İZBAN’daki artı para sistemine tepki büyük

Dilek OMAKLILAR
İzmir

İzmir’in elektrikli banliyö sistemi İZBAN’da, 15 Şubat’ta hayata geçirilen ve İstanbul’da metrobüslerde de kullanılan artı para uygulamasına tepki büyüyor. Banliyöyü kullananlar, yeni uygulamanın bütçelerine büyük yük getirdiğini belirtirken, TMMOB ise her gün binlerce kişinin para iadesi işlemini çeşitli sebeplerle atlaması nedeniyle kazanç elde edildiğine dikkat çekti.

İzmir’in kuzeyindeki Aliağa’dan güneyinde yer alan Selçuk’a kadar hizmet, İzmir ulaşımının belkemiğini oluşturan İZBAN’daki zam ve artı para uygulaması nedeniyle en çok mağduriyet yaşayanların başında Aliağa’da oturanlar ve çalışanlar geliyor. Aliağa’da öğretmenlik yapan hamile bir kadın, her sabah makinelerin önündeki uzun kuyruklarda beklemek zorunda kaldığını dile getirerek, çok sayıda kişinin işine geç kaldığını belirtti. “

‘10 LİRAM OLMADIĞI İÇİN GİDEMİYORUM’

Şevkiye isimli kadın ise “Ben cebimde 10 lira ile İzmir’e işlerimi halletmeye gidiyorum. Şimdi bu sistem yüzünden evimden çıkamaz hale geliyorum. Bu hiç adil bir sistem değil, bir an evvel vazgeçilmeli” derken Nebiye isimli kadın ise şunu söyledi: “Beş liram var Menemen’e gidip geleceğim, 10 liram olmadığı için gidemiyorum.” 

Aliağa’da öğrenci olan Kezban, Karşıyaka’dan geldiğini, bu sistemle beş buçuk lira ödediğini ve bu tutarın bütçesini sarstığını dile getirdi. Sibel ise “Artık 5 lira ödeyecekmişim, önceden 2.60’tı, bu sistemi değiştirmelerini istiyorum” dedi.

‘BU MU ADİL SİSTEM?​’

Aliağa’nın bir işçi kenti olduğunu belirten bir vatandaş ise, “Başkan Kocaoğlu açıklamasında sistemin daha adil hale getirildiğini söylemiş. Bu mu adil olan sistem? Bugün asgari ücretle çalışan bir kişinin bu tutarda yol parası vermesi mümkün değil. Toplu taşımada kâr etmek isteyen bir belediye anlayışı istemiyoruz” diye konuştu.

Hanife Yelboğa ise, “Bergama’dan Dikili’den gelen öğrenciler çok zor durumda kalıyor, Demirköprü’den Aliağa’ya gelen öğrenciden 4 lira kesiliyor. Sabahları gerçekten çok eziyet, kimisi aktarmaya yetişmek için fazla alınan ücreti yüklemeye zaman bulamıyor” dedi.

Başka bir kadın ise Karşıyaka’da oturduğunu belirterek, “Sırf 50 kuruş eksik diye hiçbir özel güvenlik insanların geçmesine izin vermedi. Gecenin o saatinde parası yok diye bir sürü insan beklemek zorunda kaldı. Cebimizdeki bozuk paraları insanların kartındaki paraya tamamlamak için uğraştık” dedi. 

LİSELİLER OKULLARINI DEĞİŞTİRMEYİ DÜŞÜNÜYOR

Menemen Atatürk Anadolu Lisesinde okuyan öğrencilerden Uğur Şimsek, “Biz, yeri geliyor 50 kuruşun hesabını bile yapıyoruz. Şimdi düşünmeden 10 lira yüklememizi istiyorlar. Yemek paramızı da kent karta yükler olduk. En şanslımız zaten günlük 10 lira harçlık alıyor. Bunun 9 lirası karta gidince, 1 lira ile de bize ‘Çubuk kraker yiyin’ diyorlar” dedi. 

Para harcamak istemedikleri için bazen okula bile gitmeyi tercih etmediklerini söyleyen Büşra Çuhadar ise, “90 dakikayı kullanmak için bile kartımızda en az 2-3 lira olmalı. Keşke bu uygulamayı yaparlarken önce bizlere sorsalardı” dedi.

Anne ve babası ayrı olduğu için alınan 400 lira nafaka ile ile geçinmeye çalışan diğer Öğrenci Aleyna Yavuz ise, şimdi bu paranın tamamen yola gittiğini dile getirdi. Ezgi Su Kırım da, “Çoğumuz asgari ücretle yaşamaya çalışan ailelerdeniz. Asgari ücretlileri hiç düşünmeden bu uygulamayı dayatmışlar” dedi. Bir diğer öğrenci ise okullarını değiştirmeyi bile düşündüklerini dile getirdi. 

GÜVENLİK ELEMANLARI: BİZ DE MAĞDURUZ

İZBAN’da çalışan özel güvenlik elamanları her gün yüzlerce kişiye uygulamayı tek tek anlatmak zorunda kalıyor. Uygulama nedeniyle kendilerinin de mağdur olduğunu söyleyen güvenlik elemanları “Bu uygulamayı biz getirmedik ama insanlar bize tepki gösteriyor ve saldırıyor. Biz de mağduruz ama anlatamıyoruz” dedi.

TMMOB: ON BİNLERCE LİRALIK HAKSIZ KAZANÇ YARATILDI

TMMOB İzmir İl Koordinasyon Kurulu, İZBAN’da üç haftadır uygulanmakta olan ‘artı para’ sistemine tepki gösterdi. Her gün binlerce kişinin iade işlemini gerçekleştirmeyi atlaması nedeniyle on binlerce lira tutarında haksız kazanç yaratıldığı vurgulanan açıklamada, “Şehir dışından gelenler için gidilecek mesafe her ne olursa olsun 10 lira tutarında olan ve ücret iadesi imkanı bulunmayan 3 kontörlü bilet kullanma zorunluluğu doğmuştur” dedi. TCDD ve İzmir Büyükşehir Belediyesinin yüzde 50 ortak olduğu İZBAN’da İBB tarafından da her yıl TCDD’ye dövize endeksli yüksek demir yolu hattı kullanım kira bedeli ödendiği ifade edilen açıklamada, “İzmirlilerin yararına olacak şekilde bu kira bedelinin düşürülmesi gerekmektedir. Bu yüksek maliyetin İzmir halkının cebinden, ‘Gittiğin kadar öde’ anlayışı ile karşılanmaya çalışılması kamu yararına değildir” dendi.