30 Nisan 2018 09:04

AYM, bireysel başvuru istatistiklerini açıkladı

Anayasa Mahkemesi, bireysel başvuru istatistiklerini yayımladı. Başvuruların yüzde 62’si ‘adil yargılama’ hakkının ihlaline ilişkin.

Fotoğraf: Pixabay

Paylaş

Erdi TÜTMEZ
İstanbul

Anayasa Mahkemesi bireysel başvuru istatistiklerini paylaştı. Buna göre bireysel başvuruların yüzde 62’sini (168 bin 807 kişi) adil yargılanma hakkı ihlalleri konusunda olurken, bu konuda tam 2 bin 176 ihlal kararı çıktı. Adil yargılanma hakkı ihlallerinin yüzde 81'ini ise makul sürede yargılanma hakkı ihlali oluşturdu.

Anayasa Mahkemesi (AYM), 2012’den günümüze kadar kendisine yapılan bireysel başvurulara ilişkin istatistikleri açıkladı. Buna göre bireysel başvuru uygulamasının başladığı yıl olan 2012’de AYM’ye bin 342 başvuru yapıldı. 2013'te bu rakam 9 bin 897, 2014’te 20 bin 578, 2015’te 20 bin 376 oldu. 15 Temmuz darbe girişimi ve OHAL’in ilan edildiği 2016’da ise 80 bin 756'ya yükseldi. 2017’de de AYM'ye başvuru sayısı 40 bin 530 oldu. 2018’in yalnızca ilk 3 ayında ise AYM’ye 8 bin 853 kişi bireysel başvuruda bulundu.

ADİL YARGILANMA HAKKI ŞİKAYETLERİ BÜYÜYOR

Başvuruların yüzde 62’si (168 bin 807 kişi) adil yargılanma hakkı ihlalleri konusunda oldu. Yüzde 13, yani 35 bin 280 kişi ise mülkiyet hakkının ihlal edildiğini söyleyerek şikayette bulundu. 24 bin 68 kişi ayrımcılık yasağının, 11 bin 158 kişi, kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının, 7 bin 41 kişi yaşam hakkının, 4 bin 166 kişi ifade özgürlüğünün,
2 bin 854 kişi işkence ve kötü muamele yasağının, 2 bin 651 eğitim hakkının, 2 bin 34 kişi toplanma ve gösteri düzenleme yürüyüşü hakkının, bin 208 kişi de din ve vicdan özgürlüğü hakkının ihlal edildiğini söyleyerek başvuruda bulundu.

Anayasa Mahkemesi, 2012’den günümüze 143 bin 711 başvuruyu karara bağladığını da duyurdu. 38 bin 621 başvuru ise hâlâ karara bağlanmadı. İhlal kararlarının yüzde 77’sini adil yargılanma hakkı şikayetleri oluştururken, bu konuda 2 bin 176 ihlal kararı çıktı. Mülkiyet hakkında 131, özel hayatın ve aile hayatının korunması hakkında 112, kişi hürriyeti ve güvenliği hakkında 102, ifade özgürlüğünde 84, yaşam hakkında 61, eğitim hakkında da 1 ihlal kararı çıktı.

MAKUL SÜREDE YARGILANMA HAKKI DİKKATE ALINMIYOR

En çok ihlal kararının çıktığı adil yargılanma hakkının dağılımında ise çarpıcı veriler ortaya çıktı. Buna göre adil yargılanma hakkı ihlallerinin yüzde 81'ini makul sürede yargılanma hakkı ihlali oluşturdu. Bu konuda tam bin 776 ihlal kararı çıktı. Mahkemeye erişim hakkında 162, gerekçeli karar hakkında 100, hakkaniyete uygun yargılanma hakkında 89, silahların eşitliği ilkesi/Çelişmeli yargılama ilkesinde 37, tanık dinletme/sorgulama hakkında da 9 ihlal kararı çıktı.