Dövizin ateşi dinmiyor: Hükümetin geçici önlemleri boşa düşüyor
Güne 6.50'nin üzerinde başlayan Dolar/TL kuru, öğle saatlerinde 6.84'ü gördü. Şu an ise 6.75'ten işlem görüyor.
Fotoğraf: Flickr (Public Domain)
ABD’nin Türkiye’ye ‘yaptırım’ açıklamasıyla 13 Ağustos’ta 7.21’i gören ve ardından gelen müdahale ve AB desteği ile gerileyen dolar kuru yeniden fırladı. Dolar dün 6.84’ü görürken avro da 7.90’ı aştı.
Gelişmeler, uzun bayram tatili süresince, Alman mali yardımı planı haberlerinin de etkisiyle sakinleyen liranın yeniden çıkışa geçmesini tetikleyen gelişmeler yaşanıyor. Bu gelişmelerden bazıları şunlar:
- Açıklanan ekonomik verilerin, ekonomide güven kaybının sertleşerek devam ettiğine ve sonbahar aylarında durgunluğa işaret etmesi.
- Alman yetkililerin mali yardım iddialarını net bir dille yalanlamaları.
- Moody’s’in 18 Türk bankası ve 2 finans şirketinin kredi notunu düşürmesi.
- Fed’in Eylül’de faiz artırma sinyalleri.
- ABD-Çin Ticaret Savaşı.
- İtalya’nın yükselen tahvil faizleri
- Bank of America Merrill Lynch’in, İngiltere’nin Avrupa Birliği’nden gelecekteki ticari ilişkilere yönelik bir anlaşma olmadan ayrılması halinde global merkez bankalarının rezervlerinde tuttukları İngiliz Sterlini’nin bir kısmını satabileceklerini ifade etmesi.
Söz konusu gelişmeler ekonomik bağımlılığı yüksek olan Türkiye ekonomisini sarsıyor. Ayrıca, hükümetin, ekonomi ve finanssal sistemde hiç bir sıkıntı olmadığını öne sürüp, TL’nin değer kaybını spekülatif saldırı ve finanssal tetikçilere havale etme tutumunu da geçersizleştiriyor.
FAİZ ARTTI DÖVİZ DURMADI!
Hükümetin, ‘önemlerimiz dövizi durdurdu’ tezi de çökmüş durumda.
Doların 7 TL’yi geçmesinin ardından iki savunma önlemi gelmişti. Önce Merkez Bankası, bol bulunan ucuzlar mantığı ile döviz likiditesi desteği vermişti. Ardından, Bankacılık Denetleme ve Düzenleme Kurulu (BBDK) da, yabancıların TL üzerindeki spekülasyonunu azaltmak adına, bankaların Londra ile yaptığı takas işlemlerini sınırlamıştı.
Her iki ‘önlem’ adımı döviz kurlarını geriletse de yan etkisi faizin yükselmesi oldu. BBDK spekülasyonu önleme adına takas işlemini sınırlayınca Türkiye’nin finansman olanakları kısmen azaldı. Likiditesi veya miktarı azalan paranın da fiyatı yani faizi sıçradı. Tahvil faizi yüzde 30’u aştı.
Öte yandan Merkez Bankası faizleri artırmasa da, bankalar faizleri yine de artırıyor. Bazı bankalar, bazı müşterilerine bir aya kadar vadeli mevduatta yüzde 24.45’e varan faiz uyguluyor.
KOBİ’LER ÇARPILIYOR!
Genellikle kredi çekemeyen veya kredi notu düşük olanların tercih ettiği faktoring şirketlerinde ise faizler yüzde 35-40’a kadar çıktı.
Reel sektörün özellikle de KOBİ’ler için önemli bir fonlama aracı olan faktoring şirketlerine genellikle bankacılık sektöründen finansman sağlayamayan küçük işletmeler başvurduğu faktoringte faizlerin yüzde 40’ı aşmasıyla birlikte, faktoring cazip olmaktan çıktı. Bir firmanın bu oranda yüksek faizlerle çek bozdurması ancak çok zor durumda olması durumunda mümkün.
Ötye yandan İstanbul serbest piyasada dolar 6,5400 liradan güne başlayan Dolar/TL'nin yukarı yönlü hareketliliği sürüyor.
Dün 6.47 seviyesine kadar yükselen kur, bu sabah 6.50 seviyesinin üzerinde işlem görmeye başladı. Kur yurtiçi piyasaların kapalı olduğu bugün uluslararası piyasalarda öğle saatleri itibariyle 6.60 öğleden sonra ise kademeli olarak 6.84 seviyesine kadar çıktı.
Avro 7.90'dan işlem görürken sterlin de 8,75 seviyesinde. (EKONOMİ SERVİSİ)
EVRENSEL EGE
Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...
