09 Haziran 2017 00:29

Karıncalar insandan milyonlarca yıl önce tarım yapmış

Güney Amerika’daki bir yağmur ormanında milyonlarca yıl önce karıncaların mantar yetiştirdiği tespit edildi.

Paylaş

Biz insanlar çiftçiliği icat ettiğimizi düşündüğümüz için kendimizi oldukça akıllı sanıyoruz. Ama gerçek pek de öyle değil.

Güney Amerika’daki bir yağmur ormanında milyonlarca yıl önce, bir iğne ucu büyüklüğünde bile olmayan beyinleri ile minnacık karıncalar bunu çoktan keşfettiler. Dünyanın bitki ve hayvanlarının dörtte üçüne kadar yok olmasına yol açan Chicxulub meteor çarpmasının üzerinden muhtemelen çok zaman geçmeden gıda için mantar yetiştirmeye başladılar.

Bugün, Amerika kıtasındaki tropikal ormanlarda, çöl ve çayırlarda yaşayan 250 tür karınca, yer altındaki iklim kontrollü çiftliklerde, mantar bahçeleri inşa etmektedir. Zararlı otları ayıklıyor, mantarları suluyorlar. Bazıları zararlı bakterileri mahsullerinden uzak tutmak için antibiyotik veya kimyasal bile kullanıyor.

Royal Society B’de nisan ayında yayımlanan çalışmada, bilim insanları, bu karıncaların milyonlarca yılda ne kadar gelişmiş birer mantar üreticisi haline geldiklerinin evrimsel geçmişini izlediler.

Smithsonian Ulusal Doğa Tarihi Müzesi’nde böcek bilimci olan araştırmanın Başyazarı Ted Schultz, “X-ışını görüşünüz olsaydı ve bir nemli, yeni-dünya tropik ormanına bakabilseydiniz, tüm yer altının çiftliklerle dolu olduğunu görürdünüz” diyor.

Schultz ve meslektaşları, mantar çiftçiliği yapan 78 tür karıncanın genlerini, mantar çiftçiliği yapmayan 41 türün genleriyle karşılaştırarak ilginç modelleri açıklığa kavuşturdular. Mantar yetiştiren karıncaların, 60 milyon yıl önce Güney Amerika’nın yağmur ormanlarında muhtemelen aynı soydan geldiğini buldular. 30 milyon yıl içinde karıncalar çiftçilik yapan iki gruba ayrıldılar.

Biri daha yüksek, daha karmaşık tarımcılar içeriyordu ve muhtemelen mantarlarını çöl ya da geniş ovalar gibi mevsimsel olarak kuru iklimlere taşıdılar. Orada mantar karıncalara bağımlı olana dek yer altındaki çiftlikleriyle ilgilendiler ve birlikte geliştiler. İkinci toplum daha basit tarımcılardan oluşuyor, çoğunlukla tropik ormanlarda bulunuyor ve “tarlalardan” kaçabilen ve bağımsız yaşayabilen mantar yetiştiriyorlardı. Dr. Schultz, yeterli zamanla kuru iklimlerin mantarı evcilleştirmesi için karmaşık karınca çiftçilerine ideal koşullar sağladığını, bunu da nemi korumak için daha derin odalar kazarak ya da meyve, bitki veya sabah çiğinden su kullanarak sıcaklığı kontrol ederek gerçekleştirdiklerini düşünüyor.

Dr. Schultz, karıncaların yetiştirme yöntemlerinden ders alabileceğimize inanıyor.

nytimes.com’dan çeviren
Ceren SAĞIR

ÖNCEKİ HABER

ABD'den Federal Kürdistan referandumu değerlendirmesi

SONRAKİ HABER

Kaptan süpürgeleri çıkardı