İşsizlik azaldı diyenler kuyrukları görmüyor mu?

Volkan PEKAL
Adana

Adana’da çeşitli kamu kurumlarında ve belediyelerde çevre temizliği, park düzenlemesi alanlarında geçici olarak çalıştırılmak için yayınlanan iş ilanına çok sayıda kişi başvurdu. Toplum Yararına Program (TYP) kapsamında 3 bin kişilik iş için binlerce kişi, Adana İnönü Caddesi üzerinde bulunan Çalışma ve Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü önünde uzun kuyruk oluştu. Kuyrukta konuştuğumuz işsziler geçici iş için bile torpil gerektiğini belirterek, “Hani işsizlik bitmişti?” diye tepki gösteriyor.

FABRİKADAN TYP KUYRUĞUNA

11 Şubat’ta başlayıp 9 Ağustos’ta bitecek 6 aylık geçici ve vasıf gerektirmeyen iş için çeşitli meslek gruplarından işsiz kalan vatandaşlar da kuyrukta yer aldı. Yıllarca fabrikada işçilik yaptıktan sonra işsiz kalan 37 yaşındaki Adem Erol, “Enflasyon düştü, işsizlik bitti diyorlar, hani nerede bitti, bu sırayı görmüyorlar mı” diye tepki gösterdi.

Yapacakları işin geçici olduğunu ve ağustosta tekrar işsiz kalacaklarını ifade eden Erol, bir yıldır işsiz olmasının kendisini bu kuyruğa getirdiğini ifade etti. Kendisini geçici işe başvurmaya iten koşulları aktaran Erol, “SASA’da çalışıyordum. Orada 15 yıl çalıştıktan sonra biriken kredi kartı, ihtiyaç kredileri borçları yüzünden tazminatımı alıp işten çıkmak zorunda kaldım. Aldığım parayla borçlarımı kapattım ama şimdi de işsizim. Evliydim, maddi sebeplerden evliliğim de bozuldu” dedi. Bir yıldır iş için başvurmadığı yer kalmadığını dile getiren Erol, “Bir yıl içerisinde çok yere başvurdum ama iş bulamadım. ‘Yaşlısın’ diyorlar. 37 yaşındayım ‘yaşlı’ diyorlar. Yaşlıysam emekli yapsınlar, değilsem de çalıştırın o zaman. TYP’li olarak çalışmak istiyorum ama sırayı görüyorsunuz” diye konuştu.

‘GEÇİCİ İŞ İÇİN BİLE TOPRPİL LAZIM’

TYP kapsamında işçi alımları büyük ölçüde kura ile yapılıyor. Ancak AKP çevrelerinin işe girdiği TYP’deki kura sistemine güven yok. Sibel isimli kadın, “Bu altı aylık bir iş ama geçici iş için bile torpil lazım. Torpilimiz yok. Bu kaçıncı başvuruşum, adamımız olmadığı için giremedik. Yine yok ama yapacak bir şey yok” dedi.

MOBİLYA USTASI TYP KUYRUĞUNDA

Kemal İmrek mobilya dekorasyon ustası olmasına rağmen inşaat alanındaki daralma ile birlikte aylardır işsiz geziyor. İş başvurusu sonrası konuştuğumuz İmrek bir mesleği varken neden TYP’ye başvuruda bulunma nedenini şöyle anlatıyor: “Yaklaşan yıllık kira gününü ve ödeyemediğim faturaları düşünerek yaşıyorum. Kurban Bayramı’ndan bu yana işsizim. İş bulamıyorum. Kiramı ödeyemiyorum, faturalarımı ödeyemiyorum. Artık ne yapacağımızı bilmiyoruz. Hükümetin neden işçiye el atmadığından dertliyiz” diye konuştu.

‘FATURA BİZE KESİLİYOR’

Kriz yok denilen dönemde hak ettikleri ücretin çok altında ücretler alırken işlerin birden bire durması ile işsiz kaldığını söyleyen İmrek, “Şu an yaprak bile kıpırdamıyor. Biz serbest çalışıyorduk zaten. Şu an iş yok, yaptığımız işin parasını bile alamıyoruz. Bu yüzden iş aramaya çıktım” dedi. 6 ay sonra yine işsiz kalacağını dile getiren İmrek, “Haberlerde geçti deniliyor fakat bizim için kriz her zaman vardı” dedi. İşsizlik rakamlarının gerçeği yansıtmadığını, daha fazla olduğunu ifade eden İmrek, “İşçi sınıfına fatura kesiliyor. Bunun doğru olduğunu düşünmüyorum” diye konuştu.

OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMEN İŞSİZLİK KUYRUĞUNDA

Okul öncesi öğretmen olduktan sonra atanamadığı için özel eğitim kurumlarında çalışan Hüsniye Çetin, işsiz kalınca bu sefer de TYP için değil ama başka bir iş için İŞKUR kapsında bekliyor. 1 yıldır işsiz olduğunu dile getiren Çetin, “Özel sektörde çalışıyorum. Ama onlar daha ucuza çalıştırmak istiyorlar. Asgari ücret 2 bin 20 lira olmuş 1600, 1500 diyorlar” dedi. Kuyrukta beklerken konuştuğumuz bir grup kadın da geçici iş için gelmişler ancak pek umutlu değiller.

TYP NEDİR?

Son günlerde birçok vatandaşın gündeminde yer alan Toplum Yararına Program (TYP) kapsamında çalışanlar asgari ücret veriliyor ve sigortaları ödeniyor. Çalışma süreleri en fazla 9 ay oluyor. İsizliğin yoğun olduğu dönemlerde veya yerlerde gelir desteği sağlamak için yapıldığı iddia edilse de TYP kapsamında kamu kurumlarının kadrolu işçilere yaptırması gereken işler, asgari ücretle geçici işçilere yaptırılıyor. Böylece kamu kurumları kadrolu işçi sayısını artırmıyor.