Adana'da saya işçileri hakları için ayakta

Cumali AKKAŞ
Mesut BAYLAV
Adana

Adana’da saya işçileri dün başlattıkları iş bırakma eylemine devam ediyor. Saya başına aldıkları ücretlerin arttırılmasını isteyen işçiler, aldıkları zamların düzenli olması için işçilerin birlikte hareket etmesi gerektiğini vurguluyor. İşçiler, sendika veya dernek kurarak bir arada olmaları gerektiğini tartışıyor. Arastada (çarşılarda aynı ürünü satan dükkânların bulunduğu bölüm) çalışan Suriyeli işçilerin bir kısmı da direnişe katılıyor.

Adana’da bulunan arastada yıllardan beri saya (ayakkabının üst kısmı) ustalığı yaparak parça başı çalışan işçiler, saya başına aldıkları ücretlerin arttırılması için iş bıraktı. İki gündür tezgahlarına oturmayan işçiler, saya başına verilen ücretin arttırılarak tüm sayacılara aynı ücretten verilmesini talep ediyor. İşçiler talep ettikleri zammın geçerliliğini koruması ve düzenli hale gelmesi içim işçilerin birlikteliğe ihtiyacı olduğunu ifade ediyor.

Sabah saatlerinden itibaren tezgah başına geçmeyerek arasta önünde bir araya gelen işçiler, polis ablukası ile karşılaştı. Polisler OHAL gerekçesi ile işçilerin toplu yürüyüş ve diğer atölyeleri gezmelerine müsaade etmezken işçiler, haklarını alana kadar iş başı yapılmaması gerektiğini ifade ettiler.

SURİYELİSİ, TÜRK’Ü, KÜRT’Ü BİRLİK OLMALI

Saya işçilerinden Ömer Tahak, yıllardan beri süregelen saya işçiliğinde herkesin kazandığını bir saya işçisinin kazanamadığını belirtti. Çok ucuza diktirilen sayaların mağazalarda fahiş fiyatlara satıldığını belirten Tahak, “İşçi 3 kuruş kazanıyor, patron 300 kuruş. İşçi üç kuruşuna zam isteyince kötü ilan ediliyor. Değerimiz bilinmiyor. Kötü şartlarda kimyasal madde soluyarak çalışıyoruz. Solunum hastalıkları, kanser olanlar var. Sosyal güvencemiz yok. Hastalandığımızda eve ekmek girmiyor. Tüm bu koşulların düzelmesi için birlikte hareket etmeye ihtiyacımız var. Bunun için ya sendika kuralım ya da dernek kurarak talep ettiklerimizi yazılı olarak sunalım ve verilen haklarımızı da yazılı hale getirelim” diye konuştu. Arastada Suriyeli işçilerinde çalıştığını ifade eden Tahak, Suriyelilerin çalışmasına karşı olmadıklarını, taleplerinin Suriyeliler içinde geçerli olduğunu belirtti. Suriyeli işçilerden tek isteklerinin ucuza saya dikmemeleri olduğunu aktaran Tahak, “Fiyat kırarak patronların ekmeğine yağ sürülmesin” dedi.

SAYACI EKMEK, PATRON KÂR PEŞİNDE

Bir başka Saya İşçisi Mehmet Ali Aygül ise büyük ustaların kendi iş yerlerinde akrabalarını sigortalı gösterip devletten teşvik aldığını, kendilerine ise üç kuruşa saya diktirdiklerini belirtti. Yaptıkları işin karşılığını alamadıklarını ifade eden Aygül, ev geçimini sağlamak için uzun süre çalışmak zorunda olduklarını dile getirdi. Diktikleri sayaların bir standardının olmadığını dile getiren Aygül, “Fiyat kırmak için her türlü yola başvuruluyor. Yeni atölye açana, Suriyeliye daha ucuza iş yaptırılıyor. Saya işçilerini bu şekilde birbirinden ayırmaya çalışıyorlar. Taleplerimizi kalıcı hale getirmek için birlikte hareket etmeliyiz” diye konuştu.

İŞÇİLER BİRLİK OLMANIN YOLUNU ARIYOR

Kendi aralarında toplantı yapan işçiler, geçmiş deneyimlerini de birbirlerine aktarıyor. 2012 yılında yaptıkları iş bırakma sonrasında aldıkları zammın, zaman içinde yok edildiğini ifade eden işçiler, bu sefer kurumsal olarak patronlarla görüşülmesi gerektiğini ifade ediyor. İşçilerden bir kısmı dernek kurulmasını ifade ederken, bazıları sendika bir kısmı ise oda kurulmasından yana. Taleplerin kalıcı olması içinse saya işçilerinin birlik olmaktan başka çaresinin olmadığı ise işçiler arasında en çok konuşulan konu. İşçiler, taleplerini kabul ettirene kadar ve tüm işçiler aynı artışı almadan iş başı yapmayacaklarını vurguladılar.

İŞÇİLER YÜZDE 25 ZAM İSTİYOR

Yaptıkları toplantı sonrası bir komite belirleyen saya işçileri ortak talepler etrafında birleştiklerini açıkladı. Komitenin belirlediği talepleri işçilere aktaran Ömer Tahak geçmişte var olan Saya İşçileri Derneğini yeniden faaliyet geçirme kararı aldıklarını söyledi. Şu an diktikleri saya üzerinden yüzde 25 zam istediklerini söyleyen Tahak, “Her yıl başında ise yüzde 10 zam istiyoruz. Buna karar verirken yaşanan zamları, enflasyonu, kullandığımız malzemelere gelen zamları düşündük. Suya, elektriğe, ekmeğe, sigaraya her yıl zam geliyor. Fakat bizim aldığımız parça başı ücret değişmiyor. Kebapçı 10 liraya sattığı kebabı 15 lira yaptı, tavuk dönerci zam yaptı, bunların hakkı da bizim hakkımız değil mi?​” dedi. Tahak, yıllardır verdikleri emeklerinin hakkını istediklerini söyledi.

Saya işçileri iş bıraktı

Saya işçileri: Üretiyoruz ama karşılığını alamıyoruz

Saya işçisi güvence istiyor

Saya işçisi çocuklar film oldu