Silahşorlar bale sahnesinde

Özlem ERTAN

Fransız Yazar Alexandre Dumas’nın ‘Üç Silahşorlar’ romanı, yazıldığı günden beri insanların ilgisini üzerinde toplamaya devam ediyor. Bu heyecan ve macera dolu romanın sadece film uyarlamalarını saymak bile bir hayli zaman alır. Dumas’nın 1844’te kaleme aldığı ‘Üç Silahşorlar’, bale sahnelerinde de çeşitli kereler farklı yorumlar ve müziklerle kendine yer buldu.

Türkiyeli koreograflar ve bale dansçıları Armağan Davran ile Volkan Ersoy’un koreografisini yaptığı ve metnini hazırladığı ‘Üç Silahşor’ adlı bale de bunlar arasında. İlk kez 2010 senesinde Ankara Devlet Opera ve Balesinde sahnelenen ‘Üç Silahşor’, 1 Aralık akşamı İstanbul’da ilk kez sanatseverlerle buluştu. Kadıköy Süreyya Sahnesindeki prömiyerde İstanbul Devlet Opera Balesi Orkestrası’nı aynı zamanda ‘Üç Silahşor’un müzik düzenlemesini de yapan Şef Bujor Hoinic yönetti.

GIUSEPPE VERDİ’NİN MÜZİĞİ

Düello, kavga, aşk, tutku ve eğlence dolu sahneleriyle herkesin ilgisini çekebilecek bir eser olan ‘Üç Silahşor’un en güzel taraflarından biri de İtalyan Operasının Ustası Giuseppe Verdi’nin bestelediği müzikleri. Aralarında ‘Nabucco’, ‘Macbeth’, ‘Il Trovatore’, ‘Rigoletto’, ‘Maskeli Balo’, ‘La Traviata’, ‘Otello’ ve ‘Aida’nın da bulunduğu onlarca operaya ve bir de ‘Requiem’e imza atan Giuseppe Verdi, 1813-1901 arasında yaşadı. Hayatı boyunca herhangi bir opera binasının kapısından geçmemiş kimselerin bile aşina olduğu renkli, çekici ve akılda kalıcı melodilere imza attı. Öyle ki bestelediği bazı temalar reklam müziklerinde bile kullanıldı, popüler oldu.

Bu büyük bestecinin çeşitli operalarında yer alan bale müzikleri, uvertürler ve aryalar ‘Üç Silahşorlar’ balesinde kullanılmış. Ancak farklı eserlerden alınan bu parçalar Şef Buijor Hoinic tarafından öylesine ustalıkla birleştirilmiş ki anlamlı bir bütün haline gelmiş.

‘LA FORZA DEL DESTINO’ İLE BAŞLIYOR

‘Üç Silahşor’ balesi Giuseppe Verdi’nin ‘La Forza del Destino’ operasının uvertürüyle başlıyor. Türkçeye ‘Kaderin Gücü’ ismiyle çevrilebilecek olan ‘La Forza del Destino’nun giriş müziği Verdi’nin melodik gücünü gösteren parçalardan biri. Bale boyunca pek çoğu opera dinleyicilerine tanıdık gelecek Verdi parçaları dansçıların hareketleriyle ve anlatılan hikayeyle uyum içinde akıyor. ‘Üç Silahşor’ balesinde Verdi’nin ‘Maskeli Balo’, ‘Il Trovatore’, ‘Rigoletto’, ‘Otello’ gibi eserlerinden bölümler kullanılmış ve tüm bu bölümler Buijor Hoinic’in müzikleriyle birbirine bağlanmış.

‘Üç Silahşor’, Fransa Kralı XIII. Louis’ye hizmet eden cesur şövalyeler Atos, Portos, Aramis ve sonradan onlara katılan D’Artagnan’ın macera dolu öyküsü hakkında bir bale. Koreograflar, balenin librettosunu Alexander Dumas’nın metnindeki mizahi unsurları ön plana çıkararak hazırlamışlar.

RENKLİ VE HEYECANLI

‘Üç Silahşor’ daha önce bale izlememiş olanların da seveceğini düşündüğüm eğlenceli, renkli, tempolu bir eser. Düellolar, kavgalar, entrikalar ve aşkla harmanlanmış bir konusu var. Dekor tasarımı İsmail Dede, kostüm tasarımı Nursun Ünlü, ışık tasarımı ise Fuat Gök tarafından yapılan eserin dansçı kadrosu da teknik ve artistik anlamda başarılı. Sahnede tempoyu düşürmeden dans ediyor ve oynuyorlar. Verdi’nin güzel müziğinin de etkisiyle zamanın nasıl geçtiğini anlamıyorsunuz. 1 Aralık’taki prömiyerde D’Artagnan rolünde Erhan Güzel’i, Athos’ta Batur Büklü’yü, Porthos’ta Oliver Spence’i, Aramis rolünde Mehmet N. Arkan’ı izledik. Diğer önemli rollerden Constance’ı Büşra Ay, Milady’yi N. Melike Koper, Lord Buckingham’ı Olcay Tunçeli, Kraliçe’yi Gizem Atik Tuncay oynadı.

Dansçılara teknik ve artistik anlamda kendilerini gösterme imkanı veren pas de deux’lar yani ikili danslar, sololar ve kavga sahneleri bulunan bir bale ‘Üç Silahşor’. Pas de deux’lardan birinde İstanbul Devlet Opera ve Balesi Başkemancısı Oleksandr Samoylenko tarafından çalınan güzel solonun da aklımda kaldığını söylemeden geçemeyeceğim.

‘Üç Silahşor’ balesi 6 Aralık, 18 Aralık ve 20 Aralık akşamları saat 20.00’de; 8 ve 22 Aralık günleri ise saat 16.00’da Kadıköy’deki Süreyya Operasında sahnelenecek. İzlemenizi tavsiye ederim.