Sağlıklı cilt hakkında doğru veya yanlış bilinen 7 bilgi

Sara J. BROWN
Dundee Üniversitesi

Cilt bizim en büyük ve sağlıklı olduğunda kıymetini bilmediğimiz bir organımız. Öğretim görevlisi bir dermatolog olarak, inatla kalıcı görünen yanıltıcı "gerçekleri" sıklıkla duyuyorum. İşte hemen düzeltilebilecek en yaygın paylaşılan mitlerden bazıları ve güvenebileceğiniz bazı gerçekler.

CİLT KENDİNİ SÜREKLİ YENİLER

DOĞRU, cilt, vücudunuzun iç ortamı ve dış dünya arasında dinamik bir bariyer sağlar. Epidermiste (cildin dış tabakası) bulunan keratinosit denen hücreler, bu tabakayı aşarak yükselen ve derinin değişmesini sağlayan bir hücre kaynağı üretmek için sürekli bölünürler. Cilt, kendilerini bölme ve yenileme özelliğine sahip kök hücreler açısından zengin bir kaynaktır.

SAĞLIKLI BİR CİLT İÇİN GÜNDE 2 LİTRE SU İÇİLMELİ

YANLIŞ, içtiğiniz su miktarı cildinizi doğrudan etkilemez. Su, dermisten (deri iç tabakası) akan kan ile cilde verilir. Özellikle kuru bir su, ortamda epidermisten kaybedilir.

Cilt hidrasyonunu korumak için suya ihtiyaç vardır. Cilt kuruduğunda, esnekliğini kaybeder ve solgun görünür. Sağlıklı bir insanda iç organlar -böbrekler, kalp ve kan damarları- cilde ulaşan su miktarını kontrol eder. İçmeniz gereken sabit bir su hacmi yoktur, sadece kullandığınız ve kaybettiğiniz su miktarına bağlıdır.

STRES CİLDİ SAĞLIKSIZ HALE GETİREBİLİR

DOĞRU, modern hayatta stresin yol açtığı birçok sağlık sorunu var, ancak bilimsel çalışmalarda incelenen çeşitli cilt hastalığı, muhtemelen kortizol (Adrenal bezlerde yapılan steroid hormon) dahil olmak üzere stres hormonlarının etkisiyle kötüleşti. Kayda değer örnekler arasında alopesi areata (Vücudun bağışıklığının saç köklerine saldırmaya başladığı ve saç dökülmesine neden olduğu otoimmün durumu), sedef hastalığı (Cilt kalınlaşmasına, ölçeklenmesine ve iltihabına neden olan başka bir otoimmün durumu) ve egzama (Kaşıntılı kırmızı cilt iltihabı, genellikle astım, saman nezlesi ve diğer alerjilerle birlikte görülür) bulunuyor. Maalesef, bu cilt koşullarının patlaması tam olarak stresli veya baskı altındayken istemediğiniz şeylerdir.

TIRNAKTAKİ BEYAZ LEKELER KALSİYUM EKSİKLİĞİ ANLAMINA GELİR

YANLIŞ, tırnaklar, tırnak matrisinde, cildinizin altında, tırnağınızın üst kenarındaki bir alanda üretilir. Matris sarsıntıya uğrarsa, çarpılırsa veya ısırılırsa, gelişen tırnakta düzensizlik oluşur ve hava sıkışabilir. Bu tırnak uzadıkça beyaz bir iz gibi görünür. Kalsiyum, kemik ve dişlerin yanı sıra sağlıklı tırnaklar için de önemlidir, ancak bu beyaz izler eksiklik belirtisi değildir.

SİVİLCE SORUNUNUZ VARSA...

Cildi sağlıklı tutmanın temel ilkeleri çoğunlukla sağduyu temellidir. Cildinizi yıkayarak düzenli bir şekilde kirden arındırmalısınız fakat elbette cildinizden gerekli nemi ve su geçirmez maddeleri arındıracak denli bir ayrıştırma yapmamalısınız. Yüzünüzü gergin ya da kuru hissettiğinizde bir nemlendirici kullanın, bu noktada eğer sivilce sorununuz yoksa yağlı bir merhem işe yarayacaktır. Sivilce sorununuz var ise yağlı merhemler yerine su bazlı kremler kullanmanız gerekir. Eğer mümkünse stresten uzak durun, sağlıklı bir diyet uygulayın ve susuz hissettiğinizde su için. Son olarak, cildinizi fazla güneşten şapka, giysi ve güneş kremi yardımı ile koruyun.

GÜNEŞ IŞIĞI İYİ GELİR

DOĞRU VE YANLIŞ, birçok insan güneşli bir günün iyi hissettiren faktörünü yaşamıştır, ancak güneş ışığının iyi ve kötü etkileri vardır. Güneşten gelen ışık, farklı dalga boylarında ışık karışımını içerir: Bazıları insan gözüyle görülebilir, bazıları görebileceğimiz renklerden daha kısadır -bunlara ultraviyole (UV) denir- bazıları ise daha uzundur, kızılötesidir. Farklı dalga boylarının cilt üzerinde farklı etkileri vardır.

UVB cilt tarafından kemik sağlığı için gerekli olan D vitamini üretmek için kullanılır. Bu vitamin, güneşe maruz kalmadan, günlük diyetten alınmalıdır. Dermatologlar, cilt iltihabını azaltmak için bazı cilt durumları için değerli bir tedavi olan UVA ve UVB'nin belirli dalga boylarını dikkatle kontrol edilen dozlarda kullanırlar.

Fakat eğer cilt UV ışınlara çok fazla maruz kalırsa bu vücuttaki hücrelerin DNA'larına zarar vererek kanserin temeli olan kontrol edilemez bir büyümeye yol açabilir. Basit bir kural olarak, eğer bir hastalığınız veya bağışıklık sistemini baskılayan bir tedaviniz yok ise güneş ışığını orta seviyede almak iyi gelecektir, fakat her zaman güneş yanığından kaçınılmalıdır.

ÇİKOLATA SİVİLCEYE  NEDEN OLUR

YANLIŞ, 30'lu ve 40'lı yaşlarınıza kadar devam edebilen yaygın "ergen" sivilcesi olan acne vulgaris, ciltteki yağ bezleri üzerindeki hormonal etkiler ile cildin üzerindeki tıkanmış gözeneklere ve cilt üzerinde yaşayan mikroplara bağışıklık tepkisi arasındaki etkileşimin bir sonucu olarak ortaya çıkar. Yüksek yağlı beslenmek birçok sebepten dolayı sağlıksızdır, ancak sivilceye neden olmaz. Aslında, oral izotretinoin gibi şiddetli akne için reçete edilen bazı haplar yağlı bir besinle yutulduğunda daha iyi emilir- ve bu çikolata içerebilir.

TOZ DETERJAN EGZAMAYA SEBEP OLUR

YANLIŞ, egzama, cildin kuru, kaşıntılı ve kırmızı olduğu bir durumdur. Genetik faktörlerin (Cildinizin nasıl üretildiği) ve çevresel etkilerin, iltihaplanmalara yol açan kombinasyonundan kaynaklanır. Sabun, sıvı ve toz deterjanlar cildi tahriş edebilir ve kuruluğa sebep olabilir çünkü ciltteki yağı giderirler (Bulaşık deterjanının bulaşıklarınızdaki yağı giderdiği gibi). Biyolojik toz deterjanlar enzimleri içerir -lekeleri çıkarmak için diğer yağları ve proteinleri parçalayan proteinler- ve bunlar hassas cildi tahriş edebilir, bu nedenle egzamayı kötüleştirebilirler. Cildin tahriş olmasını önlemek için, toz deterjanın herhangi bir giysi giyilmeden önce iyice durulanması önemlidir.

Theconversation.com’dan çeviren Selen ADIGÜZEL