05 Mart 2018 17:27
Son Güncellenme Tarihi: 06 Mart 2018 23:20

‘İttifak düzenlemesi’nin ilk 18 maddesi kabul edildi

AKP ve MHP’nin ortaklaşa getirdiği 'ittifak Yasası' görüşmelerinde ilk gün kabul edilen 9 maddeden sonra ikinci günde de 9 madde daha kabul edildi

Paylaş

AKP ve MHP tarafından hazırlanan seçim ittifakına ilişkin düzenlemeleri de içeren kanun teklifinin ilk 18 maddesi Meclis Anayasa Komisyonu’nda 2 gün boyunca yapılan oturum sonucunda kabul edildi

Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’nin 9 maddesinin görüşmeleri, ilk gün 11 saat süren çalışma sonunda tamamlandı.

Komisyonda ikinci gün görüşmelerinde ise teklifin 10-11-12-13-14-15-16-17 ve 18'inci maddeleri de kabul edildi. Komisyon görüşmelere yarın devam edecek.

1. MADDE NE ANLAMA GELİYOR?

Seçim bölgesi ve sandık bölgesi yasal düzenleme ile belirlenmelidir. Eğer belirleme YSK tarafından yapılırsa (YSK’nin bağımsız olmadığı, iktidara biat ettiği de göz önüne alınırsa) iktidar partisinin (AKP-MHP koalisyonunun) isteği doğrultusunda, iktidar partisine avantaj sağlayacağı şekilde bölgeler belirlenebilir. Nitekim, AKP bu konuda sabıkalıdır. Seçimlerde avantaj elde etmek için her seçim öncesi şehirleri büyükşehir, büyükşehirleri şehir yapmış, seçim bölgelerine giren ilçeleri, köyleri ve mahalleleri değiştirmiştir. Daha önce ilçe, köy ve mahalle düzeyinde oynamalar artık binalara kadar indirilmek istenmektedir.

2. MADDE NE ANLAMA GELİYOR?

Bu düzenleme, seçim güvenliğini ortadan kaldırmaktadır. Anayasaya aykırıdır. Özellikle Doğu ve Güneydoğu illerinde uygulanacaktır. Bazı köyler ve mahallelerde sandık kurulmayacak, muhalif olan seçmenlerin sandığa gitmesi engellenecektir. Sandığın seçim mahallinden çıkarılması ise sandığa her türlü müdahaleye imkan sağlar. Sandık kaçırılabilir, içindeki oylar değiştirilebilir, evine gidilen seçmene etki ve baskı yapılabilir. Sandığı seçmene götürmek yerine engelli seçmeni sandığa getirmek doğru olandır.

3. MADDE NE ANLAMA GELİYOR?

İyi ün yapmış kişiler yerine devlet memurlarından sandık başkanı seçiyor. Gerekçe olarak ise seçim ve sayım işlemlerinin zorlaşması gösteriliyor. "Nitelikli kişiler aranması", demokrasi kurallarına ve Anayasaya aykırı. Ülke ve yerel yönetimler düzeyindeki yöneticiler için dahi nitelikli kişiler aranmazken, "sandık başkanı nitelikli olmalı" deniyor. Amaç, sandık başına iktidarın memurlarını yerleştirmek. Sandık kurulu başkanlarının seçim sırasında ne kadar önemli olduğu çok açık.

4. MADDE NE ANLAMA GELİYOR?

Üçüncü ve dördüncü madde ile sandık kurulu, başkan ve asil üyesini mülki amire belirletiyor. Böylece sandık kurullarının başkan ve asil üyelerinin büyük çoğunluğu AKP-MHP yandaşı ya da yanlısı olacak.

5. MADDE NE ANLAMA GELİYOR?

Bu madde ile teknik düzenlemeler yapılıyor. Fakat, AKP-MHP ittifakını seçtirmek için seçimi ne kadar karmaşık hale getirdiklerinin de bir itirafı bu düzenlemeler.

6. MADDE NE ANLAMA GELİYOR?

Teknik bir düzenleme.

7. MADDE NE ANLAMA GELİYOR?

Bu madde ile polis ve asker, sandığın bulunduğu odanın kapısına kadar getiriliyor. Sandıktan siyasi parti temsilcileri uzaklaştırılırken başına iktidarın memurları, kapısına ise kolluk kuvvetleri konuluyor.

8. MADDE NE ANLAMA GELİYOR?

Sekizinci madde ile, polis ve jandarmanın seçim sandıklarının olduğu mahalle girmesine olanak sağlanıyor. Bu yöntemle, özellikle Doğu ve Güneydoğu’da kolluk güçlerinin sandıklara müdahale etmesine olanak sağlanacak. Her sandıkta AKP-MHP’liler tarafından ihbarlar yapılacak ve polis/jandarma oy kullanma yerlerine girecektir. AKP veya MHP’li birinin sandık başında görevli muhalif parti temsilcilerini ihbar etmesi sonucu bu kişiler sandık başından ve çevresinden uzaklaştırılacaktır.

Seçim İttifakı Düzenlemesi
Seçim ittifakı düzenlemesinin tam metni
ve madde madde açıklamaları

9. MADDE ANLAMA GELİYOR?

Dokuzuncu ve on birinci maddeler ile mühürlü zarf uygulaması kaldırılıyor. Böylece, zarfların içindeki oy pusulaları sayım sırasında değiştirilebilecektir. Özellikle sandık başında diğer partilerin temsilcilerinin olmadığı ya da ihbar üzerine kolluk güçleri tarafından sandık başlarından uzaklaştırıldığı yerlerde bu tür hilelerin yapılması mümkün olacaktır.

10. MADDE NE ANLAMA GELİYOR?

Bu madde ile, evet mührünün çeşitli yerlere basılma durumuna ilişkin düzenleme yapılmaktadır. Yetersiz ve karmaşık bir düzenleme söz konusu. Hem ittifaka, hem ittifak partilerinin hepsine ya da birden fazlasına evet mührü basanların oyunun sayılıp sayılmayacağı belli değil. Bu duruma göre iptal edilmesi gerekir. Fakat, örneğin iki partili bir ittifakta, sadece ittifaka 'evet' diyen ile iki partiye 'evet' basılan pusula arasında iradi nitelik farkı olmamasına rağmen bu oy iptal edilecektir.

11. MADDE NE ANLAMA GELİYOR?

Bu madde ile kullanılmış oyların değiştirilmesi ve dışarıdan oy getirip boş oy pusulasını dışarıya çıkarması mümkün olacaktır. Zarfların mühürlenmesinin bir önemi kalmıyor. Böylece hayır oyu verilmiş zarflar, sayım sırasında evet oyları ile değiştirilebilecektir. Özellikle sandık başında diğer partilerin temsilcilerinin olmadığı ya da ihbar üzerine kolluk güçleri tarafından sandık başlarından uzaklaştırıldığı yerlerde bu tür hilelerin uygulanması mümkün olacaktır. Oy pusulası ve zarflar seçmen sayısından fazla basılmaktadır. Fazla basılan oy pusulası ve zarfların geri sayımı yapılmamaktadır. Bunların kaçının hilede kullanıldığı bilinmemektedir. Artık fazla oy pusulası ve zarf basılmamalıdır.

12. MADDE NE ANLAMA GELİYOR?

Teknik bir değişiklik.

13. MADDE NE ANLAMA GELİYOR?

Teknik bir düzenleme.

14. MADDEDEKİ DEĞİŞİKLİK NE ANLAMA GELİYOR?

Gerekçede bu madde ile siyasi partilerin seçimlerde ittifak yapamayacağı maddesinin kaldırıldığı belirtilmektedir. Ama, amaç bu olsa, sadece bu bölümün çıkarılması yeterlidir. On dördüncü madde seçimlerle ilgili değil. Bu madde ile siyasi partilerin faaliyetlerinin kısıtlanması amaçlanıyor. Muhalif partilerin basın açıklamaları, bildirileri, üyelerinin ya da yöneticilerinin açıklama ve sözleri; program ve tüzük kapsamında değil diye parti faaliyeti dışında değerlendirilecek, engellenecek ve cezai soruşturmaya olanak sağlanacak.

15. MADDE NE ANLAMA GELİYOR?

Yine eksik ve belirsizlik getiren bir düzenleme. İttifak isminde Türk, Kürt veya Türkiye vb. olabilecek mi? Milli, yurtsever, vatan, ay-yıldız vb. kullanılabilecek mi? İki ittifak aynı ismi kullanmak isterse ne olacak? Belirsiz. Top YSK’de.

16. MADDE NE ANLAMA GELİYOR?

Bu madde küçük ortaklar için getirilmiş. AKP-MHP her şeyi kendileri için düzenlemiş. Bu madde BBP ve Saadet Partisi için getirilmiş bir madde. 'BBP ve Saadet partisi adayları AKP-MHP ittifakı listelerinden aday olabilir' deselerdi daha dürüst olurdu.

17. MADDE NE ANLAMA GELİYOR?

Teknik bir düzenleme.

18. MADDE NE ANLAMA GELİYOR?

Bu madde Anayasaya aykırı. Ortak oyların paylaşılması usulü seçmen iradesi ilkesini ihlal ediyor. Şöyle açıklayalım. Örneğin bir il ya da ilçede AKP-MHP İttifakı 200 oy aldı. Bunlardan 70’i AKP, 30’u MHP ve 100’ü ortak oy olsun. Ortak oylar 70 ve 30 olarak paylaşılacaktır. AKP 140, MHP 60 olacaktır. Oysa, belki ortak yüz oyun 90’ı AKP’li seçmen tarafından verilmiştir. Bu durumda 20 oy AKP’den MHP’ye gidecektir. Bu, seçmen iradesine aykırı oy kaydırması, belki MHP’nin orada bir milletvekili çıkarmasına engel olacaktır. Bu madde ile ilgili başka bir felaket daha yaşanabilir. Varsayalım ki, CHP bu maddenin iptali için Anayasa Mahkemesine gitti ve AYM maddeyi iptal etti. Bu durumda, 2019 Mart ayında yapılacak yerel seçimlerin nasıl olacağı gibi büyük bir sorun ortaya çıkacaktır.
 

 

 

 

 

 

 

 

 

ÖNCEKİ HABER

Dünyanın en dayanıklı canlısı: Su ayısı

SONRAKİ HABER

Beşiktaş, Trabzon’dan 3 puanla döndü

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...