Nyman: Auschwitz her an uyanabilir
İsveç’in başkenti Stockholm’de 2. Dünya Savaşı yıllarında Naziler tarafından katledilen Romanları anmak için etkinlik yapıldı.
Murat KUSEYRİ
Stockholm
İkinci Dünya Savaşı yıllarında Nazilerin katlettiği Romanları anmak için İsveç’in başkenti Stockholm’de anma etkinliği yapıldı. Anmada konuşan Roman Konseyi Başkanı Diana Nyman, Avrupa’da yaşanan gelişmelerin 1930-40’larda Almanya’da yaşananları hatırlattığını belirterek, “Şu anda Auschwizt uykuda ama her an uyanabilir” dedi. Nyman, yükseltmekte olan faşizm tehlikesine dikkat çekti.
Romanlara yönelik baskı, dışlanma ve davranışların tarihi bir bakış açısıyla değerlendirilmesi gerektiğini söyleyen Nyman şunları söyledi: “Geçmişte olanların günümüzde tekrarlandığını görüyoruz. Dilencilik yapan Romanlara karşı ayrımcı yasalar çıkarılıyor. Politikacılar ırkçı söylemlerde bulunuyor. İkinci Dünya Savaşı yıllarında Almanya’da da bunlar yapılıyordu. Ama günümüzde bu daha medeni ve daha inceltilmiş bir biçimde yapılıyor. Ama amaç ve sonuç aynı.”
Nazilerin iktidarlarının ilk yıllarında Yahudi ve Romanları ortadan kaldırma değil toplum dışına atma ve izole etme politikası izlediğine dikkat çeken Nyman, “Günümüzde tecrit etme politikasının uygulandığına şahit oluyoruz. Bu büyük bir hızla yapılıyor. Aşırı sağcı partilerin gündeminde başka ülkelerden İsveç’e gelen Romanları sınır dışı etme var. Aynı gelişme Avrupa’nın diğer ülkelerinde de yaşanıyor” şeklinde konuştu.
KÖTÜLÜK DEĞİŞİK BİÇİMLERDE YENİDEN ORTAYA ÇIKIYOR
Nazilerin toplama kampından kurtulmayı başaran 93 yaşındaki Emerich Roth, “Benim suçum Yahudi olmaktı. Yahudi ve Romanlar aşığı ırklar ve topluma yönelik bir tehdit olarak görüldü. Bundan dolayı da yok edilmeliydi” ifadelerini kullandıktan sonra şunları kaydetti:
“Günümüzde benzeri ırkçı söylemler ve sloganlar karşısında neler hissettiğimizi sanırım biliyorsunuz. Kötülük değişik biçimlerde yeniden ortaya çıkıyor. Bunun adı geçmişte olduğu gibi bugünde Nazizm ve faşizmdir. Çocukluğumdaki aynı nefret duygusu ve aynı mekanizmaların günümüzde aynı güçler tarafından devreye konulduğunu görüyoruz. Bu nefret söylemleri milyonlarca insanın yaşamına mal oldu. Yahudilerden işe başladı ama Yahudilerle son bulmadı. Romanlara ve kendi gibi düşünmeyenlere yöneldi.”
PASİF KALMA İNSANLIĞIN EN BÜYÜK DÜŞMANIDIR
İkinci Dünya Savaşı yıllarında olanlara tanık olan ve Nazilerin baskısına uğrayanların günümüzdeki gelişmelerden oldukça tedirgin olduklarını söyleyen Roth, “Eğer olanlara göz yumarsak ve pasif bir tutum takınırsak geçmişte olanlar günümüzde tekrarlanabilir. O sıralar insanlar tepki gösterseydi ve olanlara karşı çıksalardı soykırım asla olmazdı. Vurdum duymazlık ve pasif kalma insanlığın en büyük düşmanıdır. Irkçılık, yabancı düşmanlığı ve nefret söylemlerini ortaya çıktığında durdurmalı. İnsanlar kurşuna dizildiklerinde değil çok daha önceleri protesto etmeye başlamalıyız. Farklı olanları dışladıklarında, aşağıladıklarında harekete geçme cesareti göstermeliyiz” şeklinde konuştu.
Konuşmaların yapılmasından sonra Çingene Gecesi’nde yaşamını yitiren Romanları anmak için mumlar yakıldı ve bir dakikalık saygı duruşunda bulunuldu.
ÇİNGENE GECESİ’NDE NELER OLMUŞTU?
1944 yılının 2 Ağustos’u 3’üne bağlayan gece Auschwitz Kampı’nda tutulan ve büyük bir çoğunluğu kadın, çocuk, yaşlı ve sakat olan 3 bin Roman gaz odalarına katledildi. Bu nedenle 2 Ağustos gecesi “Çingene Gecesi” olarak adlandırılıyor. Avrupa’nın bazı ülkelerinde katledilen Romanları anmak için etkinlikler yapılıyor. Roman örgüt ve kuruluşları, Avrupa Birliği’nin 2 Ağustos’u resmi anma günü olarak tanımasını talep ediyor.
‘Boş tencere’ iktidarın neresinde?
Tehlike nedir?
Yeni anayasa tartışmaları, AKP’ye can suyu olur mu?
Erdoğan'ın Irak ziyaretinin 3 sebebi ve değişim rüzgarı!
Özgürlükçü Anayasa
1 Mayıs ve sonrası
Galatasaray kaparak, Fenerbahçe kaptırmayarak…
EVRENSEL EGE
Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...
