12 Nisan 2011 06:53

SAĞLIK - Kanser

Henüz Çernobil’i unutmamışken, Japonya’daki büyük depremin ardından nükleer santrallerden yayılan radyasyon dünyayı ve ülkemizi tehdit ediyor. Kanser bir kez daha tüm insanlığın gündeminde… Ülkemizde de Kanser Araştırma ve Savaş Kurumu’nun önerisiyle 1956 yılından beri her yıl nisan ayının ilk haft

Paylaş

Dr. Selma Okkaoğlu

Henüz Çernobil’i unutmamışken, Japonya’daki büyük depremin ardından nükleer santrallerden yayılan radyasyon dünyayı ve ülkemizi tehdit ediyor. Kanser bir kez daha tüm insanlığın gündeminde… Ülkemizde de Kanser Araştırma ve Savaş Kurumu’nun önerisiyle 1956 yılından beri her yıl nisan ayının ilk haftası Kanser Haftası olarak kabul edilir.

KANSER Kanser, bir organ veya dokudaki hücrelerin düzensiz olarak bölünüp çoğalmasıyla beliren kötü urlara verilen isimdir. Genel anlamda ise kanser vücudumuzun çeşitli bölgelerindeki hücrelerin kontrolsüz çoğalması ile oluşan 100'den fazla hastalık grubudur. Tedavi edilmez ise ciddi rahatsızlıklara, hatta ölüme dahi neden olabilir.

İstatiksel olarak da kanser, nedeni bilinen ölümler sıralamasında kalp ve damar hastalıklarından sonra ikinci sırada yer alır. Günümüzde yaşam tarzındaki değişiklikler (hareketsiz yaşam, stres, cep telefonları), beslenme tarzındaki değişiklikler (fast food, katkı maddeleri, genetiği değiştirilmiş tohumlarla üretilen gıdalar vb), çalışma yaşamımızda fiziksel, kimyasal kanserojen nitelikteki maddelere maruz kalmak, çevresel felaketler (baz istasyonları, Çernobil, en son Japonya’daki depremden sonra nükleer santralde meydana gelen sızıntı vb) kanser vakalarında artışa neden olur.

Erken tanı önemli

Kanserde tanı ne kadar erken konursa tedavi o kadar başarılı olur. Belirti ve bulgular çok çeşitli olabilir. Yerleşim yerine bağlı olarak değişmekle birlikte, açıklanamayan kilo kaybı, ateş, aşırı yorgunluk, cilt değişiklikleri kanserde görülen genel belirti ve bulgulardır. Bu bulgular çoğunlukla kansere bağlı olmayabilir ya da selim tümörlere bağlıdır. Sağlıklıyken, bu belirti ve bulgulardan herhangi biri görüldüğünde erken tanı için kesinlikle bir sağlık kurumuna başvurmak gereklidir. Erken evre kanserler, genellikle ağrıya yol açmaz, doktora başvurmak için ağrı hissi beklenmemeli.

Sık görülen kanser tipleri

Kanser tiplerinin görülme sıklığı açısından kadın ve erkekler farklılık göstermektedir. Coğrafi bölgelere ve ırka göre de farklılıklar gösterir. Hem erkeklerde, hem kadınlarda en çok görülen kanser çeşidi, deri kanseridir. Türkiye’de bunu erkeklerde akciğer, prostat, kalın barsak, rektum, mide ve pankreas; kadınlarda meme, akciğer, kalın barsak, rektum, serviks, over, mide ve pankreas kanserleri takip eder.

RİSK FAKTÖRLERİ

Kanserin sebebi kesin olarak bilinmemektedir. Kanser hastalığı için iki grup risk faktörü vardır. Bunlar değiştirilebilir faktörler ve değiştirilemeyen faktörlerdir.

Değiştirilemeyen faktörler; yaş, cinsiyet, aile öyküsüdür.

Değiştirilebilir faktörler; çevresel etkenlerdir. Sigara ve alkol kullanımı, radyasyona maruz kalma, bazı virüsler, kötü beslenme alışkanlığı, gıdalardaki katkı maddeleri, uzun süre güneş ışığına maruz kalma, aşırı dozda röntgen ışınına maruz kalma, bazı kimyasal maddeler (katran, benzin, boya maddeleri, asbest vb), hava kirliliği… Kanser olgularının yüzde 80’i çevresel etkenlere bağlıdır.

KANSERE BAĞLI ÖZEL BELİRTİ VE BULGULAR