Üretici fiyatı artmıyor, markette fiyat tavan yapıyor

TZOB Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, Eylül ayı fiyat artışları hakkında, “üretici ile market fiyatları arasındaki tutarsızlık sürüyor. Bazı ürünlerde üretici fiyatı artmazken veya azalırken market fiyatları artmaya devam ediyor” dedi. Bayraktar'ın tespitlerine göre Eylül ayında üretici ve market arasındaki fiyat farkı en fazla kuru kayısıda yüzde 303,54’ü bulurken, kuru kayısıdan sonra domateste yüzde 290,94, sivri biberde yüzde 277,30, sütte yüzde 263,16, elmada yüzde 251,40 oldu. Et fiyatlarına da değinen Bayraktar,   kuzu eti fiyatı, üreticide yüzde 3,75 azalmayla 34 lira 93 kuruştan 33 lira 62 kuruşa indiğine ancak  markette yüzde 2,98 artışla 52 lira 10 kuruştan 53 lira 65 kuruşa çıktığına dikkat çekerek, “Bunun bir açıklaması olamaz” diye vurguladı. 

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, son bir ayda fiyatlarda meydana gelen değişimleri ve tarımdaki gelişmeler hakkında genel merkezlerinde basın toplantısı düzenledi. Toplantıda “fiyat artışlarının üreticilerimizden mi, yoksa aracı veya perakendecilerden mi kaynaklandığı” sorusunu yanıtlayan Bayraktar, şu rakamları açıkladı: “Eylül ayında, markette 33 ürünün 16’sında fiyat artışı, 13’ünde fiyat azalışı, üreticilerde ise 29 ürünün 14’ünde fiyat artışı, 9’unda ise fiyat azalışı meydana geldi. Markette 4 üründe, üreticide 6 üründe fiyatlar değişmedi. Yaptığımız tespitlere göre, Eylül ayında fiyatı en fazla artan ürün, marketlerde sivri biber, üreticilerde ise elma olurken, fiyatı en fazla düşen ürün, marketlerde limon ve üreticilerde yeşil soğan oldu. Eylül ayında market fiyatlarında yumurta, maydanoz, elma, mısırözü yağı fiyatında değişim görülmezken, fiyat düşüşü yüzde 16,14 ile en fazla limonda meydana gelmiştir. Limondaki fiyat düşüşünü, yüzde 12,47 ile yeşil soğan, yüzde 11,14 ile kuru fasulye, yüzde 10,19 ile tavuk eti, yüzde 7,92 ile marul, yüzde 7,68 ile iç fındık, yüzde 7,18 ile kuru soğan, yüzde 5,30 ile kırmızı mercimek, yüzde 3,59 ile dana eti, yüzde 3,26 ile havuç, yüzde 2,43 ile kuru üzüm, yüzde 0,66 ile patlıcan, yüzde 0,62 ile zeytinyağı izledi. 

MARKET FİYATLARI 

Markette en fazla fiyat artışı ise yüzde 47,61 ile sivri biberde görüldü. Sivri biberdeki fiyat artışını, yüzde 14,71 ile salatalık, yüzde 11,60 ile kuru incir, yüzde 11 ile kabak, yüzde 8,58 ile domates, yüzde 7,97 ile kuru kayısı, yüzde 4,83 ile Antep fıstığı, yüzde 4,42 ile toz şeker, yüzde 4,12 ile nohut, yüzde 4,10 ile ayçiçek yağı, yüzde 3,16 ile süt, yüzde 2,98 ile kuzu eti, yüzde 2,23 ile patates, yüzde 1,24 ile pirinç, yüzde 1 ile yeşil fasulye, yüzde 0,49 ile yeşil mercimek takip etti.”

Üretici fiyat artışlara hakkında da değerlendirmede bulunan Bayraktar, “Eylül ayında üretici fiyatlarında, yumurta, havuç, maydanoz, Antep fıstığı, süt ve zeytinyağı fiyatında değişim olmazken, yeşil soğan yüzde 28,85 azalmayla fiyatı en fazla düşen ürün oldu. Yeşil soğandaki fiyat düşüşünü yüzde 26,50 ile limon, yüzde 26,09 ile kuru soğan, yüzde 23,53 ile kuru fasulye, yüzde 6,51 ile kırmızı mercimek, yüzde 5,69 ile marul, yüzde 5,53 ile domates, yüzde 3,75 ile kuzu eti, yüzde 1,72 ile dana eti izledi. Üreticide en fazla fiyat artışı yüzde 59,70 ile elmada görüldü. Elmadaki fiyat artışını yüzde 33,33 ile pirinç, kuru kayısı ve kuru incir, yüzde 24,05 ile kabak, yüzde 21,92 ile sivri biber, yüzde 15,18 ile nohut, yüzde 14,95 ile salatalık, yüzde 12,71 ile iç fındık, yüzde 6,67 ile kuru üzüm, yüzde 5,69 ile yeşil fasulye, yüzde 2,86 ile patates, yüzde 2,56 ile patlıcan, yüzde 1,25 ile yeşil mercimek takip etti” diye rakamlara açıkladı. 

ÜRETİCİDE ARTIŞ YOK, MARKETTE ÇOK!

Bayraktar, üretici ve market fiyatları arasındaki farka dikkat çekerek, “Eylül ayında üretici ve market arasındaki fiyat farkı en fazla kuru kayısıda yüzde 303,54’ü bulurken, kuru kayısıdan sonra domateste yüzde 290,94, sivri biberde yüzde 277,30, sütte yüzde 263,16, elmada yüzde 251,40 oldu. Kuru kayısı 4 kat, domates 3,9 kat, sivri biber 3,8 kat, süt 3,6 kat, elma 3,5 kat fazlaya tüketiciye ulaştı. Bugün üreticide 8 lira olan kuru kayısı markette 32 lira 28 kuruşa, 66 kuruş olan domates 2 lira 56 kuruşa, 1 lira 16 kuruş olan sivri biber 4 lira 38 kuruşa, 1 lira 14 kuruş olan süt 4 lira 14 kuruşa, 1 lira 7 kuruş olan elma 3 lira 76 kuruşa satılıyor. Görüldüğü gibi üretici ile market fiyatları arasındaki tutarsızlık sürüyor. Bazı ürünlerde üretici fiyatı artmazken veya azalırken market fiyatları artmaya devam ediyor. Üreticide çiğ süt fiyatı yerinde sayarken, markette süt fiyatına 13 kuruş zam gelmesi kabul edilemez. Yine Eylül ayında kuzu eti fiyatı, yüzde 3,75 azalmayla 34 lira 93 kuruştan 33 lira 62 kuruşa inerken, markette yüzde 2,98 artışla 52 lira 10 kuruştan 53 lira 65 kuruşa çıkmasının bir açıklaması olamaz. Sonuçta sütte üretici market fiyat farkı, Eylül ayında 11,11 puanlık artışla yüzde 252,05’den yüzde 263,16’ya, kuzu etinde 10,44 puanlık artışla yüzde 49,14’den yüzde 59,58’e çıkmış ve fiyat farkı yüzde 60’a dayanmıştır. ” diye vurguladı. (Ankara/EVRENSEL)