Sütlüce raporu: Çöküntünün sorumlusu yağışlı hava değil

TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası (İMO) İstanbul Şubesi, Sütlüce’de çöken bina ile ilgili hazırladığı değerlendirme raporunu açıkladı. İMO İstanbul Şube Başkanı Nusret Suna tarafından sunulan gözlem raporuna göre olayın sorumlusu yağışlı hava değil, mevcut duvarı yeteri kadar güçlendirmeden inşaata izin veren proje yazarı, yapı denetim firması, müteahhit ve belediye. 

İstanbul Beyoğlu’daki Sütlüce Mahallesi’nde 24 Temmuz’da bir inşaatın temel kazısı sırasında komşu parseldeki bina çökmüştü. Olayın ardından İMO İstanbul Şubesi tarafından oluşturulan bir heyet bölgeye gönderilmiş ve çeşitli incelemelerde bulunmuştu. Heyetin olayın meydana geldiği bölgede gözleme dayanarak hazırladığı ön teknik değerlendirme raporu, İMO İstanbul Şubesi’nin Karaköy’deki binasında düzenlenen basın açıklamasıyla kamuoyuyla paylaşıldı. Raporun sunumu İMO İstanbul Şube Başkanı Nusret Suna tarafından yapıldı.

‘ÇÖKÜNTÜNÜN SORUMLUSU YAĞIŞLI HAVA DEĞİL’

Suna, hazırlanan ön teknik değerlendirme raporuna göre göçmelerin nedenlerini tüm süreçler ve aktörler açısından şöyle özetledi: 

• Hazırlanan zemin etüt raporları eksik bilgiler ve yanlış değerlendirmelerle basma kalıp olarak hazırlanıyor. 
• Rapor, zemin profilini, zemin tabakasının geoteknik tasarım parametrelerini, yer altı suyu durumunu, bitişik arsalarla entegre olacak şekilde yapılacak kazı için iksa sistemi ve yapının temel tasarımı için önerileri içermeli. Dayanma yapılarının tasarımı konusunda uzman ve tecrübeli inşaat mühendislerince yapılmalıdır. Tasarım denetimi belediye gibi onay mercileri tarafından ciddiyetle yapılmalıdır. 
• Herhangi bir sorun işaret verdiğinde belediyeler gereken tedbirleri almakta gecikmekte, olaydan sonra tedbir almaktadır. Önlemler düzenli ölçümlerle baştan alınmalıdır. 
• Yağışlı havalarda zemin kazılarına ara verilmelidir. Bu hadise özelinde proje yazarı, yapı denetim firması, müteahhit ve belediye üzerine düşen sorumluluğu yerine getirmek konusunda gerekeni ortaya koymalıdır. 
• Bu olayın sorumlusu yağış değil, mevcut duvarı yeteri kadar güçlendirmeden inşaata izin veren proje yazarı, yapı denetim firması, müteahhit ve belediyedir.” 

‘MERKEZİ VE YEREL YÖNETİMLER BİRİNCİ DERECEDEN SORUMLU’

Sütlüce’de karşı karşıya kalınan olayın bir Türkiye gerçeği olduğunun altını çizen Suna, Türkiye’de yaklaşık 20 milyon yapı bulunduğunu ve bu yapıların 13 milyonunun kaçak ve ruhsatsız olduğunu vurguladı. İstanbul’da bulunan 2 milyon yapının da en az yarısının kaçak ve ruhsatsız olduğuna dikkat çeken Suna, ruhsatsız yapıların riskli ve can güvenliği açısından tehlikeli olduğunu söyledi. Son 1 hafta içerisinde 3 istinat duvarının yıkıldığını hatırlatan suna, art arda yaşanan çöküntülerden merkezi ve yerel yönetimlerin birinci dereceden sorumlu olduğunu kaydetti. Yaşanan çöküntülerin bir diğer sebebinin de mühendislik hizmetlerindeki nitelik kaybı olduğuna dikkat çeken Suna, “İnşaat mühendisliği eğitimi sorunludur. Hemen her ilde açılan üniversitelerde eşit eğitim verilmemekte, öğrenci, öğretim üyesi, derslik, laboratuvar, fiziki altyapı, staj olanağı, araştırmalar için ayrılan kaynak ve uygulama eksikliği söz konusu. Meslekteki bütünlüklü ve köklü sorunlar kelebek etkisi kavramıyla açıklanırsa, kelebeğin ilk kanat çırpışını eğitim sorunları olarak kabul etmek gerekir” dedi. 

‘KAMU ERKİ YOK SAYARAK ÇÖZEBİLECEĞİNE İNANIYOR’

Suna, Sütlüce’deki bina ile Ümraniye’deki istinat duvarının yıkılma nedeninin üretim ve denetim sistemindeki zaaflardan kaynaklandığı için örtüştüğünü söyledi. 6 Haziran’da yayınlanan İmar Barışı Uygulama Yönetmenliği ile mühendislik hizmeti almadan ve nitelikli bir denetim sürecine tabi tutulmadan yapılar üretilmesinin önünün açıldığını belirten Suna, 2 Mayıs’ta yayınlanan Yapı Ruhsatı Formu standardına göre de yapı ruhsatlarında bulunan mühendis imzasının kaldırıldığını hatırlattı. Suna, “Eş zamanlı devreye alınan imar affı ve yapı ruhsatı formu değişikliği, yapı denetiminde zafiyet oluşmasına neden olacak, üretim sürecinde denetimsizliği teşvik edecektir. Mühendislik uygulamalarının niteliği yükseltilmez, yapı üretiminin her aşaması denetime tabi tutulmaz, barınma kavramına rant penceresinden bakmaya devam edilirse Sütlüce ve Ümraniye’dekine benzer sayısız olay yaşanacaktır. Güvenli olmaktan uzak ve korunaksız bir hayatımız var. Barındığımız yapıların ne zaman ne şekilde yıkılacağı belli değil. Depremde ne tepki vereceği tam bir muamma. Kamu erki gerçekleri yok sayarak çözebileceğini düşünüyor” dedi. (İstanbul/EVRENSEL)

Beyoğlu Sütlüce'deki toprak kayması sonrası 4 katlı bina çöktü