Joker işçiler, her işi yapıyor kadro dışı kalıyor!

Tarsus Devlet Hastanesinde “joker” işçi olarak çalışan Sebahattin Mençuk’un bağlı olduğu taşeron şirket, 4 Aralık’ta çalışmış olmasına rağmen Mençuk’u çalışmamış gibi gösterdi. KHK ile yapılan kadro düzenlemesinde 4 Aralık 2017’de fiilen çalışıyor olma şartı bulunduğu için Mençuk kadroya geçirilmedi. Başvurduğu hastane yönetimi “Haklısın ama bizim yapacağımız bir şey yok” derken, şirket, “Ortalığı bulandırmayın” dedi. Yazı yazdığı BİMER’den cevap gelmedi. Üyesi olduğu ve “Onların aracılığıyla işe girdim” dediği AKP yöneticileri “Kurul toplansın” diyor. AKP Milletvekili Hacı Özkan ise “Yasal yollarla arayın” demekle yetindi. Aralarında kadın işçilerin de bulunduğu 4 kişinin daha aynı durumda olduğunu söyleyen Mençuk, “Her işte çalışan benim ama kadroya geçemiyorum” dedi.

ŞİRKET ÇALIŞMAMIŞ GİBİ GÖSTERDİ

Hükümetin tüm taşeron işçilerine kadro sözünden sonra, KHK ile yaptığı kadro düzenlemesine göre başta belediyelerde çalışan işçiler olmak üzere pek çok işçi kadroya alınmadı. İşçiler bir darbe de taşeron şirketlerden yedi. Düzenlemede, “İşçinin 4 Aralık 2017 tarihinde fiilen çalışması gerektiği” şartı bulunurken, şirketler bünyesindeki taşeron işçilerin 4 Aralık günkü SGK primini yatırmadı, çalışmamış gibi gösterdi. Mersin’in Tarsus ilçesi devlet hastanesinde çalışan Sebahattin Mençuk’ta bu durumda olan işçilerden biri.
Meslek yüksek okulu radyo televizyon yayıncılığı bölümünü bitiren ancak alanında iş bulamayan Mençuk 4 yıl Tarsus Organize Sanayi Bölgesinde bir cips fabrikasında çalışmış. Buradan ayrıldıktan sonra ise 10 Kasım 2017’de Tarsus Devlet Hastanesinde Bay Bora isimli taşeron şirkette joker işçi (Diğer işçilerin izinli ya da raporlu olduğu durumlarda işe gelmediği için onun yerine çalışan işçi) olarak işe başlamış. Mençuk, “10 Kasım’dan 4 Aralık akşamına kadar çalıştım. Ben joker işçi olduğum için hastalık, doğum ve yıllık izne ayrılan işçilerin yerine işe çağrılıyor ve çalışıyordum. 5-10 gün kısa boşluklar olsa da sürekli iş oluyor ve benim gibi pek çok arkadaş kısa süreli boşluklar dışında çalışıyor” dedi.

KADROYA ALIMDA ENGEL!

Taşeron işçilere kadro verilmesine dair düzenlemede joker işçilerin de kadro haklarının bulunduğunun belirtilmesi üzerine kadroya başvuru yapan Mençuk’un başvurusu reddedildi. 4 Aralık günü çalışmadığı gerekçe gösterilen Mençuk, yaşadığı süreci şöyle anlattı: “Evraklarımı tamamlayarak başvurumu yaptım ama geri çevrildi. Benim 4 Aralık günü çalışmadığım görülüyormuş. Taşeron şirket 3 Aralık’ta çıkış vermiş. ‘Nasıl olur, ben çalıştım’ desem de SGK kayıtlarında bir gün önce çıkışım verildiği için başvurum kabul edilmedi. Taşeron şirkete gidip ben 4 Aralık’ta çalışmamış görünüyorum ama o gün ben çalıştım, bunu düzeltin dediğimde, ‘Biz 3 Aralık’ta senin çıkışını verdik çalışmaman gerekirdi. Biz çalıştırmadık şefin yanlışlıkla çalıştırmış’ dediler. Ertesi gün gelmeyecek olsam biri bana ‘Sen yarın gelme çıkışın verildi’ demez mi? Çalıştığım yer belli. Devlet hastanesi ek bina çocuk servisinde 3. kat. Üstelik beraber çalıştığım iş arkadaşım 3 Aralık’ta izne gittiği için ben o gün tek çalıştım. Çizelgede adım var. Çalıştığım kısım şef tarafından kontrol edilmiş ve işini yaptı diye imza atılmış. Ben 4 Aralık sabahı T.C. kimlik numaramı girmiş ve kart basmışım. Hastane kamera kayıtlarında görüntüm var. Tüm bunlara rağmen şirket ‘Sen o gün çalışmaman gerekirdi, çıkışın verilmişti’ diyor. Ama ben 4 Aralık’ta akşama kadar çalıştım, akşam bana ‘Sen yarın gelme raporlu kişi geldi’ dediler ve 10 gün sonra yeniden çağırdılar. Bir süre çalıştım, tekrar 10 gün ara verdiler. Hastanede kamera kayıtlarını izledik. Benim 4 Aralık’ta kart bastığım ve çalıştığım görülüyor. Zaten ben de dilekçe verdim kamera kayıtlarının saklanması için.”

BAŞVURDUĞU YERLER İLGİLENMİYOR

Sorunun çözülmesi için taşeron şirketten milletvekillerine kadar her yere gittiğini ifade eden Mençuk, kimsenin sorunuyla ilgilenmediğini söylüyor: “Hastane yönetimi ‘Sen haklısın ama bizim yapacağımız bir şey yok, şirketle çözmen lazım’ diyor. Taşeron şirket ‘Ortalığı bulandırmayın’ diyor. SGK ‘Senin sigortanda başka problemler de var’ diyor. BİMER’e yazdım cevap gelmedi. Benim durumumda olan ve benim bildiğim 4 kişi var. 11 senelik AK Parti üyesiyim. Geçen dönem gençlik kolları yöneticiliği yaptım. İşe de zaten parti aracılığıyla girdim. 2.5 ay işe girmek için uğraştım ve bekledim. İşe girdim. Şimdi kadro geldi ben yararlanamıyorum. Partiye gittim söyledim. ‘Hele kurul toplansın, hallederiz’ diyerek bizi oyalıyorlar. Milletvekili Hacı Özkan’a durumu anlattım. ‘Böyle bir şey olamaz’  diyor. Bir şey yapın diyorum. ‘Yasal yollarla arayın’ diyor ama şirketin sahibi ile arkadaş olduğu için sessiz kalıyor. Parti, ‘Çalışanların hakkı savunulacak taşeron kalmayacak diyor ama ben bir de uğradığım haksızlığa itiraz ettiğim için işsiz kaldım. Bu durum ortaya çıktığından bu yana beni işe de çağırmıyorlar. Çalışan benim kadroyu başkaları alacak.”

YAPILAN YASAYA DA MANTIĞA DA AYKIRI

Konuyla ilgili görüşlerine başvurduğumuz Sendika Uzmanı Onur Bakır, “Birincisi işçiye ‘Senin o gün çalışmamış olman gerekirdi’ diye bir söylem olamaz. Eğer işçi işe gelip, kart basıp çalışmışsa o günkü sigorta bildirimi yapılıp sigortası yatırılmak zorundadır. İşçi hastane kamera kayıtları ve kart basma sistemi varsa, imza föyü gibi çalışma başlangıç ve bitişinde yapılan işlemlerden o gün çalıştığını ispat eder. Zaten kart bastıklarını söylüyorlarsa bu hastane kayıtlarından çıkar” dedi.

‘SÖZLEŞMELERİ DEVAM EDİYOR’

“Joker işçilerin işi adeta şansa kalmış” diyen Bakır şöyle devam etti: “4 Aralık 2017 piyangosu vurmayanlar, dışarıda bırakılmış gibi bir ön kabul var ama gerçek tam öyle değil. KHK, bu koşulun uygulanmasına ilişkin olarak şu hükmü içeriyor: ‘4/12/2017 tarihi itibariyle çalışıyor olmak şartının tespitinde, Sosyal Güvenlik Kurumuna verilmiş olan sigortalı işe giriş bildirgeleri, işten ayrılış bildirgesi ve aylık prim ve hizmet belgeleri esas alınır.’ Taşeron şirketlerin çoğu, joker personel olarak çalıştırdıkları işçileri her işe çağırdıklarında işçiler için sigorta girişi yapmakta, çalışma sona erdiğinde ise sigorta çıkışı yapmaktadır. Oysa bu işçiler ile taşeron şirketler arasındaki iş sözleşmeleri devam etmektedir. Çünkü işçi, işe çağrılmayı beklemekte ve çağrıldığında da çalışmaktadır. Dolayısıyla bu tür çalışmalarda, iş sözleşmeleri, gerçek anlamda ve yasal olarak sona ermemektedir. 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Yasası’nın 9. maddesine göre sigortalılık, iş sözleşmesinin sona erdiği tarihten itibaren sona erer ve işveren tarafından SGK’ye bildirim yapılması (İşten ayrılış bildirgesi verilmesi) gerekir. O gün çalışmaması başka bir şey işten ayrılış bildirimi başka bir şey. Dolayısıyla iş sözleşmesi sona ermediği halde sigorta çıkışı yapılması, yasanın bu maddesine açıkça aykırıdır.”

‘SİGORTA ÇIKIŞI YAPILMAMASI GEREKİR’

Joker personel ilk kez işe alındığında, işçinin sigorta girişinin yapılması ve taraflar arasındaki iş sözleşmesi devam ettiği sürece sigorta çıkışının yapılmaması gerektiğini ifade eden Bakır, “İşveren, her ay işçiyi kaç gün çalıştırmışsa o kadar gün prim yatırmalı; eksik günler içinse, Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği uyarınca aylık prim ve hizmet belgesinde ‘7-puantaj kayıtları’ koduyla eksik gün nedenini bildirmelidir. Sonuç olarak taşeron şirketin SGK’ye mevzuata aykırı biçimde bildirimde bulunması nedeniyle, işçinin SGK kayıtlarında 4 Aralık 2017 tarihi itibariyle taşeron şirkette çalışmıyor gözükmesi ve bu nedenle kadro hakkından yoksun bırakılması hukuka, mevzuata, hakkaniyete, akla ve mantığa aykırıdır! Ne yazık ki tespit komisyonları, konuyu incelemeksizin sadece işten ayrılış bildirgeleri ve aylık prim ve hizmet belgelerine bakarak karar vermekte ve işçinin başvurusunu reddedebilmektedir” dedi.

TESPİT KOMİSYONUNA İTİRAZ EDİLMELİ

Bu durumda olan ve başvuruları reddedilen işçilerin, muhakkak tespit komisyonuna (yerel yönetimlerde tespit itiraz komisyonuna) itirazda bulunması gerektiğini aktaran Bakır, “Tarsus Devlet Hastanesindeki işçiler de itiraz dilekçelerine 4 Aralık’ta çalıştıklarını ve bunun hastane kamera kayıtları ve kart basma sisteminden çıkarılarak görüleceğini dilekçelerinde belirtmelidirler. İşçinin bu itirazının da reddedilmesi halinde idari yargıda dava açma hakkı da bulunmaktadır” diye konuştu. (Mersin/EVRENSEL)