Kese kağıdı, yoğurt kapları, çerez ambalajlarına da para ödenecek mi?
Ambalajlardan geri kazanım katkısı alınacağı haberlerini Çevre Mühendisleri Odası ve Tüketici Hakları Derneği Başkanlarıyla konuştuk.
Fotoğraf: Pixabay
Buse VURDU
Ankara
Kamuoyu tarafından poşeti paralı yapan düzenleme olarak bilenen düzenlemenin ardından Çevre ve Şehircilik Bakanlığının sitesinde yayımlanan “Geri Kazanım Katılım Payına İlişkin Yönetmelik Taslağı” tepkiler sonrası bakanlık web sayfasından kaldırdı. 30 Haziran’da uygulanmaya başlaması beklenen taslakla, ekmeğin sarıldığı kese kağıdı, yoğurt kapları, cips ve çerez ambalajları ile gazlı ve gazsız içeceklerin kutularından geri kazanım payı alınacağı haberleri yayıldı. Söz konusu taslağı ve yol açtığı tartışmaları Çevre Mühendisleri Odası Başkanı Baran Bozoğlu ve Tüketici Hakları Derneği Başkanı Turhan Çakar ile konuştuk.
"POŞETİN PARALI OLMASIYLA BU KONUNUN İLGİSİ YOK"
Baran Bozoğlu, söz konusu taslağın yeniden gündeme gelmesi durumunda, belirtilen ambalaj ve ürünleri ithal eden veya piyasaya sürenlerin, bu ürünler atığa dönüştüğünde toplanması ve yönetilmesi için artık bir vakıf veya derneğe (yetkilendirilmiş kuruluşa) değil doğrudan devlete ödeme yapması gerekeceğini söyledi. Taslağa göre, vatandaşın bu ürünleri alırken para vermesi gibi bir durumun söz konusu olmadığını dile getiren Bozoğlu, “Özetle, zaten var olan atık yönetim sisteminde ithal eden veya piyasaya sürenin ödediği para artık devlete gidecek. Daha önce neredeyse sorumluluk almamaya çalışan veya çok düşük ücretlerle tabiri caizse sorumluluktan kaçan şirketler artık oluşturdukları atıkları yönetmek için gerçekten sorumluluk almak zorunda kalacak. Poşetin paralı hale getirilmesi ile bu konunun uzaktan yakından ilgisi yoktur. Vatandaşın doğrudan ambalaja para ödemesi herhangi bir mevzuatta yer almamaktadır” dedi.
"ASIL SORUN PARANIN NASIL YÖNETİLECEĞİ"
Basında yer alan haberlere de değinen Bozoğlu, bu haberlerin eksik olduğunu belirterek esas sorunun bu paranın nasıl yönetileceği olduğunu dile getirdi. Bozoğlu, toplanan paraların şeffaf bir şekilde, gerçekten atıkların yönetimi konusunda harcanması gerektiğini belirterek “Belediyeler arasında ayrımcılık yapılmamalı. Daha önce deprem için toplanan paraların başka amaçlarla kullanılması bu konudaki endişeleri artırıyor. Basının, siyasetçilerin, bürokratların ve vatandaşların asıl bu meseleye odaklanması gerekiyor. Geri Kazanım Katılım Payına dair yapılacak yeni mevzuat düzenlemelerinin iyi takip edilerek görüşlerin Bakanlığa iletilmesi hepimizin sorumluluğudur. Bu konuda odamız kamu yararı gözeten bir perspektifle görüşlerini iletecektir” diye konuştu.
"YALNIZCA CEZA SORUNU ÇÖZEMEZ"
Türketici Hakları Derneği (THD) Başkanı Turhan Çakar ise Türkiye’nin çok yüksek miktarlarda plastik ithal eden bir ülke olduğuna dikkat çekerek, plastik kullanımının azaltılmasının yalnızca bu tür uygulamalarla mümkün olmayacağını dile getirdi. Para cezası veya ek vergilendirme gibi uygulamaların bir nebze caydırıcı olmasına karşın sorunu çözemeyeceğini ifade eden Çakar, esas olanın plastik üretiminin, ithalatının ve tüketiminin toplam olarak en aza indirilmesi olduğunu söyledi. Çakar, plastik yerine kısa sürede çözünebilen, doğal maddelerden üretilmiş ambalajların kullanıma sokulması gerektiğini belirterek Bakanlığın çalışmalarını bu alanda yoğunlaştırması gerektiğini ifade etti. Bu yolla hem Türkiye’nin dışa bağımlılığının azalacağını hem insan sağlığını tehdit eden plastik kullanımının engellenebileceğini dile getiren Çakar, “Özellikle tüketimdeki plastik ambalaj malzemelerinin sıfırlanması mümkündür. Çözüm budur, çözüm paralı hale gelmesi değildir” diye konuştu.
EVRENSEL EGE
Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...
