Çocuk kitabı yazarlarından tatil için öneriler

Nazife YAŞAR
İstanbul

Uzun bir öğrenim dönemi bitti ve dört gözle beklenen tatil geldi. Çocuklar için artık ödev yok, sınav yok... Ders çalışmak gerektiğini söyleyen anne baba yok... Ebeveynler içinse “Çocuk ödevini yapmış mı, sınava hazır mı?​” derdi yok.

Tatil, bir rahatlık daha sunar çocuğa. Okul zamanı sınavlardan, ödevlerden okuyamadığı kitapları okuma fırsatı bulur. Artık, özet çıkarması için verilen kitapları okumak zorunda değildir. Kendi seçtiği kitabı, istediği sürede okuyabilir. Üstelik satın almak zorunda da değildir. Gidip kütüphanede de okuyabilir.

Yani çocuklar, kitap okumak için bütün şartlar hazır. Bizim de bu sürece küçük bir katkımız olsun istedik. Çocuk kitapları yazarlarından sizin için kitap önerileri aldık. Hem de çok sevdiğiniz kalemlerden. Hadi kulak verelim bakalım bizi hangi kitabın içinde kaybolmaya çağırıyorlar...

KİTAPLARINIZ AYLA ÇINAROĞLU’DAN

Yazar Ayla Çınaroğlu’nun size kitap isimleri yerine başka bir önerisi var. Kendisinden okuyalım:

Sevgili Çocuklar,

Yaz geldi. Okullar da kapandı. Artık ders için değil, yalnızca ve yalnızca keyif almak, tadını çıkarmak için kitap okumaya ne dersiniz? Asıl sorun severek okuyacağınız kitabı bulmakta. Uzaklara gitmeye hiç gerek yok. Yakın çevrenizdeki arkadaşlarınızla küçük bir grup kurabilir, (kitap kulübü diyelim isterseniz) elinizdeki kitaplarınızı paylaşabilir, kendi grubunuz içinde en sevilen kitabı saptayabilirsiniz. Oluşturduğunuz (en az üç kişilik) grup içinde en beğenilen kitabı seçer ve bize bildirirseniz, yepyeni bir kitabı hak etmiş olacaksınız. (Kitaplar benden!)

YALVAÇ URAL’IN SEÇTİĞİ KİTAPLAR

Çocuk edebiyatının usta kalemlerinde Yalvaç Ural, çocuklar için kitap önerilerini şöyle sıraladı: “Magritte’in Elması - Klaas Verplancke / Moma-Marsık Yayıncılık”, “Bob ve Gaga Sanatı - Marion Denchars / Fom Kitap”, “Kaplanı Sakın Gıgıklama - Pamela Butchart – Marc Boutavant / Marsık Yayıncılık”, “Bu Kış Kimse Üşümeyecek - Feridun Oral / Yapı Kredi Yayınları”, “Çocuk Olmaya Hakkım Var - Alaın Serres  / Yapı Kredi Yayıncılık”, “İstasyonda Vals - Burcu Aktaş / Kırmızı Kedi”, “Off Dilim - Feyza Hepçilingirler / Kırmızı Kedi”, “Yaman Tilki - Roald Dahl / Can Çocuk”, “Haliçten Bulutlar Geçerken - Görkem Yeltan / Kırmızı Kedi Çocuk”, “Okula Giden Kedi - Mustafa Ruhi Şirin / Uçan At Yayınları”

Benden de bir kitap önermem istenirse, “Yunus Sırtındaki Çocuk Hermiyas-Yalvaç Ural/ Yapı Kredi Yayıncılık”

AYFER ÜNAL: İÇİNDE KAYBOLACAĞINIZ KİTAPLAR

Sevgili genç dostlar,

Tatil başladı. Dilerim gündüzleri bol bol doğada vakit geçirirsiniz. Oynayarak, yüzerek, tırmanarak, bisiklete binerek, ninenize bahçede yardım ederek, köpeğinizle koşarak artık hangisi olursa yeter ki doğada olun. Doğadan kalan vakitte sevdiğiniz bir kitabın içinde kaybolarak yepyeni bir alem keşfetmenizi de çok isterim. Bir de çok sevgili bir arkadaş ya da arkadaşlarla yıldızları seyrede seyrede konuşmanızı, sonra uzayda başka canlılar var mı diye hayal etmenizi, ve yaz sıcaklığında kuş gibi özgür hissedip var olma sevincini iliklerinizde hissetmenizi dilerim. İçinde kaybolacağınız gibi kitaplar öneriyorum, dilerim seversiniz.

1. sınıfı bitirenler Behiç Ak’ın Tombiş dizisi, Mavisel Yener’in Palyaço Okulu dizisi ile tanışsınlar.

2. ve 3. sınıfı bitirenler  Altın Kitaplar’dan Gülten Dayıoğlu A Takımı dizisi, İletişim’den Felaket Henry dizisinden, Mavibulut’tan Ella ve Arkadaşları dizisinden veya Mavibulut Sihirli Kitaplar dizisinden ne isterlerse…

4. sınıfı bitirenler Can Çocuk’tan  Sevim Ak’tan ne canları çekerse, öykü sevenler Bilgi Çocuk’tan Muzaffer İzgü’nün Anneanne dizisinden beğendiklerini, Ormanda Tek Başına (Çitlembik) ile Mucizeler Adasına Yolculuk (TUBİTAK), Aytül Akal’dan Süper Gazeteciler dizisi, Gülsüm Cengiz’den Uçurtmanın Kuyruğundaki Düşler…

5. sınıfı bitirenler Gülsevin Kıral, Miyase Sertbarut, Zeynep Cemali, Aslı Der, ve Güzin Öztürk’ü incelesinler, gönülleri hangisine yakın hissettiyse o yazardan bir kitapla başlasınlar. Yabancı yazarlardan Can Çocuk’tan çıkan Road Dahl’ın Matilda veya Çarli’nin Çikolata Fabrikası da çok neşeli eserler.

Şiir sevenler Necdet Neydim’den Sen Islık Çalmayı Bilir misin?, Cahit Ökmen’den Portakal Yıldızı, Ayla Çınaroğlu’ndan Şiir Gemisi ile tanışabilirler. Çizgi roman sevenler için Desen Yayınevi’nden Tılsım dizisi ile Yalınayak Gen dörtlemesini öneririm. Dedektif kitabı sevenler için ise Bjorn Sortland’ın İstanbul Serüveni veya  Newyork Serüveni olabilir.

SEZA KUTLAR AKSOY: DÜŞ ÜLKESİNE GİTMEYE NE DERSİNİZ

Sevgili genç dostlarım, umarım keyfinizce bir tatil geçirirsiniz.  Bu güzel tatil günlerinde kısacık bir süre güzel bir kitapla renkli bir düş ülkesine gitmeyi istemez misiniz?

Örneğin, Roald Dahl’ın kitaplarını okuyun. Ya da Nostlinger’in ‘Konrad, Konserve kutusundan Çıkan Çocuk’ kitabını. Benim iki kitabımı da önereyim: ‘Çevrimiçinde Şerafettin’(Can Yay.) ve ‘Tomurcuk ve Pembe Kedi Altın Peşinde’ (Tudem Yay.)

GÜLSÜM CENGİZ: TATİL GİBİ BİR TATİL YAŞAYIN

Sevgili çocuklar karnelerinizi aldınız, tatil başladı. Tatil sevincini şimdiden duyumsadığınızı biliyorum. Tatile kim sevinmez? Çünkü tatil yorulan bedenlerin ve beyinlerin dinlendirildiği bir süreçtir. Her insanın dinlenme gereksinimi ve hakkı vardır. Herkes tatilini değişik biçimde geçirir. Birkaç haftalık dinlenme süresini başka bir yerde geçirebilecek ekonomik güce sahip olanlar sahil kent, kasaba ya da köylerine koşar denize girmek için. Kimi orman, dağ ya da yaylalara çıkar; kimi başka ülkelere gider. Kimi köyüne gidebilir, kimiyse hiçbir yere gidemez. Bazılarınız da tatili çalışarak geçirir. Tatilinizin dinlenip eğlenirken öğrendiğiniz; kitap okumaya, yazmaya, gerçek sanat yapıtlarıyla buluşmaya zaman ayırdığınız bir süreç olmasını diliyorum. Kısacası tatil gibi bir tatil yaşamanızı diliyorum.

İlkokul 1. sınıf öğrencileri için benim SAY’da çıkan 10’ar kitaplı 3 öykü serisi var. Ama benim kendi kitaplarımı önermem ne kadar doğru olur bilemiyorum: Bıcırık Kitaplar, Tırtıl Kitaplar, Kelebek Kitaplar. Bir de Özyürek’ten yeni çıkan Uçurtmanın Kuyruğundaki Düşler romanım var. 10+ yaş çok güzel bir roman oldu.

Okul Çağı, 8-10 yaş: Şehzadenin Sırrı- Halime Yıldız, Pembe Pamuk Şekeri- Aydın Hatipoğlu, Şeker Tavşan- Aysel Korkut, Ekmek Parası- Muzaffer İzgü, Çiçek Dürbünü- Kemal Özer, İnci’nin Maceraları- Orhan Kemal, Nar Alfabesi- Haydar Ergülen, Korkuluğun Kalbi-Yalvaç Ural, Alfabeden Kaçan Harfler- Çiğdem Sezer, Miğfer- Ayla Çınaroğlu, Küçük Karabalık- Samed Behrengi

Okul Çağı, 10 yaş üstü: Bacaksız Dizisi- Rıfat Ilgaz, Kaçak Kız- Muzaffer İzgü, Trenler Ne Güzeldir- Kemal Özer, Kumsaldaki Kız- Tülin Tankut, Takma Adı Gagalı- Ayfer Gürdal Ünal, Bizim Sinemamız Var- Mustafa Balel, Masalın Aslı- Vasıf Öngören, Kese Kağıdı Ustaları- Mehmet Güler, Küçük Ağaç’ın Eğitimi- Forrest Carter, Sığınmacı Çocuk- Benjamin Zepheniah

ÇİĞDEM SEZER: ‘BEN’ DEĞİL ‘BİZ’ DİYECEKLERİ BİR TATİL OLSUN

Ödevsiz bir tatil dilemek isterdim ama yazık ki çoğu öğretmen şu ya da bu nedenle ödev verecek. Önerim, çocukla oluşturulan bir plan dâhilinde ödevlerin günlük yapılması. Hiç değilse son birkaç haftayı kâbusa çevirmekten kaçınmış olurlar. Çocuk da okula o itici duyguyla başlamamış olur. Çocuk ve tatil denildiğinde akla gelen her şeyi olanaklar ölçüsünde yapmaları; bisikletten uçurtmaya, yüzmeden top oynamaya, toprak ve suyla oyalanmaktan koşmacaya kadar…  Sokakta, köyde, parkta, yazlıkta… Yazlıklarla ilgili son beş yıldır epeyce gözlem yapma olanağım oldu. Akran zorbalığından kendini dünyanın merkezi sanmaya kadar… Paylaşmak (kırk yılda bir işe yaramaz bir oyuncağı vermek değildir kuşkusuz, paylaşmak), yardımlaşma, dayanışma hak getire! “Ben” diliyle konuşan onlarca çocuk! Ve onları buna özendiren, bunu bir “üstünlük”müş gibi sunan ebeveynler.  Her şeyi düzeltmemiz olanaksız belki ama bir şeyler yapmak mümkün. Kendi adıma, torunumla yaptığımız okuma saatlerine beş-altı arkadaşını daha ekleyerek o güne dek ailenin kitap okutmayı başaramadığı çocuklarla kitaplar okuduk. Şiir okuyup üzerinde konuştuk. Bu, ne yapabilirim, sorusunu aklından geçiren herkesin yapabileceği bir etkinlik. Bu yaz onları kütüphaneye götürmeyi de düşünüyorum.

Neler mi okuyalım? O kadar çok ki! İnsan seçmekte zorlanıyor.  On yaş üzerine Momo (Michael Ende), Bunun Adı Findel, Kaybedenler Kulübü, Kocaman Kalpli, Daralan, Uzak… Fatih Erdoğan, Miyase Sertbarut, Gülsüm Cengiz, Mine Soysal kitapları okusunlar. Behiç Ak’ın yazdığı hemen her şeyi okusunlar. (Özellikle, Bulutlara Şiir Yazan Çocuk’u, Bilyeler’i).  Minikler Memo ve Ay’ı mutlaka okusun isterim. İyi Yürekli Dev Momo’yu da. (Yukarda andığım Momo, büyükler için olandı. Bu, minikler için) Ateşten Ayakkabı Rüzgârdan Sandalet, Kahraman Babam… Aklıma ilk düşen “iyi”lerimi yazdım. Ve gördüm ki benim “iyi”lerim hep paylaşmayı, dayanışmayı, “kitap okuyun” demeden kitapları sevmeyi anlatanlar. Eksik bıraktıklarım bağışlasın lütfen. Ama okumanın olduğu gibi önermenin de sonu yok.

Çocuklarımızın çokça  “ben” değil “biz” diyecekleri bir tatil olsun. Bir de… Tatil yapma olanağı olmayan, çalışmak zorunda kalan çocuklarımız olmasa keşke! “Ben” yerine “biz” demeyi öğretebilirsek , belki onu da başarırız bir gün. Kim bilir!

TÜLİN TANKUT: KİTAP SEÇERKEN DİKKAT!

Sevgili Çocuklar,

Ben sizin yaşınızdayken tatilde okuyacağım kitapları kendim seçerdim. Okuduktan sonra beğenmediklerim olursa  bir dahaki seçimimde daha dikkatli olurdum. Örneğin arkasında yazı varsa okurdum, sayfaları karıştırırdım, yazarını tanımaya çalışırdım. Güvendiğim kişilerin önerilerine de kulak verirdim; öğretmenlerimin, arkadaşlarımın... Sanırım sizler de kitapları kendiniz seçiyorsunuz.

Bugün kitap sayısı çok fazla. Çeşitlilik, seçme şansımızı artırıyor. Ama yine de dikkatli olmak gerekiyor; dış görünüşüyle çok çekici olan bir kitap içindekilerle okuru düş kırıklığına uğratabiliyor. Bu yüzden ben de onca kitabın arasından okuyabildiğim ve  güvendiğim yazarların kitaplarını önereceğim sizlere. Sennur Sezer, Gülsüm Cengiz, Adnan Özyalçıner. Keşke daha başka yazarları okuyabilseydim.

İyi tatiller, bol kitaplı günler!