17 Ağustos 2018 23:14

Bayram öncesi Diyarbakır: Sokak hareketsiz, pahalılıktan şikayet var

Diyarbakır’da bu bayram öncesi tezgahlar kurulmadı, sokaklar boş; esnaf ve yurttaşlar pahalılıktan şikayet ediyor.

Fotoğraf: Evrensel

Paylaş

Fırat TOPAL
Çağla YOLAŞAN
Diyarbakır

Döviz kurunda yaşanan dalgalanma bayram alışverişine de yansıdı. Diyarbakır’da her bayramın aksine sokaklara kurulan tezgahlar bu bayram öncesi kurulmadı. Dükkanların, sokakların hareketsiz olduğu dikkat çeken kentte Evrensel’e konuşan kimi esnaf dükkanını kapatma noktasında. Kimisi akşama kadar boş oturuyor. Yurttaşlar ise ‘hangi parayla elbise alayım? diyor.  

Kurban bayramına sayılı günler kala Diyarbakır’da bayram alışverişinin kalbinin attığı Sur’a gidiyoruz. Sur’da her şeyin en ucuzunu bulmak mümkün ama buna rağmen bayrama 3 gün kala çarşı bayram havasına girmiş değil. Diğer yandan her bayram öncesi Ofis Semti, Dağkapı Meydanı ve Gazi Caddesinde esnafının kaldırımlara kurduğu tezgahların kurulmaması dikkat çekiyor. Yaşanan durumu esnaf ve yurttaşlarla konuştuk.

‘AKŞAMÜSTÜ BİRAZ KABALIK VAR’

Gazi caddesinde esnaf olan Zehra, ailesi ile beraber çalışıyor. Bayram alışverişlerini sorduğumuz Zehra, “Hiçbir hareketlilik yok. Akşamüstü biraz kalabalık oluyor onun da bizi etkisi yok. Ürünlerin çoğunu zaten dolar üzerinden alıyoruz. Muhtemelen yeni ürün gelince çok yüksek fiyatlı gelecek. O zaman hiç alım olmayacak” diyor.

‘ESKİNDEN AİLECEK ÇALIŞIRDIK’

Daha önceki bayram arifelerini sorunca Zehra’nın annesi söze giriyor: “Biz önceki bayramlarda ailecek geliyorduk çalışıyorduk ama şu an hepimiz boş boş oturuyoruz akşama kadar. Masrafımız çıkmıyor.”  Son olarak Zehra, “Eskiden böyle değildi. Gelen müşteriler de pahalılıktan çok şikayetçi. Buraya gelince bize de diyorlar ki neye elimizi atsak zam, zam, zam!” diyor.

DÜKKANI BOŞ

Sur’un en eski çarşılarından ‘Çarşiya Şewitî’de 6 yıldırı esnaflık yapan Ebru Yaşa ile konuşuyoruz. Dükkanının içini eliyle işaret ederek, boş olduğunu gösteren Yaşa, “Bayrama 3 gün kaldı görüyorsunuz. Hiçbir şey eski bayramlar gibi değil. Geçen sene aynı malı 50 liraya alıyorduk bu yıl 100 liraya alıyoruz. Gelen giden de her şey pahalı diye bir şey alamıyor. Böyle giderse işimiz yaş, hem bizim için hem vatandaş için iyi değil” diyor.

ESKİ ZAMANLARI MUMLA ARIYOR

Sur’un eski çarşılarından peynirciler çarşısına gidiyoruz. 1984 yılından beridir bu semtte olduğunu söyleyen Basri adında bir esnafla sohbet ediyoruz. Durumun sadece ekonomik politikalardan kaynaklı olmadığını, Sur’daki 7 mahallenin yasaktan boşaltılmasının da ciddi bir etkisinin olduğunu ifade eden Basri, “Alışveriş yok, bayağı durgunluk var. Eski zamanları mumla arıyoruz. Sabahtan akşama kadar buradayız, bazen ekmek parası çıkıyor, bazen çıkmıyor. İnsanlar da yoksulluk çekiyor. Cumhurbaşkanı çıkıp diyor ki dolarlarınızı bozdurun; insanlarda bozduracak dolar mı var?. Mesela ben 22 yıl aralıksız Bağ-Kur’umu yatırmışım, bu aralar ödeyemiyorum diye cezaya girmişim. Evde 4 kişiye bakıyorum. Artık 4 kişiye bakmak eskiden daha zor” diyor.

DÜKKANINI KAPATMA NOKTASINDA

20 yıldır esnaflık yapan Ferzende Erbek, Melik Ahmet caddesinde çalışıyor. Sokağa çıkma yasakları, yol çalışmaları ve doların durumuyla işlerinin durduğunu söyleyen Erbek, “20 yıllık esnafım bayramdan sonra kapatacağım dükkanı. Borçlarımı ödeyemiyorum çünkü” diyor.

12 yıldır esnaf olan Emrah Polat ise “İşler kötü. Dolar yükseldi, insanlar korkuyor bir şey almaya. “22,5 TL’ye aldığım ayakkabıyı toptancıya borçlu kalmamak için 25 TL’ye satıyorum. Yine de alan yok. Bayram ağzı çarşıda tık yok.” diyor.

‘HANGİ PARAYLA ELBİSE ALAYIM?’

İsmini vermek istemeyen bir yurttaş, “Bayram alışverişine çıktık. Daha bir şey alamadık. Çocuklara alsak mutfağa para kalmıyor, ne yapalım. Dolar aldı başını yürüdü. Benim aldığım asgari ücret; kira mı ödeyeyim, faturaları mı, bayram masrafı mı yapsam. Öyle içinde kalmışım” diyor.

Fayans ustası 39 yaşında Ramazan Üçler, “Yiyecek ekmeğimiz yok, ne bayramı? 4 aydır işsizim 2  çocuğum var. Onlara hangi parayla elbise alayım.  Dolar almış başını gitmiş. Her şey zamlanmış, kimse borç da vermiyor. Hadi aldım nasıl ödeyeceğim? Bildiğin rezillik ne deyim” diyor.

Çekçek arabası kullanan 29 yaşındaki Mustafa, “Bayram yok bize, ne paramız var ne de bir şey. Şimdi pazara gidip yük taşıyacağım. Bayram zengine bayramdır. Parası olana bayramdır. Bize masraftır, başka da bir şey değil. Yine de çocuklarımız sevinsin diye bir şeyler alacağız” diyor.

ÖNCEKİ HABER

Tapu beklerken evleri yıkılan vatandaşlar çadırda yaşıyor

SONRAKİ HABER

Gıda-İş'ten TARİŞ'e çağrı: İşçinin talebini kabul edin, süreç başlasın

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...