Almanya’dan Türkiye’ye yaptırım senaryoları
Almanya ve Türkiye arasındaki gerilim üzerine, Almanya'nın Türkiye'ye karşı çeşitli yaptırımları gündeme getireceği konuşuluyor.
Yücel ÖZDEMİR
Köln
Türkiye’de insan hakları savunucularının tutuklanması, gazeteci Deniz Yücel’in tek kişilik hücrede tutulması, Konya’daki Alman askerlerinin milletvekilleri tarafından ziyaret edilmesinin engellenmesine tepki gösteren Almanya, AKP Hükümeti ve Erdoğan’a karşı yeni yaptırım planları tartışıyor. Genel seçimlerin yapılacağı 24 Eylül’e kadar Türkiye ve Erdoğan’ın Almanya’nın en önemli iç politika konularından birisi olması bekleniyor.
Dün Almanya Dışişleri Bakanı Sigmar Gabriel’in Türkiye konusunda yaptığı uyarı içerikli açıklamadan sonra, Erdoğan ve AKP Hükümeti’ne geri adım attıracak yeni yaptırımların gündeme getirilmesi Alman basını tarafından konuşuldu. Gabriel tarafından yapılan açıklamada Alman vatandaşlarının mümkün olduğu kadar Türkiye’ye seyahat etmemesini, Türkiye’de yatırım yapan Alman şirketlerine devlet güvencesinin (Hermes Bürgschaften) yeniden gözden geçirileceğini ve AB’nin Türkiye’ye yaptığı yardımların gündeme getirilebileceğini açıklamasına Türkiye’nin gösterdiği sert tepkinin ardından yeni yaptırımlar gündeme getirildi.
Bild gazetesi, hükümet içerisinde Türkiye’ye silah satışının durdurulmasının tartışıldığını yazdı. Ancak bu bilgi hükümet tarafından doğrulanmadı. Türkiye, Almanya’dan en çok silah satan ilk 10 ülke arasında yer alıyor. 2015’te en çok silah satın alan ülkeler sıralamasında 25. olan Türkiye 2016’da 8. sıraya yükseldi. İnsan hakları ihlallerine rağmen Federal Hükümet geçen yıl 54 silah satışına izin verdi, 11’ini reddetti.
Başta Sol Parti olmak üzere, Almanya’daki bütün muhalif güçler aylardır Başbakan Angela Merkel’e silah ambargosu uygulama çağrısında bulunuyor. Almanya’nın 1990’lı yılların başında sattığı silahların Kürtlere karşı kullanıldığının ortaya çıkması üzerine Türkiye’ye silah ambargosu uygulamıştı. Her ne kadar Merkel şimdilik bu konuda açıklama yapmıyorsa da, genel seçimlerin de yaklaşmasıyla gelecek baskılar karşısında bu yönde bir adım atabilir.
YATIRIM ÇAĞRISI YAPAN REKLAM DURDURULDU
Gabriel’in dün yaptığı açıklamanın ardından atılan ilk adım Alman televizyonlarında yayınlanan Türkiye’ye yatırım çağrısı yağan reklam spotunun durdurulması oldu. Galatasaraylı Lokas Podolski’nin oynadığı ve Türki Dışticaret Derneği (TiM) tarafından hazırlanan reklam spotunu yayınlatan IP Deutschland şirketi, reklamın yayınladığı televizyonlara yazı yazarak spotun durdurulmasını istedi. Bunun üzerine başta N-TV olmak üzere bir çok kanal söz konusu reklam spotunun yayınlanmasını durdurdu. Filmde Podolski, Alman işverenleri Türkiye’ye yatırım yapmaya çağırıyordu.
YENİ YAPTIRIMLAR TARTIŞILIYOR
Alman basınında dün gündeme getirilen yaptırım senaryoların başında ekonomik ambargo geliyor. Die Welt gazetesinde yere alan bir habere göre, Almanya’nın AB ülkelerini Kırım işgalinden sonra Rusya’ya yönelik ekonomik ambargonun bir benzerini Türkiye’ye karşı almaya zorlayabileceği ifade edildi. Ancak bunun nasıl ve ne zaman yapılacağı, Merkel’in gerçekten böylesine bir adımı atıp atmayacağı belirtiliyor. Haberde Luxemburg Dışişleri Bakanı Jean Asselborn’un geçen yıl bu öneriyi gündeme getirdiği de hatırlatıldı. Türkiye’nin ihracatının yaklaşık yüzde 50’si AB ülkeleriyle. Ayrıca Türkiye’ye yapılan yabancı yatırımların yüzde 60’ı AB ülkeleri tarafından yapılmış durumda. Halen 6800 Alman firması Türkiye’de aktif olarak iş yapıyor.
En yakın ve gerçekleştirilebilecek yaptırım ise AB tarafından 2020 yılına kadar verilmesi öngörülen 4,45 milyar avroluk yardımın durdurulması olduğu belirtiliyor. Bu paranın 1,5 milyarlık kısmının hukuk sisteminin AB normlarına uyarlanması gerekiyor. Almanya’nın konuyu AB zirvesinde taşıyabileceği belirtiliyor.
Kırım işgalinden sonra Putin’e yakın kişilerin hesaplarının dondurulmasının bir benzerinin Erdoğan ve yakın çevresi için de olabileceği aynı haberde yer aldı. Sol Parti Milletvekili Sevim Dağdelen bunu daha önce gündeme getirmişti. Ancak, yakın dönemde Erdoğan ve çevresinin AB’deki hesaplarına dokunulması beklenmiyor. Almanya, 2011’de Libya lideri Kaddafi ve ailesinin hesaplarını dondurmuştu.
Ortaya atılan bu yaptırımların ne kadarının hayata geçeceği, ne kadarının ise kağıt üzerinde kalacağı asıl olarak Türkiye’nin bundan sonra izleyeceği politikaya bağlı.
EVRENSEL EGE
Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...
