Sıcak günleri serinleten şelale Kapuzbaşı

Halil İMREK
Kayseri

Kapuzbaşı Şelaleleri ziyaretçilere görkemiyle ve doğasıyla eşsiz bir ziyafet sunarken,  görenleri hayran bırakıyor. Şehirden oldukça uzakta olan bu muhteşem şelalenin çevresi de ayrı bir güzel. Aladağlar Milli Parkı içindeki Kapuzbaşı Şelaleleri, Kayseri şehir merkezine 165, Yahyalı ilçesine ise 70 kilometre uzaklıkta. Yahyalıdan Kapuzbaşı’ya doğru ilerlerken inişli yolun yarısından itibaren Zamantı Irmağı’nın aktığı vadide akan su, kayaların arasından fışkırırcasına çıkıp büyüyen ağaçlar ile kıvrıla kıvrıla inilen yol ilerideki doğa güzelliklerinin habercisi gibi. Kaynağını Kayseri’den alan Zamantı aynı zamanda Seyhan Irmağı’nı besleyen iki büyük koldan biridir.

DÜNYANIN EN YÜKSEK İKİNCİ ŞELALESİ

Türkiye’nin yüksekten dökülen en önemli şelalelerinden biri olan Kapuzbaşı Şelaleleri için dünyanın en yüksek ikinci şelalesi olduğu söyleniyor. Kapuzbaşı Şelaleleri, Aladağlar Milli Parkı içinde yedi ayrı şelaleden oluşuyor.

Kayalar arasından fışkıran, 30-76 metre yüksekliklerdeki su debileriyle dökülen ve her mevsim aynı hızda akan kaynak suları ile bir doğa harikası. Ziyaretçilerini yazın sıcaklığında buz gibi çağlayan sularının serinliği ile karşılayan şelaleler yerli ve yabancı turistlere görsel bir şölen sunuyor. Ayrıca kısa süreliğine de olsa serin ve buz gibi sular yaz sıcaklarını unutturuyor.

Kapuzbaşı Şelalesi, yüksekten akışı itibariyle dünyanın en büyük şelalesi olan Victoria Şelalesinden (128 m) sonra ikinci sırada olduğu belirtiliyor. Niagara’dan (51m) daha yüksek olduğu belirtiliyor.

ZAMANTI’YI BESLEYEN EN ÖNEMLİ KAYNAKLARDAN BİRİ

Orta Toroslar ve Aladağ zirvelerinde bulunan kar ve buzulların erimesiyle beslenen Kapuzbaşı takım şelalelerinin en yükseği, 76 metre yükseklikten aşağı dökülüyor. İkisi güneye bakan şelale, üçü takım şelale ve tül şeklinde akan diğerine ek olarak tek şelaleyi de ekleyince toplam yedi adet şelaleden oluşuyor.

Hacer Ormanları içinde bulunan Kapuzbaşı Şelaleleri, gürül gürül su sesi ve tül gibi beyazlığıyla görenleri etkisi altına alıyor. Kapuzbaşı bir şelaleler takımı.

Şelaleler, Aladağ’ın zirvelerinde bulunan kar ve buzul suları ile besleniyor. Dağlardaki kar ve buz sularının süzerek oluşturduğu Kapuzbaşı Şelaleleri sularını Zamantı Irmağı’na akıtıyor. Zamantı Irmağı, Seyhan’a ulaşıncaya kadar dar ve derin vadilerden akarak Kayseri’nin Tahtalı Dağlarını bir baştan bir başa geçiyor. Türkiye’nin rafting yapılan sayılı nehirlerinden biri olan Zamantı, deli dolu akan, su taşıma kapasitesi yüksek, geçtiği alanlara hayat veren, çevresinin doğal zenginliğini artıran önemli bir akarsuyumuz. Zamantı, Pınarbaşı ilçesine bağlı Uzunyayla’nın Şerefiye köyünden doğuyor. Pınarbaşı, Tomarza, Develi, Yahyalı ilçelerinden geçerek Aladağ ilçesinin Akinek Dağı yamaçlarında Göksu Irmağı ile birleşerek Seyhan Nehri ile birleşiyor.

SU ZERRECİKLERİ İLE SERİNLİYORLAR

Ziyaretçilerini yazın sıcağında buz gibi çağlayan sularının serinliği ile karşılayan şelaleler, görenleri büyüleyecek güzellikte. Yörede beş tanesi büyük, iki tanesi küçük olmak üzere yükseklikleri 30 ile 76 m arasında değişen yedi şelale var. Büyük kayalardan dökülen şelalelerin beşi tepenin doğusunda, ikisi güneyinde yer alıyor. Kapuzbaşı Şelalelerinin en önemli özelliği, kaynağından çıktığı şekilde suyun bütün olarak aşağıya dökülüyor olmasıdır. Akıntı şelaleler değil Kapuzbaşı Şelaleleri, dağların içinde çıkan patlama şelaleler. Kayalar arasından fışkıran şelaleler çok büyük su debisi ile aşağıya dökülüyor. Debinin çok yüksek olması nedeniyle, su zerrecikleri çok geniş bir alana yayılıyor ve yaz aylarında keyifli bir serinlik duygusu veriyor. Kapuzbaşı Şelaleleri, doğa harikası manzarasıyla, yarattığı serinlikle adeta bir doğal klima görevi görüyor. Yakıcı sıcaktan kaçıp bu doğa harikasına gelenler, şelalenin döküldüğü yerlerde durup su zerrecikleri ile serinliyor, hatta bazıları da ayakkabılarını çıkarıp şelalenin buz gibi sularında yürüyor. Ancak, suyun soğukluğu nedeniyle, çıplak ayakla uzun süreli yürümek mümkün olmuyor.

ZAMANTI IRMAĞI ÜZERİNDE BARAJLAR VE HES’LER DOĞAYI TEHDİT EDİYOR

Şelaleye giderken Zamantı Irmağı boyunca ilerliyoruz ve Zamantı Irmağı üzerinde beş ayrı baraj ve/veya HES dikkatimizi çekiyor. Ayrıca krom, bakır maden arama tesisleri de bulunuyor. Hidroelektrik santraller ve barajlar nehri ve ormanı tehdit eder hale gelmiş. Vadi boyunca aralıklarla inşa edilmiş HES’ler Zamantı’yı azaltıp küçültmese yol boyunca gürül gürül çağıldayan bir ırmak eşliğinde Kapuzbaşı’ya ulaşmak mümkün olabilecekken. Zamantı üzerine inşa edilen HES’ler ırmağı zayıflatmış.

KAPUZBAŞI ŞELALESİNE NASIL GİDİLİR?

Şelale Kayseri’nin Yahyalı ilçesinin Kapuzbaşı köyünde. Şelale, Yahyalı’ya 70 kilometre mesafede. Kayseri şehir merkezine ise 165 kilometre uzaklıkta. Büyük bölümü orman içinden geçen yolun manzarası keyif verici. İnsanın yorgunluğunu alıp götürüyor. Kayseri-Develi yoluyla Yahyalı ilçesine ulaşım sağlanıyor. Yahyalı’ya varıldıktan sonra şelalelere ulaşım için iki seçenek var. Yollardan birisi Yahyalı Dikme-Çamlıca-Ulupınar (55 kilometre) ve ikincisi ise Yahyalı-Dikme- Deli Ali Uşağı-Yeşilköy-Balcıçakırı (65 kilometre) güzergahı. Yapılan yol çalışmalarıyla ulaşım bir hayli kolaylaşmış. Yahyalı’dan 1.5 saatte şelaleye varmanız mümkün.

Kayseri sınırlarında olmasına karşın şelalelere Adana Kozan- Yahyalı yol güzergahı üzerinden de ulaşım mümkün. Kayseri tarafından ulaşımın kolay olduğu, Adana Aladağ-Kozan tarafından ise zorlu, uzun süren ama ormanlar ve dağların içerisinden geçen yollarla ulaşım sağlanıyor. Adana’dan gelecekler için ormanların, dağların içinden yolculuk yapma seçeneği sunuyor. Ancak bu yol stabilize olması nedeniyle çok tercih edilen bir yol değil. Şelale Kozan’a 117 kilometre fakat yolun büyük bir bölümü stabilize olması ve bir kısmında devam eden yol çalışması nedeniyle daha bozuk ve dikkatli gitmeyi gerektiren bir yol. Zamanı olan ve geze geze gitmek isteyenlerin yakıt sorunu yaşamamak için dolu depo ile yola çıkarlarsa orman içinde virajlar arasında giderken hem yabanı hayatı gözlemleyebileceği hem de uzun aralarla yerleşmiş köy giriş çıkışlarında tezgahlarda satılan incir vb. çeşitli meyvelerin tadına da bakmak mümkün.

SU DEĞİRMENİ

Kayseri’nin Yahyalı ilçesindeki Kapuzbaşı Şelaleleri kadar tarihi su değirmeni de dikkatimizi çekiyor. Şelalelerin içinde suyla çalışan değirmen bir gösteri değirmeni değil. 50 yıldır işler halde. Civar köylerde bulunan köylüler buğdaylarını getirip bu değirmende işliyor.

GEZİNTİ İÇİN İDEAL

Kapuzbaşı Şelaleleri, tamamen şehir havasından arınmış, sadece su gürültüsüne bir gün kulak verebileceğiniz bir ortam sağlıyor. Günübirlik piknikçilere ve doğa turizmi yapmak isteyenlere, eşsiz güzelliğiyle farklı tatil alternatifi sunuyor. Yaz, kış aylarında devamlı süratli biçimde akan tertemiz kaynak suları aynı zamanda buzdolabından çıkmış su gibi içme imkanı sağlıyor. Şelalelerin döküldüğü yerden başlayarak, Zamantı Irmağı’na kadar derin bir vadi içerisinden kıvrılarak, akan dereler üzerine kurulu doğaya uyumlu ahşap küçük evler, ziyaretçilere dere ve kuş sesleri arasında huzurlu bir ortamda dinlenme imkanı sağlıyor. Yurt içi ve yurt dışından gelenler için halen, doğaya uyumlu tahtadan yapılmış bungalov türü ahşap evlerde veya kendilerinin kuracağı çadırlarda kalmak mümkün.