14 Temmuz 2017 10:57

Polonya’da yargıya ‘Temmuz darbesi’

Polonya’da tek başına iktidarı elinde tutan sağcı-muhafazakar PiS partisi, yargı üzerinde denetimi sağlamak için “Temmuz darbesi” yaptı. 

Paylaş

Yücel ÖZDEMİR
Köln 

Sağcı-milliyetçi Hukuk ve Adalet Partisinin (PiS) tek başına iktidarda olduğu Polonya’da çarşamba günü yargının bağımsızlığına önemli bir darbe vuruldu. Adalet Bakanı Zbigniew Ziobro tarafından hazırlanan ve Meclis tarafından salt çoğunluğu elinde bulunduran PiS’in oylarıyla kabul edilen yeni düzenlemeye göre, Adalet Bakanı istemediği Yüksek Mahkeme üyesini emekliye sevk edebilecek. Emekli edilenlerin yerine kimin geleceğine de Adalet Bakanı karar verecek. 25 kişilik Yargıçlar Konseyinde (KRS) ise görevi bırakacak yargıç yerine gelecek olanı tayin edecek. Bu da yargının kısa sürede tamamen PiS’in denetiminin altına girmesi anlamına geliyor. KRS üyelerini bugüne kadar kendisi seçiyordu.

Parlamentodaki diğer partiler düzenlemeyi “Yargıya temmuz darbesi” olarak adlandırdı ve ülkede kuvvetler ayrılığının rafa kaldırıldığına dikkat çekti. Meclis tarafından kabul edilen yeni düzenleme yine PiS’in çoğunlukta olduğu senato tarafından da kabul edildikten sonra yürürlüğe girecek.

Yüksek Mahkeme Başkanı Malgorzata Gersdorf yaptığı açıklamada yargıda yapılan düzenlemeye tepki göstererek, “Bundan sonra artık ülke yargısı Adalet Bakanına bağlı olacak” dedi. Yasanın yürürlüğe girmesiyle birlikte Gersdorf’un yerine kimin geleceğine de Adalet Bakanı, dolayısıyla PiS karar verecek.

Muhalefetteki sağcı Yurttaş Platformu (PO) Başkanı  Grzegorz Schetyna, ülkenin diktatörlüğe doğru gittiği uyarısında bulundu. Anayasa Mahkemesinin eski başkan ortak bir açıklamayla senatörlere ve cumhurbaşkanına, meclisteki değişikliği onaylamama çağrısı yaptı.

AVRUPA BİRLİĞİ’NDEN TEPKİ

Yargının hükümetin denetimine girmesi anlamına gelen değişikliğe Avrupa Birliği (AB) ve Avrupa Parlamentosundan tepki geldi. Avrupa Konseyi İnsan Hakları Komiseri Nils Muiznieks yaptığı açıklamada, Polonya’daki gelişmelerin kuvvetler ayrılığı ve bağımsız yargı konusunda endişe verici olduğunu söyledi. Polonya’da 2015’te yapılan değişikliklerde de Anayasa Mahkemesinin yetkileri sınırlandırılmıştı.

Avrupa Parlamentosundaki muhafazakar Halk Partisi Grup Başkanı Manfred Weber yaptığı açıklamada, PiS’nin hukuk devleti kurallarına uymadığına dikkat çekerek bunun AB kriterlerine aykırı olduğunu söyledi. Liberaller Grubu Başkanı Guy Verhofstadt da Polonya’da yapılan değişikliklerin AB anlaşmalarına aykırı olduğunu belirtti.

TEK ADAM-TEK PARTİ REJİMİNE DOĞRU

AB, ocak ayından bu yana Polonya’daki değişikliklerin hukuk devletine uygun olup olmadığı konusunda bir soruşturma yürütüyor. Ancak, parti rejiminde kararlı olan PiS Lideri Jaroslav Kacinski ve Başbakan Beata Szydlo eleştirileri bugüne kadar kulak ardı ettiler. Bundan sonra da eleştirileri dikkate almaları beklenmiyor. PiS’te bütün ipleri elinde tutan, hükümeti yönlendiren isim olarak Kacinski biliniyor.

AZ OYLA GELEN SALT ÇOĞUNLUK

Polonya’da 25 Ekim 2015’te yapılan genel seçimlerde sağcı-milliyetçi PiS partisi yüzde 37.6 oyla 460 sandalyeli mecliste 235 sandalye, 100 sandalyeli senatoda ise 61 sandalye kazanmıştı. Az oyla her iki mecliste de salt çoğunluğu elde eden PiS, 2019’da yapılacak genel seçimlere kadar devlet içindeki gücünü artırmayı, rakiplerini zayıflatmayı planlıyor. AB’den gelen eleştirilerin ise sonuç vermesi beklenmiyor. 
 

ÖNCEKİ HABER

Fenerbahçe'nin muhtemel rakibi belli oldu

SONRAKİ HABER

CHP’den OHAL raporu

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...