Metal işçisi kazanım bekliyor

Turan KARA
İzmir

Türk Metal sendikasının yaklaşan toplu sözleşme dönemine ilişkin birkaç bölgeden sonra Ege Bölgesi Genişletilmiş Temsilciler Meclisi Toplantısı da İzmir’de yapıldı. “Ürettik kazandırdık, şimdi kazanacağız” pankartı ile toplanan demir çelik fabrikaları, otomotiv yan sanayi fabrikalarından ağırlıklı işyeri temsilcileri ve vardiyası uygun olan işçilerden oluşan heyet bir süre önce işçiler arasında yapılan anket değerlendirme sonuçları ile ilgili bilgilendirildi. Anket sonuçlarının değerlendirilmesinden sonra Genel Başkan Pevrul Kavlak konuştu ve toplantı sona erdi. Toplantıda işçiler söz almadı. Daha sonra işçiler dağılırken işyeri temsilcileri ve genel merkez yöneticileri taslak maddelerini görüşmek için tekrar toplandılar. Toplantıya katılan işçiler OHAL şartlarında şayet mücadele etmeleri engellenirse veya grev kararı çıkar da grev yasaklanırsa nasıl bir yol izleyeceklerine dair bir şey söylenmediğini ifade ettiler. Aynı zamanda Türk-İş Genel Sekreteri de olan Pevrul Kavlak, kıdem tazminatı, grev yasaklamaları ve işçilerin haklarına saldırılara dair hiçbir konuya değinmedi.
İşçilerin beklentilerinin ölçüldüğü ankette çeşitli verilerin bir kısmı uzmanlar tarafından işçilerle paylaşıldı. İşçilerin genel eğilimini ortaya çıkardığı iddia edilen anket sonuçlarına göre Türk Metal üyesi metal işçisi profili çoğunluğu bekar ve 28-44 yaş arası 2 bin-2 bin 500 lira arasında ücretle çalışan duruma sahip. Üyelerin sadece yüzde 10’u “ücretim yeterli” diye ifade ederken, “kısmen yeterli” diyenler yüzde 43, “yetersiz” diyenler yüzde 35, “ücretim çok yetersiz” diyenler yüzde 10 oranında çıkmış. 

İşçiler işyeri sorunlarının başına yüzde 72 ile ücret düşüklüğünü koyarken, ikinci sırada yüzde 19 ile “çalışma koşulları kötü” dedi, yüzde 3.4’ü ise çalışma saatlerinin uzunluğunu, yüzde 5’i ise iş güvencesinin olmamasını sorun olarak ifade etmişler.

İşçilerin yüzde 50’den fazlası 600 TL ve üzeri zam beklediğini ifade ederken yüzdelik dilim olarak tablo şöyle açıklandı: İşçilerin yüzde 10’u,”yüzde 9-10 zam bekliyorum”, yüzde 23’ü ‘yüzde 11-12 zam bekliyorum’ derken, işçilerin yüzde 60’ı ‘yüzde 14 ve üzeri zam beklentisi’ olduğunu ifade etti. Sosyal haklarda zam beklentisi ise; ‘Alınan zam oranıyla eş değer sosyal hak zammı’ bekleyen işçilerin oranı yüzde 30, ‘Zam oranından daha yüksek oranda sosyal haklarda iyileştirme’ bekleyen işçilerin oranı yüzde 69 ve ‘Benim için sosyal haklar önemli değil’ diyen işçilerin oranı ise sadece yüzde 1 çıkmış durumda. TİS süresi ile ilgili anket sonucu ise TİS bir yıllık olsun diyenlerin yüzde 23, iki yıllık olsun diyenlerin yüzde 66.7, üç yıllık diyenlerin ise yüzde 2.4 çıktığı ifade edildi. 

Yine işçilerin yüzde 78’i zamlar 6 aylık periyodlarla yapılsın demiş. Sendikaya olan bakış açısında ise Türk Metal’in güçlü olduğu nokta olarak üyesinin çokluğunu görenler yüzde 27 iken işçilerin sadece yüzde 19’u Türk Metal’in işçinin hakkını koruduğunu ifade etmiş.

KAVLAK: PİŞMAN OLDUĞUM HİÇBİR SÖZLEŞMEM YOK 

Bilgilendirmeden sonra söz alan Genel Başkan Pevrul Kavlak ise önceki sözleşmeleri aşan bir sözleşme ile daha önce de iddia ettiği gibi kayıpların telafi edileceğini söyledi. “Bir söz daha vermiştim. 2017 sözleşmesi için MESS ile masaya oturduğumuzda masadaki taslak, üyelerimizin hazırladığı taslak olacak demiştim. Bugün bunun için buradayım. Üyemizin beklentilerini anketle doğrudan kendisinden aldık. İki anket birden yaptık. Birini Türkiye’nin en prestijli anket firmasına yaptırdık. Diğerini de yine kamuoyu araştırma şirketlerine yaptırdık. Onlardan hizmet satın aldık. Bir anketi de kendi araştırma şirketimiz hazırladı. Kontrollü gidelim istedik, sağlamasını yapalım istedik. Türkiye’nin belki de en büyük, en geniş katılımlı anketini gerçekleştirdik. Sonuçları aldık, değerlendirdik, işledik”  diyen Pevrul Kavlak, bunun ilk aşama olduğunu söyledi. İkinci aşamanın bölgesel toplantılar ile tartışmalar yapmak olacağını ve bu toplantının bunu da gerçekleştirme amaçlı olduğunu ifade etti. “Böylece tüm bölgelerde toplanmış tüm temsilcilerimizi bilgilendirmiş olacağız. Temsilcilerimiz de kendi şubelerinde bir araya gelerek oraların sözlerini söyleyecekler. Başkanlarımız bu toplantıların sonuçlarını pazartesi günü Ankara’da yapacağımız başkanlar kuruluna taşıyacaklar. Orada taslağa son halini vereceğiz. Sonra taslağı kamuoyuna açıklayacağız. Ve sonra herkes o taslağın arkasında duracak. Bu taslağa namusu gibi sahip çıkacak” dedi. Önceki sözleşmelerin açıklanan enflasyon rakamları ile sıkıntılı bittiğini buna rağmen iyi geçtiğini söyleyen Kavlak, “2010’da masaya oturduğumuzda enflasyon kaçtı hatırlayan var mı? Binde 1.8’di. yüzde 0.18’di. İki yıl sonra yüzde 1.14’dü. Bu rakamlarla masaya oturduk ve bize işveren sıfır zam oranıyla geldi. 2010’da binde 1.8 enflasyona karşı 5.25 zam aldık. 2012’de binde 1.14’e karşı 9.7 ile günün şartlarına karşı hep birlikte imkansızı başardık. Kısacası geriye baktığımda pişman olduğum hiçbir sözleşmem olmadı. En çok eleştirilen 2014 MESS sözleşmesi yalnızca 3 yılı bulduğu için eleştirildi. Yoksa çok ciddi ücret artışları elde edildi” dedi.

ÜCRETLER KENDİLİĞİNDEN DÜŞMÜŞ!

Pervul Kavlak ücretlerin erimesini, “Son beş yılda aramıza 57 bin yeni arkadaşımız katılırken, yaklaşık 30 bin kıdemli arkadaşımız ya atılmış ya da kendi isteğiyle ayrılmış. Bunun anlamı yüksek ücretlilerin ayrılması, düşük ücretlilerin işe girmesi demektir. Yani ortalama ücretin düşmesi demektir. 12 liradan fazla olması gereken ortalama ücret 10.5 seviyelerindedir. Kendiliğinden geriye düşmüştür” diyerek açıkladı.
Pevrul Kavlak sözleşme taslağı ana çerçevesini, üyelerin beklentisinden dolayı zam sistemini ‘zam+kıdem’ olarak formüle ederek, sosyal yardımlara ücret zammı kadar zam (ankette üye beklentisi ücret zammı oranından daha yüksek zam), sözleşme süresinin 2 yıllık olması ve zam periyotların 6 aylık olması olduğunu söyledi. Hafta tatilinin kaldırılmasından dolayı, ‘Hafta tatili pazar günüdür’ maddesi eklemeyi, banka promosyonları ve tamamlayıcı sağlık sigortasını ve grup sayısının 9’dan 5’e indirilmesini sözleşmeye eklemeyi düşündüklerini anlattı. “Kıdem kırmızı çizgimiz biz bundan bir adım geri atmayacağız sözleşmemize ekleyeceğiz” dedi.