29 Temmuz 2018 10:06

İsveç ve Finlandiya casusluk ürünleri ihracatının kısıtlanmasına karşı

Finlandiya ve İsveç, Avrupa Birliği’nin izleme ve dinlenmede kullanılan malzeme ve teknolojilerin satışlarını sınırlama girişimlerine karşı çıkıyor.


Fotoğraf: Pixabay

Paylaş

Murat KUSEYRİ
Stockholm

Finlandiya ve İsveç, Avrupa Birliği’nin izleme ve dinlenmede kullanılan malzeme ve teknolojilerin satışlarını sınırlama girişimlerine karşı çıkıyor. Finlandiya’nın en yüksek tirajlı gazetesi Helsinki Sanomat’a göre, bunun nedeni, bu ürünleri satan Nokia ve Ericsson’un çıkarları.

Gazetenin ele geçirdiği belgeler, İsveç ve Finlandiya’nın iletişimin izlenme ve dinlenme amaçlı çift kullanımlı yüksek teknolojik malzeme ve teknolojilerin ihracının sınırlandırmasına ciddi bir direnç gösterdiğini ortaya koyuyor. Çekya, Kıbrıs, Estonya, İrlanda, İtalya ve Polonya da bu iki ülkenin tutumuna destek veriyor.

ÜRÜNLER TÜRKİYE’YE DE SATILDI

Avrupa Birliği Komisyonu’nun önerisi, yönetmenlikte değişiklik yapılarak çift kullanımlı araç ve teknolojilerin ihracatının sınırlandırılması. Çift kullanımlı olarak tanımlanan ürün ve teknolojiler hem sivil hem de askeri amaçlı olarak kullanılıyor. Komisyon, bu ürünlerin satışına sınırlama getirerek Avrupa Birliği dışında bulunan ülkelerde “insan haklarının ihlal edilmesi riskini azaltmayı” amaçladığını belirtiyor.

Komisyonun önerisinin kabul edilmesi durumunda şirketler, farklı ürünler için ayrı ayrı ihracaat lisansı için başvuruda bulunmak zorunda kalacak.

Finlandiya Dışişleri Bakanlığı, 2013 yılından bu yana iletişimin kontrol edilmesinde kullanılabilecek araç ve programların satışı için onlarca lisans verdi. Çift kullanımlı yüksek toknolojili bu ürünler Türkiye, Çin, Kuveyt, Birleşik Arap Emirlikleri, Kolombiya, İran, Suudi Arabistan, Umman ve Meksika’ya satıldı.

KARŞI ÇIKIŞIN ARKASINDA NOKIA VE ERICSSON VAR

Satılan ürünler Nokia ve Ericsson tarafından üretiliyor. Her iki şirketin de İsveç ve Finlandiya ekonomisinde belirli bir ağırlığı var.

Finlandiya Ticaret ve Kalkınma Bakanı Anne-Mari Virolainen ise “Biz, sadece Avrupa Birliği’nin ihracatı sınırlanacak veya yasaklanacak ürünler için özel liste yapmasına karşıyız. Sorunun bir çok Avrupa Birliği ve dışındaki ülkelerin yer aldığı Wassenaar Düzenlemesi (WA) tarafından ele alınmasını istiyoruz” dedi.

1996 yılında konvensiyonel silahlar ve çift kullanımlı ürün ve teknolojilerin denetimi için kurulan WA’ya, aralarında Türkiye’nin de bulunduğu 40 devlet üye.

ABD, Kanada, Japonya, Avustralya, Yeni Zelanda, Hindistan ve Rusya’nın da WA’ya üye olduğunu hatırlanan Virolainen, çift kullanımlı ürünlerin için yeni düzenlemelerin WA tarafından yapılmasının insan haklarının korunması için daha uygun olduğunu savunuyor.

‘REKABET GÜCÜNÜ ZAYIFLATIR’

Virolainen, Avrupalı şirketlerin çift kullanımlı ürünlerin satışlarını durdurmaları veya sınırlamaları durumunda boşluğu diğer ülkelerin dolduracağını ve böylelikle Avrupa'daki şirketlerin rekabet gücünü zayıflatacağını ileri sürdü. Nokia ve Ericsson’dan dolayı Finlandiya ve İsveç’in öneriye karşı çıktığı iddialarını doğrudan reddetmeyen bakan, her iki şirketin de yasa ve kurallara uygun olarak ihracaat yaptığını iddia etti.

Uluslararası Hukuk Profesörü Martin Schein ise, Wassenaar Düzenlemesi’nin ürünlerin kontrolünde daha etkili ve kapsamlı bir örgütlenme olduğunu kabul etmekle birlikte Ticaret ve Kalkınma Bakanı’nın Avrupalı şirketlerin rekabet güçlerini zayıflatacağı argümanına karşı çıkıyor.

‘OTORİTER ÜLKELERE SATIŞI DURDURULMALI’

İnsan haklarını ihlal edecek ürün ve casusluk programları ve teknolojisinin otoriter rejimlere satışının durdurulmasının Avrupalı şirketlerin rekabet gücünü zayıflatacağı iddialarının dar görüşlülükten kaynaklandığı değerlendirmesini yapıyor.

Bu ürünlerin satışlarının şirket ve ülkelerin imajını büyük ölçüde sarsacağı uyarısında bulunuyor.

Nokia, İran’a muhaliflerin izlenmesine ve dinlenmesine olanak veren teknoloji ve araç sattığı için yoğun eleştirilerle karşı karşıya kalmıştı.

ÖNCEKİ HABER

Çocuklar ve gençler için Norveç Kupası başladı

SONRAKİ HABER

Gazeteci İdris Sayılğan haberlerinden dolayı 643 gündür tutuklu

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...