21 Kasım 2017 07:44

Dövizdeki tırmanma sanayiyi vuruyor

Sanayinin sorunları bülteni yayımlandı. Döviz fiyatlarındaki artış genelde ekonominin, özelde ise sanayinin büyüme eğilimlerini zayıflattı.

Paylaş

Cem GÜL 
İstanbul

TMMOB Makina Mühendisleri Odası (MMO), her ay iktisatçı-yazar Mustafa Sönmez’in katkısıyla hazırladığı sanayinin sorunları bülteninin 33’üncüsünü ‘Dövizde tırmanma ve sanayide yavaşlama’ konusuna ayırdı.

Rapora göre, döviz fiyatlarındaki artış genelde ekonominin, özelde ise sanayinin büyüme eğilimlerini zayıflattı. 

Dövizde tırmanmanın, maliyet enflasyonunu hızlandırdığı, özellikle dünya enerji fiyatlarındaki artışların ekonomide daralma yaratacağı belirtilen aylık raporda, AKP iktidarının enflasyonu kontrolden kaçırdığı, cari açığın yanı sıra artan bütçe açığının çifte açık tehlikesi yaratarak krize davetiye çıkardığı belirtildi. 

TÜİK, Kalkınma Bakanlığı, IMF, Hazine ve çeşitli bakanlık verileri kullanılarak yapılan analizde yılın son çeyreğinin değerlendirilmesi ve sanayiyi bekleyen tehlikelere dikkat çekildi. 

Analizinde öne çıkan bulgular şu başlıklarla ifade edildi:  

SICAK PARAYA RAĞMEN

  • Faizi çekici bulup gitmeyen sıcak paraya rağmen, dolar kuru tırmanışını sürdürüyor. TL’deki 50 günlük değer kaybı, diğer emsal ülkelerin yerel paralarının kaybının 5 ile 7 puan üstünde. Politik risk birikimi ile ilgili, bu kaybın en önemli faktörü.
  • Ekim enflasyonu ile birlikte yıllık tüketici enflasyonu yüzde 12’ye yaklaştı ve dövizde fiyat artışını kamçıladı. Sıcak para girişi azalmadığı halde içerideki dolarlaşma isteği dolar fiyatını yukarıda tutuyor. 

MÜDAHALE İŞE YARAMIYOR  

  • Merkez Bankası’nın bazı müdahale araçları işe yaramıyor. 27 Kasım ABD Zarrab dosyasının iç ekonomik ve siyasi yapıyı sarsacağı beklentisi, dolara yönelişi besliyor.
  • Döviz, yukarı doğru tırmanırken özellikle yılın son çeyreğinde büyümede önemli yavaşlama eğilimleri görülüyor. Yavaşlama sanayide daha çok hissediliyor. İstanbul Sanayi Odası’nın öncü verisi sayılan İSO PMI, yani Sanayi Satınalma Endeksi, Ekim’de 53.5’ten 52.8’e geriledi. Mart’tan bu yana 50 değerinin üzerinde seyrederek sanayide büyümeye işaret eden endeks, eylül ve ekim aylarında düşüş gösterdi. Ekim ayında ihracatın yüzde 15.6 artmasına rağmen, sanayi faaliyetlerdeki zayıflama,  iç talebin yavaşladığının güçlü bir işareti sayılıyor. Tüketici Güven Endeksi verileri de bu eğilimi desteklemektedir. 

BÜTÇE, FAİZ BÜTÇESİ OLDU

  • Hazine’nin bütçe hukukunu hiçe sayarak hedeflediği borçlanmalar, bütçeyi, faiz bütçesi yapmaya götürüyor.
  • Petrol ve öteki emtia fiyatlarının dünya piyasasındaki artışın, dolar fiyatındaki artışla birleşmesi, Türkiye’ de, özellikle sanayi üretimini geri çekecek ve büyümeye olumsuz etki yapacak bir etken olarak görülüyor.

KRİZE DAVETİYE 

  • AKP iktidarı, enflasyonu kontrolden kaçırmaktadır, cari açığın yanı sıra artan bütçe açığı, ‘çifte açık’ tehlikesi yaratarak krize davetiye çıkarmaktadır.
  • TL’nin dolar karşısında değer kaybı, diğer çevre ülke paralarından ortalama 4 ile 7 puan fazladır. Bu ayrışma, temelde hukuksuz, otoriter rejim icraatlarından kaynaklanmaktadır.

ÜCRETLER ERİYOR

  • OHAL iklimi, enflasyona, halkın iş-aş meselelerine yansımaktadır. Dövizdeki aşırı değerlenmeyi önleme, hukuka dönüşle ancak mümkündür.
  • Yükselen enflasyonun un ufak ettiği ücret, maaş ve emekli gelirleri hızla artırılmalıdır. Yeni asgari ücret tespitinde enflasyon mutlaka hesaba katılmalı, ayrıca yüzde 5 büyüdüğü iddia edilen ekonomiden refah payı da ücret-maaşlara yansıtılmalıdır.
ÖNCEKİ HABER

Gazeteci Oğuz Güven'e 3 yıl 1 ay hapis cezası

SONRAKİ HABER

Erdoğan: 17 Aralık başarısız oldu, aynı tuzak ABD'de kuruldu

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...