26 Temmuz 2018 08:14

AYM istatistikleri: Adil yargılanma hakkı şikayetleri büyüyor

Anayasa Mahkemesi bireysel başvuru istatistiklerini paylaştı. Buna göre bireysel başvuruların yüzde 60’ı adil yargılanma hakkı ihlallerine dair oldu.

Fotoğraf: Google Street View

Paylaş

Erdi TÜTMEZ
İstanbul

Anayasa Mahkemesi'nin paylaştığı bireysel başvuru istatistiklerine göre bireysel başvuruların yüzde 60’ı (176 bin 951 kişi) adil yargılanma hakkı ihlalleri konusunda oldu.

Anayasa Mahkemesi (AYM), 2012’den günümüze kadar kendisine yapılan bireysel başvurulara ilişkin istatistikleri açıkladı. Buna göre bireysel başvuru uygulamasının başladığı yıl olan 2012’de AYM’ye 1342 başvuru yapıldı. 2013’te bu rakam 9 bin 897, 2014’te 20 bin 578, 2015’te 20 bin 376 oldu. 15 Temmuz darbe girişimi ve OHAL’in ilan edildiği 2016’da ise 80 bin 756’ya yükseldi. 2017’de de AYM’ye başvuru sayısı 40 bin 530 oldu. 2018’in yalnızca ilk 6 ayında ise AYM’ye 17 bin 892 bireysel başvuru oldu.

BAŞVURULARIN BÜYÜK BÖLÜMÜ: ADİL YARGILANMA HAKKI

İstatistiklere göre 2018’de AYM’ye başvuruların yüzde 60’ı (176 bin 951kişi) adil yargılanma hakkı ihlalleri konusunda oldu. Yüzde 13, yani 37 bin 294 kişi ise mülkiyet hakkının ihlal edildiğini söyleyerek şikayette bulundu. 26 bin 358 kişi ayrımcılık yasağının, 13 bin 439 kişi, kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının, 7 bin 704 kişi yaşam hakkının, 5 bin 250 kişi ifade özgürlüğünün, 3 bin 578 kişi işkence ve kötü muamele yasağının, 3 bin 22 kişi eğitim hakkının, 2 bin 613 kişi toplanma ve gösteri düzenleme yürüyüşü hakkının, 1316 kişi de din ve vicdan özgürlüğü hakkının ihlal edildiğini söyleyerek başvuruda bulundu.

Anayasa Mahkemesi, 2012’den günümüze 149 bin 613 başvuruyu karara bağladığını da duyurdu. İstatistiklere göre bu başvuruların yüzde 82’si (123 bin 245 başvuru) ‘kabul edilmezlik’ nedeniyle reddedildi.

Başvurular sonucu verilen ihlal kararlarının yüzde 76’sını adil yargılanma hakkı şikayetleri oluştururken, bu konuda tam 2 bin 182 ihlal kararı çıktı. Mülkiyet hakkında 133, özel hayatın ve aile hayatının korunması hakkında 112, kişi hürriyeti ve güvenliği hakkında 103, ifade özgürlüğünde 84, yaşam hakkında 64, eğitim hakkında da 2 ihlal kararı çıktı.

‘MAKUL SÜREDE YARGILANMIYORUZ’ ŞİKAYETLERİ

En çok ihlal kararının çıktığı adil yargılanma hakkının dağılımında ise çarpıcı veriler ortaya çıktı. Buna göre adil yargılanma hakkı ihlallerinin yüzde 80’ini makul sürede yargılanma hakkı ihlali oluşturdu. Bu konuda tam 1807 ihlal kararı çıktı. Mahkemeye erişim hakkında 177, gerekçeli karar hakkında 106, hakkaniyete uygun yargılanma hakkında 93, silahların eşitliği ilkesi/Çelişmeli yargılama ilkesinde 40, tanık dinletme/sorgulama hakkında da 11 ihlal kararı çıktı.