25 Eylül 2018 14:53

BM Genel Kurulu'nun gündemi ticaret savaşları ve diplomatik krizler

BM Genel Kurulu 73. toplantısında İran anlaşmasının feshi, ticaret savaşları ve uluslararası diplomatik gerilimler gündeme geldi.

Fotoğraf: Atılgan Özdil/AA

Paylaş

Birleşmiş Milletler (BM) 73. Genel Kurulu Görüşmeleri 140'tan fazla devlet ve hükümet başkanının katılımıyla başladı. ABD Başkanı Donald Trump ve Cumhurbaşkanı Erdoğan BM Genel Kurulu'nda konuştu. Trump geç kaldığı konuşmasının başında yönetim tarzının önceki ABD liderlerinden iyi olduğunu söyleyince salonda gülüşmeler duyuldu. “Bu tepkiyi beklemiyordum ama sorun yok” diyen Trump, devamında ABD’nin BM Göçmen Paktı’ndan çekileceğini, dış yardımlarda kesintiye gideceğini, ve Esad yönetiminin kimyasal silah kullandığı takdirde Suriye'ye müdahale etmekten çekinmeyeceklerini açıkladı. Cumhurbaşkanı Erdoğan ise "Zulümlere seyirci kalan bir yapıya bürünmüştür" dediği BM Güvenlik Konseyi'nin değişmesi çağrısı yaptı. "Soçi mutabakatıyla İdlib'e yönelik kanlı saldırıların önüne geçtik" diyen Erdoğan, ayrıca 15 Temmuz'u hatırlarak diğer ülkelere Gülen yapılanmasına karşı harekete geçme çağrısı yaptı.


TRUMP'IN AÇIKLAMALARI GÜLÜŞMELERE NEDEN OLDU

ABD Başkanı Donald Trump, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nun 73’üncü toplantısında, geç geldiği konuşmasının başında, yönetim tarzıyla övününce salondan gülüşme sesleri geldi.

Filistinlilere karşı İsrail lehine attığı adımlar, göçmen karşıtlığı, İran’la tarihi nükleer anlaşmadan çekilmesi ve 'ticaret savaşları' gibi dış politika adımları tepki çeken Trump, BM’deki konuşmasına “Benim yönetimim, iki yıldan kısa bir süre içinde ülkemizin tarihindeki herhangi bir başka yönetimden daha fazla şey başardı” diyerek başladı. Bu sözler üzerine salonda gülüşmeler duyuldu. “Bu çok doğru” diyen Trump, salondaki gülüşmelerin sürmesi üzerine “Bu tepkiyi beklemiyordum ama sorun yok” ifadelerini kullandı.

YARDIMLARDA KESİNTİ

Trump, ABD’nin dış yardımlarda kesintiye gideceğini açıklayarak “Sadece bize saygı gösterenlere, dürüst biçimde dostumuz olanlara dış yardım göndereceğiz” dedi ve Dışişleri Bakanı Mike Pompeo’nun dış yardımları gözden geçireceğini duyurdu.

ABD, BM’NİN GÖÇMEN PAKTI’NDAN ÇEKİLİYOR

ABD Başkanı, göçmenlere ilişkin ise "kendilerinin başka ülkelerin göç politikalarına saygı gösterdiğini ve aynısını başka ülkelerden de beklediklerini" söyledi. Trump, ABD’nin BM Göçmen Paktı’ndan çekileceğini açıkladı.

‘AMERİKA'YI AMERİKALILAR YÖNETİR’

“Amerika’yı Amerikalılar yönetir" diyen Trump’ın "Globalizm ideolojisini reddediyoruz ve vatanseverlik doktrinini kucaklıyoruz” sözleri dikkat çekti.

Venezuela’dan gelen göçe de değinen Trump, “Şu an, örneğin Venezuela’da bir insani trajedi yaşanıyor” dedi ve Venezuela lideri Nicolas Maduro’ya "Sosyalizme son ver" çağrısı yaptı.

Kuzey Kore’nin nükleer testlere son verdiğini, rehineleri bıraktığını ve füze denemelerinin son bulduğunu hatırlatan Trump, Kuzey Kore lideri Kim Jong-un’a ‘cesareti ve attığı adımlar’ nedeniyle teşekkür etti.

‘ESAD KİMYASAL SİLAH KULLANIRSA MÜDAHALE EDERİZ’

Trump, ABD'nin Ortadoğu'da "kana susamış IŞİD canilerini durdurmakta başarı elde edildiğini" söyledi. "Suriye yönetiminin kimyasal silah kullanması halinde ABD’nin yanıt vereceğini" söyleyen Trump, Ürdün ve diğer komşu ülkelere sığınmacılara ev sahipliği yaptıkları için teşekkür etti.


ERDOĞAN: BM'NİN YAPISINDA KAPSAMLI BİR REFORMA GİDİLMELİ

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ise 73’üncü Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nda yaptığı konuşmada "Birleşmiş Milletler’in yapısında kapsamlı bir reforma gidilmesi gerektiğini söylüyoruz" dedi.

BM Güvenlik Konseyi'nin zulme seyirci kaldığını söyleyen Erdoğan, “Güvenlik Konseyi sadece veto edip zulme seyirci kalan bir yapıya dönüştü. Ruanda’da, Somali’de, Myanmar’da, Filistin’de yapılan katliamlar Güvenlik Konseyi’nin gözü önünde gerçekleştirmiştir. Birleşmiş Milletler’in yapısında kapsamlı bir reforma gidilmesi gerektiğini söylüyoruz” ifadelerini kullandı.

ABD'YE ELEŞTİRİ

İsim vermeden Filistin’e yardımları durduran ABD’yi eleştiren Erdoğan, “Filistinlilere uygulanan zulme ses çıkarmayanların, onlara yağılan yardımları kısma konusundaki gayretleri, yalnızca baskıcıların cesaretini arttırmaktadır. Tüm dünya arkasını dönse bile Türkiye olarak biz mazlum Filistinlilerin yanında durmaya devam edeceğiz” diye konuştu.

“Gelin ezilene kalkan olacak, gelecek nesillere umut taşıyacak bir küresel yönetim sistemi kuralım” diyen Erdoğan, “Hazreti Mevlana’ya göre zalim üzerine düşenleri yerine getirmeyen kişidir. Türkiye, daha adil bir dünya için çabasını sürdürüyor. 4 milyon sığınmacıyı misafir ediyoruz” ifadelerini kullandı.

‘İDLİB’E YÖNELİK KANLI SALDIRILARIN ÖNÜNE GEÇTİK’

Suriye’deki gelişmeler karşısında “aktif tutum içinde” olduklarını söyleyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Gerek Cenevre ve Astana süreçlerine verdiğimiz destekle, gerekse sahadaki varlığımızla Suriye’de huzur oluşturmaya çalışıyoruz. Son olarak Rusya ile birlikte imzaladığımız, Soçi mutabakatıyla rejimin İdlib’e yönelik kanlı saldırılarının önüne geçtik. Daha önce yaşanan katliamların İdlib’de yaşanmasını engelleyerek Suriye’de siyasi çözüm yolunu açık tuttuk” dedi.

15 Temmuz darbe girişimini hatırlatan Erdoğan, şunları söyledi:

“Terör örgütlerinin hepsi tüm güçlerini silahlı yöntemlerden almıyor. 15 Temmuz darbe gecesi vatandaşlarımızı öldüren FETÖ böyle bir örgüttür. Peki bunun lideri nerededir? Bunun başı Amerika’da Pensilvanya’dadır. 400 dönümlük bir arazide yaşamakta ve buradan dünyanın 160 ülkesine terör ihraç etmektedir. FETÖ terör örgütünün Amerika’nın 27 eyaletinde sadece charter schoollar aracılığıyla devlet bütçesinden aldığı para 763 milyon dolardır. Kaynak buradan geliyor. Bu rakama örgütün her türlü kara para işine karışan ticari kuruluşlarının ve STK görünümlü diğer yapılarının gelirleri dahil değildir. Buradan tüm dünya ülkelerini, canım yandığı için açık söylüyorum. Dikkatli olmaya ve harekete geçmeye davet ediyorum.”


TRUMP VE ERDOĞAN AYAKÜSTÜ GÖRÜŞTÜ

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu’na hitabı öncesinde ABD Başkanı Donald Trump ile bir görüşme gerçekleştirdi. Erdoğan ve Trump'ın, Genel Kurul salonu dışındaki sohbetini Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun, Twitter hesabından paylaştı.

RUHANİ: MÜZAKERE MASASINA DÖNÜN VE YAPTIRIM UYGULAMAYIN

İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ise BM Genel Kurul konuşmasında ABD’ye müzakere masasına dönme çağrısında bulundu. Ruhani, ABD’yle nükleer anlaşmanın on yıl süren diplomatik çabaların ve yoğun görüşmelerin sonucu olduğunu ifade ederek, ABD'den müzakere masasına dönmesini istedi.

Ruhani bazı devletlerin uluslararası kurumlara ve değerlere karşı keyfi davranışından ve umursamazlığından dünyanın muzdarip olduğunu dile getirdi. Dünyada radikal milliyetçiliği ve yabancı düşmanlığını güçlendirerek ve uluslararası kuralları ayaklar altına alarak çıkarını koruyabileceğini düşünen yöneticiler olduğunu söyleyen Ruhani, "Uluslararası kurallara aykırı olarak, birçok tarafın üzerinde uzlaştığı ve Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) tarafından onaylanan bir anlaşmayı bozan ABD, İran'dan ikili müzakere talebinde bulunuyor. Hangi kriterlere göre, nasıl bir devletle konuşacağız? Her türlü diyalog ve müzakere BMGK 2231 sayılı kararına göre olmalıdır” değerlendirmesinde bulundu.

“Devirdiğiniz müzakere masasına dönün, yaptırım uygulamayın, yaptırım ve tekfir bir sikkenin iki yüzü gibidir” diyen Ruhani, “Tekfirde insani düşünceler inkar ediliyor, yaptırımda ise insani yaşam ve refah yok sayılıyor. Müzakere için iki kişilik fotoğraf karesine gerek yok. Bu aynı ortamda birbirinin konuşmasını işitmek şeklinde de olabilir” dedi.

POMPEO'DAN AVRUPA ÜLKELERİNE ‘İRAN’ TEPKİSİ

ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo ise İran nükleer anlaşmasına taraf ülkelerin, Tahran yönetimiyle ticareti sürdürmek için yeni bir mekanizma kurma planına tepki gösterdi.

BM Genel Kurulu’nun toplandığı New York'ta düzenlenen bir panelde konuşan Pompeo, “ABD, İran nükleer anlaşmasına taraf ülkelerin, İran'a uyguladığımız yaptırımları saf dışı bırakacak özel bir ödeme sistemi kurduklarını duyurmasından son derece rahatsız ve hayal kırıklığı içindedir. Bu, bölgesel ve küresel barış ve güvenliğe karşı atılan en zararlı adımdır” dedi.

FRANSA ABD'NİN SURİYE’DEKİ POZİSYON DEĞİŞİKLİĞİNDEN MEMMUN

Birleşmiş Milletler 73. Genel Kurulu'na hitap ettikten sonra gazetecilerin sorularını yanıtlayan Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, ABD’nin Suriye’deki varlığına ilişkin değerlendirmeler yaptı. ABD'nin pozisyonunda değişiklikler olduğunu ve bundan memnuniyet duyduğunu söyleyen Macron, Trump ile Suriye'de çözümün siyasi olduğunu konusunda hemfikir olduklarını ifade etti.

Suriye'de anayasa reformu ve seçim konusunda ABD'den beklentisi olduğunu kaydeden Macron, İran nükleer anlaşması konusunda ise görüş ayrılıkları olduğunu söyledi. Macron, bölgede tansiyonu düşürmek için İran konusunda bir çözüme kavuşmak istediğini ifade etti.

Trump'ın gelecek günlerde İran'a karşı yeni yaptırım kararları alacağından şüpheli olduğunu ifade eden Macron, “(Trump ile) Konuştuk bunu. ABD'nin savunduğu bir strateji var. ABD, İran'ı strateji değiştirmesine ve masaya dönmesi için finans konusundaki kapasitelerini azaltıyor. Bu stratejiye katılmıyorum. Halkına acı çektirmeden siyasi baskı yapılabilir. Böylece bu siyasi baskı sadece şu anki rejime uygulanır” diye konuştu.

STOLTENBERG: NATO-RUSYA ARASINDA GÖRÜŞ AYRILIKLARI MEVCUT

BM Genel Kurulu görüşmelerine katılmak üzere New York’ta bulunan NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ile gerçekleştirdiği ikili görüşmenin ardından basına açıklamalarda bulundu.

Lavrov ile görüşme imkanını memnuniyetle karşıladığını ifade eden Stoltenberg, “NATO ve Rusya arasında birçok konuda ciddi görüş ayrılıkları mevcut. Bu durum aramızdaki diyalogu daha önemli kılıyor” dedi. Stoltenberg, Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov ile irtibatı sürdürme konusunda mutabık kaldıklarını belirtti.

MISIR CUMHURBAŞKANI SİSİ’DEN BM'NİN İŞLEYİŞİNE ELEŞTİRİ

Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi ise Birleşmiş Milletler'in (BM) işleyişini eleştirdi:

“İtiraf etmemiz gerekir ki uluslararası bu sistemin işleyişinde bir kusur var. Arap ve Afrika dünyası başta olmak üzere halkların birçoğu nezdinde bu oluşumun güvenilirliğine gölge düşmüştür.”

ÜRDÜN: TERÖR TÜM DEVLETLERİN GÜVENLİĞİNİ TEHDİT EDİYOR

BM Genel Kurulu'nda konuşan Kral Abdullah ise “Küresel terör tüm devletlerin güvenliğini tehdit etmeye devam ediyor. Bu salonda, bu kürsü aracılığıyla terör tehlikesini '3'üncü Dünya Savaşı olarak nitelendirmiştim” dedi.

Filistin sorununa da değinen Abdullah, uluslararası hukuka ve BM'nin ilgili kararlarına uygun olarak iki devletli çözümün, çatışmanın sona erdirilmesi ve bağımsız bir Filistin devleti kurulması konusunda iki tarafın ihtiyaçlarına cevap veren tek yol oluğunu aktardı.

ÖNCEKİ HABER

Dünyanın en büyük canlısı mavi balina, bir zamanlar küçüktü

SONRAKİ HABER

Diyarbakır Kitap Fuarı kapılarını açtı

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...