Fatura işçiye çıkarılıyor, işsizlik ve yoksulluk artıyor

Ekonomideki kötü gidişin faturası işçi ve emekçilere çıkıyor. CHP Emek Büroları’nın hazırladığı rapora göre, Türk lirasının değer kaybetmesinin hemen ardından yüzlerce işçi işten atıldı, işsizlik ve yoksulluk arttı, kapanan işyeri sayısı yükseldi.

Türkiye’de yaşanan ekonomik durgunluğun nedeninin AKP iktidarının 16 yıl boyunca uyguladığı döviz kurları üzerinden dış ülkelere  borçlanan, üretimden çok tüketime odaklanan ,inşaat sektörüne ağırlık veren ve özelleştirmeye yaslanan politikaları olduğu belirtilen açıklamada, “TÜİK Ağustos ayı verilerine göre enflasyon  14 yılın zirvesinde yer alarak yüzde 17.90 oranına yükseldi. Ülkemiz Arjantin’in ardından gelişen ekonomiler arasında en yüksek enflasyon oranlarının olduğu ikinci ülke konumundadır” dendi. Raporda yer alan veriler şöyle:

İŞSİZLİK ARTTI

Türkiye İstatistik Kurumu TÜİK’in 15 Ağustos 2018 günü açıkladığı Mayıs 2018 dönemi İşgücü İstatistiklerine göre; dar tanımlı standart işsizlik yüzde 9.7 olarak gerçekleşmişti. Bu oran bir önceki yılın aynı dönemine göre düşmüş olmasına rağmen bir önceki aya göre arttış gösterdi. Mevsim etkilerinden arındırılmış işsizlik ise bir önceki aya göre 0.3 artarak 10.6 olarak gerçekleşti. Ayrıca son TÜİK verilerine göre genç ve kadın işsizlik oranlarının yüksek seviyelerde olduğu gözlemlenmektedir. Buna göre;

■ Tarım dışı genç işsizlik oranı yüzde 20.6.

■ Ne eğitim ne istihdamda ki gençlerin oranı yüzde 21.9

■ Genç kadın işsizliği oranı yüzde 23.2

■ Tarım dışı genç kadın işsizliği oranı ise yüzde 27.6

■ TÜİK verilerine göre ülkede ki gerçek işsiz sayısı ise 6 milyona yaklaşmaktadır.

KAPANAN İŞYERLERİ VE EKONOMİK TEHDİT ALTINDAKİ SEKTÖRLER

Döviz kurundaki artışa bağlı olarak son aylarda küçük ve orta ölçekli bir çok işyeri kapanmak zorunda kaldı. Resmi istatistiklere göre, 2017 yılının Ocak ayından bu yılın Haziran ayına kadar 20 bin 607 işyeri kapandı.TOBB verilerine göre bu yıl başından itibaren de iflaslar yüksek hızla devam ederken,

■ Ocak ayında 2 bin 417 şirket kapandı.

■ Bunun yanı sıra kapanan işyeri sayısı şubat ayında 682 olurken, mart ayında 780, nisan ayında 623, mayıs ayında 652, haziran ayında ise 752 olarak kayıtlara geçti.

■ 2018 yılının ilk altı ayında 5 bin 906 işyeri kapandı.

YAYINCILIK SEKTÖRÜ

■ Kağıt ihracatında artan dışa bağımlılık ve döviz kurlarındaki sert yükselişlerin ardından yayıncılık alanı krizden ilk etkilenen sektörlerden biri olmuş durumda.

■ Kurun artışına bağlı olarak  ocak ayından bu yana kağıt harcamalarında yüzde 80’lik  bir artış söz konusu.

■ İzmir yerelinde yayın yapan 9 Eylül, Ege Telgraf, Haber Ekspres, Yenigün, İlk Ses, Yeni Bakış ve Ticaret gazeteleri pazar günleri çıkmama kararı aldı.

■ Aydınlık gazetesi yaşanan kağıt sıkıntısı yüzünden 3 gün süresince basılmama kararı aldı.

■ Kur krizine bağlı olarak yayıncılık sektöründe çalışan emekçilerin işsiz kalmalarının gündeme gelme ihtimali ağırlık kazanmaktadır.

AÇLIK VE YOKSULLUK SINIRI

Türk lirasının değer kaybetmesiyle birlikte, alım gücü de haziran ayından bugüne düşmeye devam etti. Türk-İş verilerine göre Haziran ayında dört kişilik bir ailenin açlık sınırı 1714 TL,  yoksulluk sınırı ise 5584 liraydı. Bu rakamlar temmuzda 1738 ve 5662, ağustos ayında 1812 ve 5903 lira olarak gerçekleşti.

Dolar kurunun yüzde 30’a yakın arttığı Ağustos ayında gıda fiyatlarında ortalama yüzde 4.77 oranında artış yaşandı. Gıda fiyatlarında Ağustosta yaşanan yüksek oranlı artışta süt ve süt ürünleri ile sebze-meyve fiyatları belirleyici olurken, gıda fiyatlarında yılın ilk sekiz aylık dönemindeki artış ise yüzde 25.58’i buldu.

4 kişilik bir ailenin bir aylık elektrik ve doğal gaz gideri ortalama 301 liraya yükseldi.

İŞTEN ÇIKARMALAR

Ülkemizde döviz kuruna bağlı olarak yaşanan sıkıntının bedelini yine işçi ve emekçiler ödemeye devam etmektedir. Döviz krizi sonrası Gaziantep’te bulunan Sanko’dan en az 300 işçi, Merunos’tan 250 işçi, Zeki Mensucat’tan 150-200 işçi işten atıldı. Trabzon’da bulunan Ferrero’ya ait fındık fabrikası “üretim sisteminde değişiklik” bahanesiyle kapatıldı. Fabrikada çalışan 300 işçi işten atıldı. İstanbul’da Ataköy-İkitelli metro hattı şantiyesinde çalışan 700’e yakın işçi, Silivri’de 2M kablo’da çalışan 25 işçi ve Muğla Tüv-Türk’de 12 işçi sendikaya üye oldukları gerekçesi kapı önüne kondu. (İstanbul/EVRENSEL)