asuri-Süryanilerin yaşam koşullarını konuştuk.

Türkiye’de, 5 bini Turabdin bölgesi Midyat, Şırnak ve Batman’da çoğunluğu ise İstanbul’da olmak üzere toplam 25 bin Süryani’nin kaldığını söyleyen Çelik, baskılardan dolayı göç etmek zorunda kalan Süryanilerin büyük çoğunluğunun Avrupa’nın değişik ülkelerinde yaşadığını belirtti.

Çelik, 2013 yılında mahkemenin verdiği karar gereği Süryanilerin Lozan Anlaşması kapsamında azınlık bir halk olarak görüldüğünü ancak ülkedeki koşulların Süryanilerin azınlıklara tanınan haklardan istifade etmelerine engel oluşturduğunu belirterek şu örnekleri verdi: “Ana dilimizde eğitim görme imkanlarımız yok. Bugüne kadar iktidar olan hiçbir anlayış bize güzel günler yaşatmadı, hep acılar yaşattı. Sahip olduğumuz değerlerin büyük bir kısmı talan edildi. Hâlâ da ediliyor. Mor Gabriel Manastırı, diğer topraklar ve değerlerimize el konulması hâlâ devam ediyor.”

ERDOĞAN SÖZÜNDE DURMADI

El konulan Mor Gabriel Manasırı’na ait bir çok araziyi geri almak için 2008 yılından beri mücadele ettiklerini söyleyen Çelik, AKP Hükümeti’nin Süryanilerin arazi ve mallarına yönelik yaklaşımını şu ifadelerle aktardı: “Manastırın 30 parçalık mülküne el konuldu. 2013 yılında dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan, demokratikleşme paketini açıkladığı konuşmasında Süryanilerin mülklerini geri iade edeceklerini söyledi. Ama 30 mülkün sadece 12 parçası iade edildi. 18 parçası hâlâ hazinede duruyor. El konulan mülklerimiz sadece bunlar değil. Mardin’in büyükşehir belediyesine dönüşmesinden ve yasalarda değişiklik yapılmasından sonra 110 parça mülkümüze el konuldu. Bunlardan bazıları kilise ve hâlâ açık. İnsanlar oralarda ibadetlerini ediyor. Bu mülklerin Diyanet İşleri Başkanlığına devredilmesine tepki büyük oldu. Tepkiler sonrası bu mülkler Diyanetten alındı fakat Hazine’ye devredildiği için bizlere iadesi için kanun değişikliği gerekiyordu.”

Çelik, 2018 yılında yapılan seçimler öncesi çıkarılan bir kanundan sonra mülklerin 54 parçasının iade edildiğini ancak 56 mülkün hâlâ Hazine’de kaldığını belirterek “Biz bunları geri almak için mücadele ediyoruz. Bunun için bir yasa değişikliğine ihtiyaç var. HDP diğer partilerden milletvekilleriyle görüşerek böylesi bir kanuna destek vermelerini sağlamaya çalışıyor” dedi.

“AKP’NİN SÜRYANİLERE YAKLAŞIMI SAMİMİ DEĞİL”

AKP’nin Süryanilere yaklaşımının samimi olmadığını söyleyen Çelik, “Eğer samimi olsaydı bu yasaları çıkarabilecek kapasitesi var. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın kanun değişikliğinin önünü açarak başbakanken verdiği sözü yerine getirmesi gerekir. El konulanlar ibadetlerimizi yaptığımız kiliseler ve manastırlar, ölülerimizi defnettiğimiz mezarlarımız ve onlara ait olan araziler” dedi.

Süryanilerin tek taleplerinin kendi ülkelerinde diğer halklar gibi eşit koşullarda yaşamak olduğunu söyleyen Çelik, “Biz kimseden aşağıda veya yukarıda olmak istemiyoruz. Ben bir Süryani olarak bir Türk veya Kürt kadar eşit yaşamak istiyorum. Baskıya maruz kalmak istemiyorum. Ayrımcılığa uğramak ve ötekileştirilmek istemiyorum” dedi.

Çelik, Avrupa’da “görünür” olduklarını belirterek, bir dönem İsveç Parlamentosunda 6 Süryani milletvekili olduğunu hatırlattı, “Şu anda da milletvekillerimiz ve bir bakanımız var. 100 yıldır Türkiye’de son iki dönemde Süryanilerin bir milletvekili oldu. O da HDP’nin savunduğu anlayış sayesinde” dedi. 

ÖNCEKİ HABER

Donbass’ta antifaşist forum: Uluslararası mücadelenin önemi artıyor

SONRAKİ HABER

Gazeteci Hass: İsrail Norveç’i aldattı, Oslo’nun adı değiştirilmeli

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...