BMC'nin ortağı silah şirketi, Hindistan'da rüşvet listesinde

Yücel ÖZDEMİR
Köln

Ankara’da BMC ile birlikte "Rheinmetall BMC Defence Industry Inc." adında bir şirket kurarak, tank modernizasyonu yapan ve panzer fabrikası kurmaya hazırlanan Alman silah tekeli Rheinmetall'in, Hindistan’da rüşvet dağıttığı ortaya çıktı. Bunun üzerine Rheinmetall’i kara listeye alan Hindistan’ın bu ambargosunu kaldırmak için mevcut Dışişleri Bakanı Sigmar Gabriel, canla başla çalıştı, ancak başarılı olamadı.

ARD televizyonunda yayınlanan “Report Mainz”, haftalık Stern dergisi ve Hindistan’da yayın yapan "The Print" adlı haber portalında yer alan habere göre, dünyada en fazla silah satın alan ülkelerin başında gelen Hindistan, Almanya’nın en büyük silah tekeli durumundaki Rheinmetall’i, ülkede rüşvet dağıtmaya çalıştığı için kara listeye aldı. Rüşvet nedeniyle 2012’den beri Hindistan piyasasına giremeyen Rheinmetall üzerindeki yasağı kaldırmak için Almanya Dışişleri Bakanı Sigmar Gabriel’in, ekonomi bakanı olarak görev yaptığı dönemde yoğun çaba harcadığı ortaya çıktı.

Söz konusu habere göre, İsviçre’deki Rheinmetall’in şubesi, silah satışını kolaylaştırması için üst düzey bir askeri görevliye rüşvet teklifinde bulundu. Bunun ortaya çıkması üzerine Rheinmetall, “kara liste”ye alındı. Bu uygulama geçtiğimiz şubat ayında 2022 yılına bir kez daha uzatıldı. “Kara liste”den çıkmak için yoğun bir şekilde çaba harcayan tekel, bu konuda özellikle Alman hükümeti nezdinde girişimlerde bulundu. Daha önce silah satışının bağlı olduğu Ekonomi Bakanlığı görevinde bulunan şimdiki Dışişleri Bakanı Gabriel, Hindistan nezdinde girişimlerde bulunarak silah satışının olanaklı hale getirilmesi girişimlerinde bulundu. Bu çerçevede Rheinmetall Başkanı Armin Papperger ile 12 Kasım 2014’te bir görüşme de yaptı.

Rüşvet soruşturması kapsamında Hindistan, Almanya ve İsviçre’deki iki üst düzey tekel menajeri hakkında İnterpol aracılığıyla kırmızı bültenle arama kararı çıkardı. Buna rağmen Almanya harekete geçme ihtiyacı duymadı. Tekel, silah satışına yardımcı olan Abhishek Verma ve eşi Anca Maria’ya 520 bin Euro “danışmanlık ücreti” verdiğini ileri sürerken, Hindistan bunun açıktan rüşvet olduğunu belirterek soruşturma açtı. Zira Almanya’dan gönderilen rüşvet, söz konusu kişiler tarafından daha sonra aralarında söz konusu askeri yöneticinin de olduğu kişilere paylaştırıldı. Belgelenen rüşvetle ilgili dava devam ediyor.

Rheinmetall’in Hindistan’da rüşvet dağıttığını bilgisine sahip olan Gabriel’in buna rağmen girişimlerde bulunması, silah satışı konusunda kararlı olduğunu gösteriyor. 2014’ten beri Federal Hükümet tarafından da bilinen Rheinmetall’in rüşvet dağıtma olayının “Savunma Ekonomisi Müsteşarları Toplantısı”nda da ele alındığı belirtiliyor. Bu toplantıya Başbakanlık, Dışişleri, Ekonomi ve Savunma bakanlıkları müsteşarları katılıyor. Stern’in haberine göre 2015 yılında Gabriel, dönemin Ekonomi Bakanlığı Müsteşarı Uwe Beckmeyer’i Yeni Delhi’ye göndererek, Rheinmetall’e konulan ambargo konusunda ayrıntılı bilgi toplamasını istedi. Bu ziyaret sırasında Alman Büyükelçiliği’nde Rheinmetall başkanı Papperger ile Hindistan Savunma Bakanı’nın bir araya gelme de planlanıyordu. Ancak. Hindistan’ın karşı çıkması üzerine bu görüşme sağlanamadı.

GABRIEL, RHEINMETALL’İN LOBİCİSİ Mİ?

Yeniden dışişleri bakanı olup olmayacağı kesinleşmeyen Gabriel’in Hindistan’ın silah tekeli Rheinmetall’i “kara listeden” çıkarmak için yoğun bir çaba harcaması eleştirilere neden oldu. Aynı Gabriel, kısa bir süre önce Rheinmetall’in, Türkiye’ye satılan tankların modernizasyonuna da onay vermişti. Ancak, Zeytin Dalı Operasyonu’nda Alman panzerlerinin kullanıldığının açığa çıkmasından sonra, içeride yükselen tepkiler üzerine modernizasyon planı iptal edilmişti.  Gabriel’in, Rheinmetall’in Türkiye’de Ethem Sancak’ın sahibi olduğu BMC ile birlikte ortak panzer fabrikası kurmasına da onay verdiği ileri sürülüyor. Ancak, Türkiye ile Almanya arasındaki gerilim sırasında proje geçici olarak iptal edilmişti. Gabriel'in yeniden dışışileri bakanlığına oturması durumunda Rheinmetall’in Türkiye’deki faaliyetlerini sonuna kadar destekleyeceği tahmin ediliyor.

Gabriel ile Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun 6 Ocak’ta Goslar’da görüşmesinden 3 gün sonra, Düsseldorf’ta Rheinmetall ile BMC arasında tankların modernizasyonu konusunda bir anlaşma imzalanmıştı. 

Gabiel’in Rheinmetall için yoğun bir mesai harcamasına muhalefet partileri tepki gösterdi. Sol Parti Milletvekili Kathrin Vogler gelişmeleri, “Acayip bir durum” olarak değerlendirirken, Yeşiller Partisi milletvekili Dieter Janecek, Meclisin konuya el atması gerektiğini söyledi. Janecek, “Olanlar Gabriel’in silah tekelleri için lobi yaptığını gösteriyor” dedi.

Gabriel, iddialarla ilgili sorulara yanıt vermeye yanaşmazken Almanya Ekonomi Bakanlığı da iddiaların doğru olmadığını, olaylara İsviçre’deki firmanın yanlış bir hareketinin neden olduğunu iddia etti. Rheinmetall de iddiaların gerçeği ifade etmediğini ileri sürerek “Hindistan’ın kara listesi haksızlıktır” değerlendirmesinde bulundu.

HİNDİSTAN ENGELİNİ TÜRKİYE ÜZERİNDEN Mİ AŞACAK?

Dünyanın en çok silah satın alan ülkesine giremeyen Rheinmetall’ın Almanya dışında yapmayı planladığı yatırımlarla bunu aşmayı hedeflediği ileri sürülüyor. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'a olan sevgisini "Erdoğan'ı gördükçe aşık oldum, böyle bir ilahi aşk iki erkek arasında olabiliyor" sözleriyle ifade eden Ethem Sancak’ın sahibi olduğu BMC ile ortak panzer fabrikası yapılması durumunda, buradan Hindistan pazarına girmeyi planlandığı ileri sürülüyor. Türkiye’de büyük yatırımlara hazırlanan Rheinmetall’in önüne çıkan engelleri aşmak için Türkiye’de de Hindistan’da olduğu gibi rüşvet dağıtıp dağıtmadığı ise bilinmiyor. Stern’de yer alan habere göre 9 Ocak’ta Düsseldorf’taki imza törenine Sancak’ın bizzat katıldığı belirtildi.

Rheinmetall ve BMC tarafından geçen yıl Ankara’da hükümet binalarına yakın yerde üç katlı bir binada ortak şirket Rheinmetall BMC Defence Industry Inc.’yi kurdukları biliniyor. Kasım 2015’te Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan tarafından Yıldız Sarayı’nda verilen yemeğe bir çok Rheinmetall yönetici de katılmıştı.

Rheinmetall Türkiye’de tank yapımı sorununu nasıl çözdü?

Almanya’nın silah satışı endişe verici boyutta