Lübnan’da dokuz yıl sonra ilk meclis seçimleri
Lübnan yeni seçim sistemiyle, 15 bölgede çeşitli ittifaklarla yapılacak ilk parlamento seçimlerine yarın (6 Mayıs'ta) gidiyor.
Fotoğraf: Unsplash
Lübnan'da, siyasi krizler gerekçesiyle dokuz yıldır yapılmayan parlamento seçimleri yarın gerçekleştirilecek. Yeni seçim yasasıyla çoğunlukçu seçim sisteminin nisbi temsil sistemine dönüştürüldüğü ülkede seçmenler parlamentodaki 128 sandalyenin sahiplerini belirleyecek. İç savaş sonrası 1989’da imzalanan Taif Antlaşmasına göre bu 128 sandalye Müslüman ve Hristiyanlar arasında paylaştırılmak zorunda. Öte yandan bu en önemli siyasi kurumdaki bölünme sadece dini değil aynı zamanda da mezhepsel.
PARLAMENTODA MEZHEPSEL DAĞILIM
Meclisteki mevcut durumda ülke nüfusunun yaklaşık yüzde 30’unu oluşturan Şii Müslümanların 28 milletvekili, Hıristiyan Marunilerin 34 milletvekili, Sünni Müslümanların ise yine 28 milletvekili bulunuyor. Ayrıca Dürziler, Rum Ortodokslar, Rum Katolikler, Ermeniler, Nusayriler de mecliste temsil ediliyor.
Yine bu mezhepsel siyasi bölünme nedeniyle cumhurbaşkanlığı Marunilere, başbakanlık Sünnilere, meclis başkanlığı ise Şiilere veriliyor. Ülkede mezhepsel siyasetin son bulmasını ve gerçek laikliğin hayata geçirilmesini isteyen siyasi çevreler de var ve zaman zaman yükselen ve gençlerin çoğunlukta olduğu çeşitli halk hareketlerinde de bu taleplerin öne çıktığı görülüyor. Buna rağmen hâlâ öne çıkan iki siyasi blok bulunuyor. 14 Mart Hareketi olarak bilinen ve mevcut Başbakan Saad Hariri’nin Suudi Arabistan destekli, Suriye karşıtı Sünni bloğu ve 8 Mart Hareketi olarak bilinen Suriye ve İran yanlısı Şii Hizbullah. Bu blokta Marunilerin Özgür Yurtseverler Hareketi ve Ermeni Taşnak partileri de yer alıyor.
SEÇİM YASASI DEĞİŞİKLİĞİNİN ETKİLERİ
AA’dan Zeynep Karataş’ın haberine göre, seçim sistemindeki değişiklik nedeniyle 15 seçim bölgesinde bazı kritik yerler öne çıkıyor; Sünnilerin yönetimdeki liderliğini belirleyen Trublus ve Şimal gibi Sünni yoğunluklu seçim bölgelerinde alınacak oy oranları sonuca doğrudan etki edecek bölgeler. Yine iki seçim bölgesiyle 19 milletvekili çıkarabilecek Beyrut’ta Başbakan Temmam Selam ve Müstakbel gibi Sünni yapılar ortak listeyle seçime girecekler. Karşılarında ise Dürzi lider Velid Canbolat’ın İlerlemeci Sosyalist Partisi, Hizbullah, Emel Hareketi ve El Ahbaş Örgütü ittifak kurup ortak liste yayınladı. Ancak Beyrut bölgesinde seçim sonuçlarını belirleyecek bir diğer durum da Ermenilerin tutumu olacak. Beka ili de mezhepsel çeşitliliği sebebiyle en kritik şehirlerden biri olabilir.
BÖLGESEL DENKLEM AÇISINDAN ÖNEMLİ
Lübnan’daki siyasi hareketlerin Suudi Arabistan, İran ve Suriye gibi dış ülkeler ve onların temsil ettiği uluslararası siyasi platformlarla ilişkileri seçim sonuçlarının Ortadoğu’daki bölgesel güç dengelerini etkileyecek olması açısından da önemli kılıyor. (DIŞ HABERLER)
EVRENSEL EGE
Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...
