CHP ve HDP’li kadın vekillerden bütçeye tepki: Eşit istihdam çıkmadı

Burcu YILDIRIM
Ankara

Mecliste bütçe görüşmeleri ile ilgili konuşan HDP Milletvekili Filiz Kerestecioğlu, bütçeden kadınlara sadece küçük bir yardım buketi verilmeye çalışıldığını, ancak esas olanın kadınların hayatın her alanında sendikalı olarak istihdam edilmesi gerektiğini söyledi. CHP Milletvekili Candan Yüceer de “Bir taraftan kadınlar iş gücüne katılsın diyeceksiniz, diğer taraftan kreş açmayacaksınız. O kadın çocuğunu kime bırakıp işe gidecek? Konu kadınlar olunca laf çok iş yok” dedi.

KERESTECİOĞLU: HERKESİ DİNİ EĞİTİM ÇERÇEVESİNDE HİZALANDIRMAK İSTİYORLAR

HDP Ankara Milletvekili Filiz Kerestecioğlu, bütçe görüşmelerinden kadının payına bir şey düşmediğini belirterek “Biz bütün bakanlıkların bütçelerinde kadınlara ne ayrılıyor, hangi kalemler var, ne yazık ki onları kalem kalem görme şansına sahip değiliz” dedi. Bakanlıktan kadının adının daha önce çıkarıldığını ifade eden Kerestecioğlu, “En son en azından aile bakanlığı tek başınayken o da şimdi Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı oldu. Bu şekilde, devasa sorunları olan iki bakanlık birleştirilmiş oldu ki bu zaten başlı başına vahim bir durum” diye konuştu.

AKP’nin, hak yerine sosyal yardımı koyduğuna dikkat çeken Kerestecioğlu şunları söyledi: 2018 yılında sosyal yardımlara harcanan miktar 43,4 milyar lira. Toplam milli gelirin (1 trilyon 13 milyar 453 milyon TL) yalnızca yüzde 4’ü. Bütçeden, her 100 TL’den 23’ü faize giderken sosyal desteğe yalnızca yüzde 4 gidiyor. Diyanet'in 2018 bütçesi 7 milyar 774 milyon, 2004’teki bütçesinin 8 katı bir bütçe! Diyanetin bu rakamı da kadınlara ne düştüğünü açıkça gösteriyor. Sosyal devletin rolü, diyanet ve dini vakıflara ayrılan bütçe ile dolduruluyor. Aile, eğitim ve kreş hizmeti veriyorlar. Normal kreşlerin sayısı çok azalmışken Diyanete bağlı kreş ve yurtların sayısında ciddi anlamda artış var. Aslında herkesi belli bir dini eğitim çerçevesinde hizalandırmaya çalışıyorlar.

‘KADINLAR SENDİKALI İSTİHDAM EDİLMELİ’

Buna karşın Türkiye’de köklü bir kadın mücadelesi olduğunun altını çizen Kerestecioğlu, “Flormar işçileri ne kadar zamandır haklarını almak için direniyorlar ve sendika buraya girecek diyorlar. Daha önce de Novamed’de görmüştük biz bu kadın direnişini. AKP’nin ve dünya kriz programlarında görünen o ki yangında ilk terk edilen kadınlardır. Savaş olur kadınlar evlerine döner, kriz olur kadınlar evlerine döner ve esnek çalışmaya mahkum edilirler. Ailede her biri iş olan çocuk, yaşlı, hasta bakımı yine kadınların sırtına yüklenir ve kadınlar bu işleri evde hallederken küçük bir sosyal yardım buketi verilmeye çalışıldığını görüyoruz. Ama olması gereken kadınların hayatın her alanında sendikalı olarak istihdam edilmesi” dedi. Bütün bunları aşmanın yolunun kadınların mücadelesinden geçtiğini ifade eden Kerestecioğlu, “Dayanışmayı yükseltip haklarımızı almamız gerekiyor. Nasıl Medeni Kanunu, Ceza Kanunu’nu değiştirdiysek, 6284 sayılı Kanun’a ulaştıysak bugün aynı şekilde hayata katılmayı, eşit işe eşit ücret alabilmeyi ve sendikalı olabilmeyi başarmamız gerekiyor” diye konuştu.

'BÜTÇE NE EMEKÇİ NE DE KADIN DOSTU'

CHP Tekirdağ Milletvekili Candan Yüceer, bütçenin emekçi dostu olmadığı gibi kadın dostu da olmadığını belirterek “Bunu bütçede ayrılan ödeneklerden de görmek mümkün. İmzaladığımız sözleşmeler gereği toplumsal cinsiyet eşitliğinin ana akımlaştırılması açısından hükümetin elindeki tek enstrüman Kadın Statüsü Genel Müdürlüğüdür (KSGM). KSGM’ye ayrılan ödenek de 13 milyon 154 bin liradır” dedi. Bu konuda birkaç karşılaştırma yapan Yüceer, “Örneğin, Dini Yayınlar Genel Müdürlüğüne ayrılan ödenek 51 milyon 935 bin liradır. KSGM’ye ayrılan bütçenin dört katı. Tarım ve Orman Bakanlığı Eğitim ve Yayın Daire Başkanlığı ödeneği 91 milyon ve KSGM’nin neredeyse 7 katı” diye konuştu. Söz edilen tasarrufun sürekli ezilenler için ayrılan ödenekten olduğunu belirten Yüceer, “Cumhurbaşkanlığı temsil ve ağırlama giderlerinden tasarruf etmek akıllarına gelmiyor. Geçen sene, temsil ve ağırlama giderlerine 36 milyon 273 bin 650 lira harcanmış. Bu rakam, Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü bütçesinin 2 katı, KSGM’nin 3 katı” dedi.

'KADINLAR İŞ GÜCÜNE ERKEKLERİN YARISI KADAR KATILABİLİYOR'

Önümüzdeki süreçte ciddi bir ekonomik krizin yaşanacağını ve göstergelerin buna işaret ettiğini söyleyen Yüceer, “Zaten kadınların iş gücüne katılım oranı düşük, işsizlikleri yüksek. Kriz olduğunda ilk işten çıkarılanlar kadınlar oluyor. İş gücüne katılım oranı yüzde 39,2. Yani erkeklerin katılımının yarısı. OECD ülkelerinde kadınların iş gücüne katılım oranı ortalama yüzde 63. İş gücüne katılım oranı düşük olduğu kadar işsizlik oranları yüksek. Standart işsizlik yüzde 11,4 iken kadın işsizliği yüzde 15. Genç kadınlarda durum daha da vahim, her dört genç kadından biri işsiz. Genç işsizliği yüzde 19,2. Genç kadın işsizliği yüzde 24,1. Yaşanan kriz derinleştiğinde bu sorunların da derinleşeceğini öngörmek kehanet değil. Bir taraftan kadınlar iş gücüne katılsın diyeceksiniz, diğer taraftan kreş açmayacaksınız, o kadın çocuğunu kime bırakıp işe gidecek? Konu kadınlar olunca laf çok iş yok” dedi.

2019 bütçesi görüşmelerine devam ediliyor (20 Aralık)

Bütçe 2018'in 11 ayında 54,5 milyar lira açık verdi