‘GAP her gelen iktidarın ağzında sakız oldu’

İnanç YILDIZ
Diyarbakır

Bölge illerinin kalkındırılması olarak sunulan GAP eylem planı on yıllardır devam etmesine rağmen Valilik tarafından Diyarbakır ayağının 2023’te bitirileceği ilan edildi. Kurulacak sulama sistemleriyle bölge illerinde tarımın canlandırılması hedeflenirken proje bir türlü tamamlanmadığı gibi sürekli her gelen iktidar tarafından şu kadar istihdam sağlanacak denilerek kendilerine malzeme yapıldı ancak halk için umutlar yaratmaktan öteye gidilmedi. Yaşanan durumu değerlendiren Ziraat Mühendisleri Odası Diyarbakır Şube Başkanı Şihat Şengal, 1974’den bu yana gündemde olan GAP projesinde neredeyse 10 hükümet geldi, gitti. Bakıyorsunuz, devamlı birilerinin ağzında sakız gibi dolanıyor. Mevcut iktidar bile 15 yıldır iktidarda ve her seferinde iki yıl ya da üç yıl sonra bitecek demelerine rağmen bitmedi. Bu boyutuyla 2023 değil belki 2033’te olabilir” dedi. 

SULAMA AYAĞI HEP ÖTELENİYOR

GAP eylem planında sulama ayağına hiç dokunulmadığını, öncelikle enerji üretimine bakıldığını söyleyen Ziraat Mühendisleri Odası Diyarbakır Şube Başkanı Şihat Şengal, “Enerji üretimi olunca tabii vatandaşa değil devlete döngüsü oldu, vatandaşın bundan nasiplendiği yok yani. Ben 41 yaşındayım 41 yıldır GAP var. Artık sakız oldu ağzımızda GAP. Bir türlü bitmedi her seferinde öteleniyor. Yani enerji ayağı ötelenmiyor, başka ayaklar ötelenmiyor, güvenlik barajları filan ötelenmiyor ama sadece bu sulama ayakları öteleniyor ne hikmetse. Bu tabii çiftçi düşünüldüğü için ya da çiftçi yararına olan bir durum değil, işin özeti bu” diye konuştu. 

BÖLGEYİ AYAKTA TUTAN ÇİFTÇİLİK DE YOK OLDU! 

Yaklaşık 2 buçuk milyon hektar alanın sulanacağının söylendiğini belirten Şengal, “Bu durum hem çiftçiyi hem nakliyeciyi hem mevsimlik işçiyi, hem esnafı herkesi bağlantılı olarak etkiliyor. Zaten Diyarbakır’da ekonomi yok bildiğiniz üzere 3 yıldır bu bölgedeki olaylardan kaynaklı ve Türkiye’nin ekonomisinden kaynaklı problemler var. Diyarbakır’da ekonomiyi ayakta tutan memur ve çiftçiyken şu anda onlar da problem. Yani bir üretim, iş, aş yok burada. Ekonomi ölü pozisyonda. Bu Diyarbakır’a özgü bir durum da değil. Şırnak’ı neredeyse haritadan sildiler, Nusaybin’i Sur’u haritadan sildiler. Ekonominin var olduğu yerlerdi bu yerler. Şimdi bu yerlerde de ekonomi hareketliliği yok. Ne olacak? Geriye bir tek çiftçilik kalıyor. Çiftçilik de yok” dedi. Girdilerin had safhaya ulaştığını belirten Şengal, “Geçen sene 20 lira olan bir ilaç fiyatına bu yıl bakıyoruz 50 lira. Girdiler petrol fiyatlarına oranla arttı. Geçen yıldan bu yıla petrolde yüzde elliye varan bir fark var. Gübre yine öyle. Dolayısıyla çiftçiyi doğal olarak öldürüyorsunuz. Alternatif ürün ekebilmesi için suya ihtiyacı var, su yok. Bu yıl biraz da kurak görünüyor. Ne yapacağımızı bilemiyorsunuz” dedi. 

Hayvancılığında çeşitli sorunlar yaşadığını dile getiren Şengal, “Hayvancılık keza mera yasaklarından, yayla yasaklarından dolayı, ya da insanların korkusundan kaynaklı hayvancılık da ölmüş. Bir de hayvancılık girdisi de pahalı, yemi pahalı kapalı ortamda hayvancılığı düşünürseniz. Çiftçinin girdisi pahalı, kaldırdığı ürünü de ucuza satınca ne oluyor, çiftçi doğal olarak zarar ediyor” dedi. İthal buğdayla buğday üretiminin etkileneceğini söyleyen Şengal, “Bunu bir dönem hayvancılık için de yaptılar. Dışarıdan buğday getirirseniz buradaki buğday fiyatı doğal olarak düşecektir. Dolayısıyla çiftçi zaten kâr etmezken, seneye de bu risk var” dedi. 

BÖYLE GİDERSE 2023, 2033 OLABİLİR

1974’ten bu yana bu GAP’ın gündemde olduğuna dikkat çeken Şengal, “Neredeyse 10 tane hükümet geldi gitti. Bakıyorsunuz, devamlı birilerinin ağzında sakız gibi dolanıyor. Mevcut iktidar bile 15 yıldır iktidarda ve her seferinde iki yıl ya da üç yıl sonra bitecek demelerine rağmen bitmedi. Bildiğim kadarıyla DSİ tüm ödenekleri askıya almış, ödenek yok kamulaştırma yok. Dolayısıyla bu şu demektir, barajlar şu aşamada durduruldu. Bu boyutuyla 2023 değil belki 2033’te olabilir. Güvenlikten kaynaklı devamlı öteleniyordu, şimdi ekonomiden kaynaklı da öteleniyor böyle bir durum da var” dedi.