Duyar Vana işçiyi attı, ihbar ödemedi, kıdemi takside böldü

Vedat YALVAÇ
İstanbul

İstanbul Esenyurt’ta bulunan Duyar Vana patronu, kriz gerekçesiyle daralmaya gittiğini açıklayarak işçi çıkarmaya başladı. İşten attığı işçilere ise ihbar tazminatını ödemedi, kıdem tazminatını ise takside böldü.

1965 yılında kurulan ve şu anda 70’ten fazla ülkeye ihracat yapan Duyar Vana’da yönetim önce panolara “Kıdem tazminatını alarak işten ayrılma talebinde bulunan tüm çalışanların dilekçelerini 18.09.2018 mesai bitimine kadar insan kaynaklarına vermesi gerekmektedir. Bu tarihten sonra verilen dilekçeler değerlendirmeye alınmayacaktır. Duyar Vana verilen dilekçelerle ilgili olumlu ya da olumsuz değerlendirme hakkını saklı tutar” ifadelerinin yazılı olduğu bir duyuru astı.

‘ANLAŞMALI BOŞANMA TARZINDA BİR ŞEY!’

Daha sonra ise bir Duyar Vana yöneticisi yapılan toplantıda şöyle bir konuşma yaptı: “Ülkemizin içerisinden geçmiş olduğu sıkıntılı bir süreç var. Döviz kurundaki ani zıplamalar, faizlerin bununla bağlantılı olarak çok yükselmesi, ani değişen şartlar neticesinde piyasada ciddi bir dalgalanma yaşandı... Mal sattığımız yerlerden alacaklarımızı zamanında tahsil edemiyoruz. Hatta ihraç ettiğimiz yerlerden, yurt dışından dahi zamanında paralarımızı tahsil edemiyoruz. Siz de zaten farkındasınız, özellikle son 3 aydır maaşlarınızı bir hafta 10 gün gecikmeli ödüyoruz. Önümüzdeki dönemde de şartlar çok hızlı bir şekilde düzelmeyecek. Tabi biz kimseyi bizimle çalışmak zorunda tutmuyoruz. Kimse burada çalışmak mecburiyetinde değil. Ben bu şartlarda bu şekilde bir hafta on gün maaşımı almamaya tahammül edemem, dolayısıyla da ben bu şartlarda çalışmak istemiyorum diyen arkadaşlarımız varsa insan kaynaklarına müracaat edebilirler.”

Yöneticinin yaptığı konuşmanın ardından bilgilendirme yapan amir ise “Merak edilen konulardan bir tanesi kıdem tazminatı konusu. Duyar Vana kıdem hakkı bulunan arkadaşlara yardımcı olacak. İhbar tazminatları verilmeyecek şeklinde bir bilgilendirme var. Onun dışında işsizlik maaşından faydalanabilmeniz için uygun çıkış nedeni verecek. Bu anlaşmalı boşanma tarzında bir şey olacak” dedi.

15 YILLIK İŞÇİLERİ İHBAR TAZMİNATI ÖDEMEDEN GÖNDERDİLER

10 yıllık, 15 yıllık işçileri ihbar tazminatı ödemeden gönderdiklerini belirten bir Duyar Vana işçisi “Kıdem tazminatlarını da takside bağladılar. Çıkarılan 15 yıllık bir arkadaşa 15 taksit teklif ettiler. Kabul etmeyince 12 takside indirdiler. Dilekçe verenlerin sayısı 25’e ulaşmış. Hedefledikleri sayının bayağı üstüne çıkmış. 15 ila 20 arasında işçi çıktı. Her gün ikişer, üçer gönderiyorlar. Üstelik çıkanlar fabrikanın kemik kadrosu.  Her biri 8 yıllık, 10 yıllık, 15 yıllık işçiler” dedi.

Yönetimin 2 gün içinde karar vermelerini istediğini ifade eden işçi, “Kalanlar da her an çıkarılabiliriz diyerek iş arıyorlar. 3 arkadaşı da insan kaynakları çağırıp ‘2 seçeneğiniz var. Bizim işimiz yok. Küçülmeye gidiyoruz. Dökümhanede eksik eleman var. Ya dökümhaneye gideceksiniz ya da ücretsiz izne çıkacaksınız’ demiş. Birini alıp kaynak makinesine verdiler, birini CNC makinesine verdiler” diye konuştu.

Öte yandan 30 yaşlarında lise mezunu bir işçinin ise istemediği halde işten çıkarıldığını söyleyen işçi, “Çok iyi çalışıyordu. Aniden insan kaynaklarına çağırıp işten çıkardıklarını söylediler. Gerekçe göstermediler” dedi.

KAMYON KAMYON MAL GÖNDERİYORLAR

Doların Duyar Vana’yı etkilemediğini düşündüğünü belirten bir başka işçi ise şöyle konuştu: “Krizi bahane ediyorlar ama kriz diye bir şey yok. İşler devam ediyor. Paranı alamıyorsun, kurdan etkileniyorsun ama kamyon kamyon mal gönderiyorsun. Dışarıdan mal getirip burada montajını yaptırıyor. Kriz olduğu zaman mal göndermezsin ve almazsın. Mal alacaksan azaltırsın. Üretimde bir değişim yok. Çin’den mal getirip burada montajını yaptırıyor. Bu nasıl iş yani.”

BUGÜNE KADAR ONLAR ALMIŞ, İŞÇİLER DE SES ÇIKARMAMIŞ

Çıkan işçilerin bir kısmının daha iyi işler bulduğunu söyleyen bir başka işçi ise ancak bunun herkes için geçerli olmadığını söylüyor: “Herkes aynı imkanlarla, daha iyi iş bulamayacak. Öbür taraftan ihbarını alamıyor, artı tazminatını takside böldürüyor. Alırken öyle allayıp pulluyorlar ki 1965’ten beri şunu yaptık bunu yaptık. Yani bunu hangi sermaye ile yaptın. Hep işçiyi sömürerek yapılmış şeyler. Ama işçi de hiçbir gayret göstermemiş. İnsanların da kendisini savunması lazım. Şu anda Duyar Vana’da bugüne kadar fabrikayı sırtında taşıyan işçiler, geçmişteki kazanımlarının hepsini feda etmişler. Onlar almış, işçiler de ses çıkarmamış. Hiçbir mücadele vermemişler. Hiçbir hareket yok. Adam ‘Benim tazminatımı verdikten sonra bir problem yok, ben çeker giderim’ diyor. Yeni gelen işçiler de benim adım duyulursa, herhangi bir şey söylersem, bir şey yaparsam beni işten atarlar kaygısı taşıyor. İyi teslim olarak da işini kaybetmemenin bir garantisi yok.”

Konuyla ilgili aradığımız fabrika ise “Dönüş yapacağız” demesine rağmen dönüş yapmadı.