27 Aralık 2017 21:45
Sınav sistemi değişiyor, gelecek kaygısı büyüyor
Meslek ve teknik olarak ayrılan binalarında 3 bine yakın öğrenci var. Buradaki ayrım gençlerin ileride ne olacaklarını da belirleyecek.
Çağdaş ÇAVUŞOĞLU
İstanbul
İstanbul’un Bahçelievler ilçesinde bir meslek ve teknik lisesindeyiz. Hava soğuk, elleri, kulakları kesiyor. Bu nedenle bütün öğrenciler kantine doluşmuş. Buharlı pencerelerden içerisi görünmüyor. Kapıyı açıp kantinin içine adım atar atmaz ağır bir hava çarpıyor insanın yüzüne. Dar bir alanda 40’a yakın öğrenci, “teneffüs” etmeye çalışıyor. İçerde gezinen gürültü, langırt masasına yaklaştıkça artıyor. Pencere kenarlarında, kolonların diplerindeki masaların etrafına biriken öğrenciler var.
Bu masalardan birinde soğuktan montlarına gömülmüş 9. sınıf öğrencisi 3 genç oturuyor.
“Oturabilir miyim?” diye sorunca “Evet” deyip hızlı bir hareketle masadan kalkıyorlar. “Durun nereye, sizinle sohbet edelim istiyoruz” deyince durup “Olur abi.”diyorlar. İçlerinden zayıf, kısa boylu, gözlüklü olan gidiyor elinde sandalyeyle geri geliyor. Adı Salih. Masanın en sessizi sarışın, zayıf, kısa boylu olanı Talha. En konuşkanları da Ömer. Masaya oturuyoruz. “Kim bu?” diyen meraklı bakışları arasında sohbete koyuluyoruz. Salih’in babası garson, annesi tekstil işçisi. Talha’nın annesi de babası da tekstil işçisi. Ömer ise gülerek giriyor söze “Benimkiler üniversite okumuşlar abi, muhasebeciler.”
“Nasıl gidiyor gençler?” sorusuna yanıtı tüm arkadaşları adına Ömer verdi; “Nasıl olsun abi. İyi sayılır. Adaptasyon sürecindeyiz. Okula alışmaya çalışıyoruz.”
KÖTÜNÜN İYİSİ İŞTE!
Meslek lisesinde mi, teknik lisede mi olduklarını soruyoruz. Henüz karar vermemişler. Seçim 10. sınıfta yapılacak. Onlar için önemli bir seçim. Zira seçecekleri bölüm bundan sonra hayatlarının nasıl devam ettireceklerini de belirleyecek. Bölüm olarak ne istediklerini sorunca Talha ve Salih “İnşaat”, “Ömer ise “Makine” diyor. Nedeni üniversitede de bu bölümleri seçecek olmalarıymış. Sohbet üniversiteye gidebilme imkanı ve geleceğe dair beklentilerine doğru ilerlemeye başladı. “Bazı üniversiteler aynı bölüm seçilirse düşük puanla öğrenci alıyordu eskiden. Onun için mi böyle seçim yapacaksınız?” diye soruyoruz. Yine Ömer yanıt verdi; “O iş kalktı abi. Zaten sürekli sınav sistemi değişiyor. Biz de mağdur olduk. Ben geçen yıl 360 puan aldım TEOG’dan. Normalde Anadolu lisesi tutuyordu ama son anda puanlar yükseldi. Anadolu lisesi gelmedi. Bizi imam hatip lisesine göndermeye çalışıyorlar anlayacağın. Ben de mecbur meslek lisesine girdim. Önce Küçükçekmece’de bir okula gittim. Sonra buraya geldim.” Diğer okulu kötüymüş, ondan değiştirmiş. “Burası iyi mi?” dediğimizde; “Kötünün iyisi işte!” diyor.
Bunun üzerine Talha giriyor sohbete: “Ben de Anadolu lisesi istiyordum ama olmadı. Ek tercih falan yine de gelmedi.” diyor. “Sen ne diyorsun sınav sisteminin değişmesine, iyi mi oldu?” diye soruyoruz Talha’ya da. “Abi iyisi kötüsü bu, TEOG tamamen imam hatip için. Puanlar birden yükseldi. Mahallelerde de hep imam hatip liseleri var.”
Ömer de Salih de destekledi bu sözleri. Kendi mahallelerinde de benzer bir tablonun olduğunu anlattılar. “Biz imam hatip lisesine gitmek istemedik. Zaten oraya giden de meslek lisesine giden de işsiz kalıyor ne gerek var.” diye eklediler. Salih telaşlandı ve gözleri büyüdü. “Hoca bizi çağırıyor” diyerek hızlıca toparlanıp, kalktılar. Kantindeki diğer gençler de alelacele toparlanıp dışarı çıkmaya başladılar. Dışarıda yaklaşık 35-40 kişi sıraya girmiş, sıranın arkasından bir ses “Abi görüşürüz, kendine dikkat et.”
İŞÇİ OLACAKLARLA, TEKNİKER OLACAKLARI ŞİMDİDEN AYIRIYORLAR
Meslek ve teknik olarak ayrılan binalarında 3 bine yakın öğrenci var. Buradaki ayrım gençlerin ileride ne olacaklarını da belirleyecek. Öğrencilerin anlatımıyla “İşçi mi olacak, tekniker mi şimdiden belli oluyor.” “Teknik ve meslek lisesi” adının teknik kısmı tekniker, meslek kısmı işçi anlamına geliyor. Ne düşündüklerini öğrenmek için okulun dışında bekleyen gençlerin yanına yaklaşıyorum. Selamlaşıyoruz. İlk İbrahim’le tanışıyorum. İnce, uzun boylu, esmer bir genç. Lise son sınıf öğrencisi “Okul nasıl gidiyor?” sorusuna “Son sınıfız abi çok gelmiyoruz” diyor. Staj ve dershane nedeniyle okula sadece belli günler geliyormuş. Sınav sistemindeki değişikliklere dair; “Benim meslek lisesine geliş sebebim ek puan ve geçiş hakkıydı. Ama bunların hepsi kalktı. Önceden iyiydi meslek liseleri. Biz iki yıldır sayısal dersleri görmüyoruz. Daha sonra alan derslerine geçtik. Yapmamızın imkanı yok. Dershaneye gidiyorum işte. Zaten konservatuar istiyorum. Bağlama çalıyorum.” diye yanıt veriyor. Meslek ve teknik lisenin farkını sorduğumuzda “Ben meslekte okuyorum, daha alan ağırlıklı bizimki. Teknikte okuyanlar genelde üniversiteye gidiyor. Dersleri de farklı; onlar matematik falan görüyor. Okulun çoğunluğunu meslek liseliler oluşturuyor. İşçi olacaklarla, tekniker olacakları şimdiden ayırıyorlar.”
EVRENSEL EGE
Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...
