Merkel’den Macron’a temkinli destek

Yücel ÖZDEMİR
Berlin

Fransa Cumhurbaşkanı Macron’un AB’de reform yapılması yönündeki çağrısında, AB’nin motoru durumundaki Almanya’dan ‘temkinli destek’ geldi. Avro Bölgesi’nin ortak bütçeye sahip olmasına soğuk bakan Başbakan Merkel, ortak savunma ve sığınma politikalarının belirlenmesine ise hazır. Macron’un planı asıl olarak Fransız sermayesinin Alman sermayesi karşısında rekabet gücünü artırmak.

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un hafta içinde Paris Sorbonne Üniversitesi’nde ülkesinin AB’nin geleceğine dair açılmadığı plana Almanya Başbakanı Angela Merkel destek verdi. Ancak, Macron’un Avro Bölgesi’nde ortak bütçe ve vergi başta olmak üzere bazı önerilerinin ayrıntılarının üzerinden görüşülmesi gerektiğini ifade ederek temkini de elden bırakmadı. Almanya’nın AB üzerinde tek başına belirleyen güç olmasının önüne geçmeyi ifade eden Macron’un bazı önerileri konusunda taraflar arasında çetin pazarlıkların sürmesi bekleniyor. Zira Almanya düşük vergiler ve ücretler nedeniyle Fransa ile olan rekabette ekonomik olarak bir kaç adım önde. Fransa ise bugüne kadar pek çok kez bu durumun haksız rekabet ortamı yarattığını ifade ederek, Almanya’dan şirketlerden daha fazla vergi almasını ve çalışanların ücretlerinin artırılmasını istemişti. Macron, Fransız sermayesinin Alman sermayesine karşı dezavantajlı olduğu vergi ve iflas hukuku konusunda her iki ülke kısa zamanda uyum sağlanmasını talep etti.

Macron’dan yeni bir Avrupa önerisi

ALMAN BASINI 

Alman basınında “Macron’dan AB reform önerileri”, “Macron AB’yi yeniden kurmak istiyor”, “Macron’dan reform taslağı önerileri” şeklinde duyurulan plan konusunda Merkel görüşlerini, perşembe akşamı Estonya’nın Başkenti Tallinn’de yapılan AB liderleri toplantısı öncesinde açıkladı. Merkel, Macron’un önerilerini “AB’nin ileriye doğru adım atması için yeni bir zemin” olarak nitelendirdi ve genel olarak olumlu karşıladığını ifade etti. Toplantıda Macron ile de görüşen Merkel, AB’de reformların yapılması için yakın çalışmadan söz etti.

Ancak, Macron’un öneriği AB Bölgesi için ortak bir bütçenin oluşturulmasına Almanya şimdilik şüpheyle yaklaşıyor. Zira, ortak bütçenin olması durumunda en güçlü ekonomiye sahip olduğu için bütçeye daha fazla para ayırması gerekebilir. Buna karşılık Almanya’nın, bu öneriye karşılık özellikle “Euro Krizi” döneminde kurulan Avro İstikrar Fonu (ESM) ve Avrupa Para Fonu (EWS) konusunda bir reformu gündeme getirmesi bekleniyor. Kriz içinde olan ülkelere bu fondan para aktarılıyordu. Para karşılığında ülkelere acı ekonomi reçeteleri dayatılıyor.

MACRON YENİ HÜKÜMETİ BEKLEYECEK

Macron ise yaptığı açıklamada, öneriler üzerinde pazarlık için Almanya’da yeni hükümetin kurulmasını beklediğini söyledi. Şu anda kurulma ihtimali en güçlü olan CDU/CSU-FDP-Yeşiller koalisyon hükümetinde Merkel’in yeni ortaklarının yeni önerilere pek sıcak bakmayabileceği ifade ediliyor. FDP, seçim kampanyası sırasında ortak Euro Bölgesi bütçesinin kurulmasına karşı çıkmıştı. Macron’un yaptığı öneriler arasında yer alan ortak savunma politikasının oluşturulması ve AB Ordusu’nun kurulması önerilerine Merkel çoktan sıcak bakıyor. Zira, geçtiğimiz yıl İngiltere’nin AB’den çıkmaya karar vermesinden sonra her iki ülkenin dışişleri bakanı yayınladığı ortak belgede, ordunun kurulacağını ifade etmişti. Bu nedenle, Macron daha önceki hükümetin başlattığı süreci bu açıdan devam ettiriyor.

Macron’un ortak savunma ve göç politikası önerilerini olumlu bulduğunu da söyleyen Merkel “AB'nin ortak iltica politikasına geçmesi ve dış politikada da daha aktif olması gerektiğini” ifade etti. AB Komisyonu Başkanı Jean Claude Juncker de, Macron’un önerilerine övgüler dizerek “AB’nin geleceğinin temel taşları” olarak nitelendirmişti.

ÖNERİLER AB ZİRVESİ’NDE ELE ALINACAK

Macron tarafından yapılan önerilerin asıl olarak 19-20 Ekim’de Brüksel’de yapılacak AB Zirvesi’nde ele alınması bekleniyor. Zirve öncesinde AB Konsey Başkanı Donald Tusk, tek tek ülke liderleriyle görüşmeler yapacak ve öneriler konusunda bilgilendirme yapacak. Ayrı zirvede, Türkiye ile gümrük birliğinin güncellenmemesi önerisi de ele alınacak.

İKİ AŞAMALARI AB SÜRECİ HIZLANACAK

AB içinde Almanya’ya karşı Fransa’yı güçlendirmeyi hedefleyen Macron’un önerileri aynı zamanda AB’nin “çekirdek” ve “çevre” olarak ikiye bölünmesi anlamına geliyor. Yıllar önce Almanya ve Fransa tarafından ortaya atılan “Çekirdek Avrupa” önerisinde de birleşmek isteyen ülkeler arasında her açıdan entegrasyonun hızlandırılması öngörülüyordu. Euro Bölgesi üyesi olan ve kalmak isteyen ülkeleri bağlayacak olan “ortak bütçe” önerisi aynı zamanda ülke hükümetlerinin bütçe yapma yetkisini de elinden alıyor. Macron’un önerisine göre ortak bütçe sürecinin 2024’te tamamlanması gerekiyor. 

Asıl olarak Almanya-Fransa eksenin dünya üzerindeki rekabet gücünü artırmaya yönelik Macron’un önerilerinin hayata geçirilmesi durumunda, iki ülke sermaye güçleri arasındaki rekabetin kızışması bekleniyor. Bu nedenle, AB’de birleşme sürecinin hızlı bir şekilde derinleştirmeyi hedefleyen Macron’un önerileri aynı zamanda yeni bölünmeleri de tetikleyebilir.