Savaş için bütçe var insani yardım için yok

Seçim kampanyasında verdiği vaatlerden biri ABD’nin dış yardım ve diplomasi için ayrılan bütçeyi üçte bir oranında azaltmak olan ABD Başkanı Trump sözünü tutmaya hazırlanıyor! Eğer planlanan 2018 ABD dış yardım bütçesi yürürlüğe girerse Ortadoğu’nun bazı bölgelerine, özellikle de insani bir krizle karşı karşıya olan Yemen’e yapılan yardımlarda büyük bir azalma görülecek.

Middle East Eye haber sitesinin haberine göre, Suudi Arabistan öncülüğünde yürütülen savaşın altyapısını yerle bir ettiği, açlık ve kolera salgını ile boğuşan Yemen 2016’da 203 milyon dolar yardım alırken, bu yardımın 2018’de 35 milyon dolar düzeyine düşmesi bekleniyor. 2016 yılında 141 milyon dolar alan Tunus da 2018 yılında sadece 54 milyon dolar alacak gibi görünüyor. Askeri yardım da içeren 3.1 milyar dolarlık İsrail yardım paketi 2016-2018 yılları arasında değişmezken, Mısır’a ayrılan 1.4 milyar dolarlık bütçe1.38 milyar dolara gerileyecek.

ESKİSİ BİLE YETERSİZDİ

Norveç Mülteci Konseyi Savunma ve Politika Danışmanı Sara Tesorieri, Somali, Güney Sudan, Nijerya ve Yemen’de kıtlık görüldüğünü fakat Yemen’deki durumun hepsinden çok daha ciddi olduğunu söyleedi,  “Geleneksel olarak insani yardımı finanse eden hükümetler başka şeylere öncelik verdiğinde birçok yardım bütçesinin darbe aldığını görüyoruz. Bu çok açık” diye konuştu. 

Tesorieri, dış yardım bütçelerinde kesintiye gidilmeden önce bile mevcut insani ihtiyaçların karşılanmadığının altını çizdi. 2017 yılı başında, BM’nin Yemen’deki 12 milyon insanın hayatını kurtaracak yardımı sağlamak için 21 milyar dolarlık yardım kampanyası başlattığını fakat şu ana kadar bunun yalnızca üçte birinin toplanabildiğini söyleyen Tesorieri, bu süre boyunca ihtiyaçların artmaya devam ettiğini sözlerine ekledi.

Yakın zamanda Yemen’de bulunduğunu da ifade eden Tesorieri, “2017 planı hazırlandığında, 18 milyonun insani yardıma ihtiyaç duyduğuna inanıyorduk fakat bu şimdi 20 milyon oldu” diye konuştu. Yedi milyondan fazla Yemenli, bir daha ne zaman yemek yiyebileceklerini bilmiyor ve sağlık tesislerinin yarısından fazlası hizmet veremiyor.

Uluslararası Kızıl Haç Komitesi (ICRC) tarafından pazartesi günü yayınlanan raporda her gün yaklaşık 7 bin yeni vakanın görüldüğü Yemen’de en az 300 bin kişi kolera ile boğuşuyor.

AÇLIK VE KOLERA İÇİN BÜTÇE YOK SAVAŞ İÇİN VAR

Tesorieri’ye göre Yemen’de durum giderek çok daha umut kırıcı bir hal alıyor çünkü çatışmalarda herhangi bir azalma görülmüyor, “Hatta bir miktar tırmanış gözlemliyoruz ve bu her iki tarafın da yetkileri tarafından yürütülüyor” diyor.  

Tesorieri insani yardım bütçesindeki kesintileri “Savaşı yürütmek akıl almaz bir şekilde pahalı ve bunun için para bulabiliyorlar, ama kolera ya da açlıktan kurtulmak için değil” diyerek eleştirdi.

BM raporlarına göre 2015 yılının başında patlak veren savaştan önce de Yemen, bölgedeki en yoksul ülkelerden biriydi ve savaşla birlikte “insani ihtiyaçlar muazzam düzeylere” ulaştı. Dünya Sağlık Örgütüne (WHO) göre, Suudi Arabistan liderliğindeki koalisyonun Husi isyancıları, Cumhurbaşkanı Abdurabbu Hadi adına bombalamasıyla başlayan savaşta en az 8 bin kişi öldü.

Öte yandan, ICRC Sözcüsü Ewan Watson, mevcut insani durum göz önüne alındığında, bu yardımların insanların hayatını kurtarmak için çok önemli olduğunu vurguladı.

SİYASETÇİLER DE YENİ BÜTÇEYE TEPKİLİLER

Donald Trump seçim kampanyası boyunca ABD’nin yardım ve diplomasi bütçesinden 170 milyar dolar yani yüzde 32’lik kesinti yapılacağına dair söz vermişti. Ekim ayının başında yürürlüğe girecek dış yardımda  kesintiler içeren bu bütçe “Amerika siyasetinde bir ilk” olacak. 
ABD Uluslararası Kalkınma Ajansının (USAID) Obama yönetimindeki dış yardım direktörü Jeremy Konydynk, önerilen bütçeyi eleştirirken “Bu bütçeyle birkaç peni  tasarruf edilecek diye on milyonlarca insanın hayatını kaybedecek” yorumunu yaptı.

Cumhuriyetçilerin bir kısmı da planlanan kesintilere tepki gösterdi. Diplomasi ve dış yardım harcamalarından sorumlu Senato Alt Komisyonunun Cumhuriyetçi Başkanı Senatör Lindsey Graham, “Eğer bu bütçeyi uygularsak, ya dünyadan çekilmek zorunda kalırsınız ya da bir sürü insanı riske atmanız gerekir” ifadelerini kullandı.