Afgan ve Kürt deri işçileri: Bize bayram yok

Ruken DEMİR

Denizli Merkezefendi ilçesinde bulunan Deri Tabakhanesinde çalışan Afgan ve Kürt işçiler, kötü koşullarda sigortasız çalıştırıyor. "Bizde bayram yok" diyen işçiler, özellikle bayram günlerinde daha fazla çalıştırıldıklarına ifade etti.

Denizli’nin Merkezefendi ilçesinde bulunan Tabakhane bölgesinde deri tabakalayan Afgan ve Kürt işçiler kötü koşullarda ve sigortasız çalıştırıyor. Tabakhanede zorunlu çalışan Kürt işçiler günde 100 TL alırken, Afgan uyruklu işçiler ise daha düşük ücretlerle çalıştırılıyor. İşçiler, günde 14, kimi zaman 16 saat boyunca eldiven ve bot olmadan yerde hayvan atıkları içerisinde çalışmak zorunda kalıyor. Ellerinde ve ayaklarında yaralar oluşan işçiler, öğlen arası yemeklerini de yine bu hijyensiz ortamda yemek zorunda kalıyor. Kötü koşullardan dolayı sık sık hasta olduklarını belirten işçiler, haftalık izinleri olmadan adeta köle gibi çalıştırıldıklarına dikkat çekti.

EN AĞIR İŞLERDE BİZLER ÇALIŞTIRILIYORUZ

Patronlar tarafından maruz kaldıkları hakaretlere tepki gösteren işçiler, derileri sırtlarında taşıyarak TIR’a yükleyip Uşak ilinde bulunan deri fabrikalarına gönderiyor. Afgan uyruklu 20 işçi kalacak yerleri olmadığı için tabakhanede hayvan atıkları ve kötü kokular içerisinde bulunan konteynerde kalıyor. 4 kişilik olan konteynerlerde 13 kişi kalırken, aralarında 18 yaşından küçük çocuklar da bulunuyor. Onlarca Kürt ve Afgan çocuk işçileri daha düşük ücrete çalıştırılıyor. Ailesine bakmak için 6 ay önce Türkiye’ye gelerek, kötü koşullarda çalışmak zorunda kaldığını belirten 20 yaşındaki Afgan işçi Taci Muhammed, işverenlerin kendilerini sürekli ötekileştirip hakaretlerde bulunduğunu söyledi.

6 GÜN 60 GÜN GİBİ GELDİ

Türkiye’ye geldikten sonra ilk olarak inşaatta çalıştığını dile getiren Muhammed, daha sonra tabakhanede çalıştığını söyledi. 6 gündür işe başladığını söyleyen Muhammed, 6 günün kendisine 60 gün gibi geldiğini ifade etti. Patronların kendilerine tabakhane içerisindeki pislik içerisinde yemek yedirdiklerini anlatan Muhammed, “Çok pahalı olduğundan ev kiralayamıyoruz. Ailemize bakmak zorundayız. Yaz ayındayız ve zor koşullarda çalışıyoruz. Sigortamız yok. Bu koşullarda çalışmamıza rağmen işveren, bizden pek memnun değil. Ellerim hep yıpranmış durumda. Sabaha doğru 04.00’e kadar çalışıyoruz ve genellikle en ağır işleri bize yaptırıyorlar. Çünkü mecbur olduğumuzu biliyorlar. Sığır derilerini biz kamyonlara yüklüyoruz. Ben yaşadıklarıma sadece gülüyorum. Evet Afganistan kötü, iş yok ama Türkiye’de ise sömürü ve hak ihaleleri var ” sözleriyle yaşadıklarını dile getirdi.

BAYRAMDA DAHA FAZLA ÇALIŞIYORUZ

90’lı yıllarda Siirt'ten ailesi ile beraber Denizli’ye göç etmek zorunda kalan 34 yaşındaki Yahya Er ise, işleri bitip eve gittiğinde üstüne sinen kan kokusundan dolayı çocuklarının kendisine yaklaşamadığını anlattı. Her gün bir kıyafet değiştirerek çöpe attığını ifade eden Er, ailesine bakmak ve geçimini sağlamak için sağlıksız ortamlarda çalışmaya katlandığını vurguladı. Sürekli kan ve tuzun içerisinde olduğunu dile getiren Er, şunları söyledi: “Vücudumuzda yara belirtileri başladı. En çok da ayak tırnaklarım acıyor. Sürekli tabakhanede tuz içinde çalışan işçilerin ayak ve el tırnakları atıyor. Özellikle bayram günlerinde fazla çalıştığımız için daha kötü oluyoruz. Bizde bayram yok. Dileriz her şey düzelir ve biz de bu koşullarda çalışmak zorunda kalmayız. Hayvan postu çok işlemden geçiyor. Ağır deriler, pis koku, bu kadar tehlikeli bir ortamda üretim yapmak çekilir gibi değil.” (Denizli/MA)