31 Mayıs 2017 00:45

Ayakkabı sektöründe kadın emeği sömürüsü

Dünyaca ünlü markalara ayakkabı üreten Hindistanlı kadınlar ilkel koşullarda çalıştırılarak vahşice sömürülüyor.

Paylaş

Murat KUSEYRİ
Stockholm

Tanınmış markalara ayakkabı üreten Hindistanlı kadınlar vahşice sömürülüyor. Sigortasız ve ilkel koşullarda uzun saatler çalışan kadınların aylık gelirleri ise 400 avro civarında.

Dünyada her yıl ortalama 24 milyar çift ayakkabı üretiliyor. Avrupa ülkelerinde mağazalarda satılan Ecco, Diechmann, Clarks ve Eurosko gibi tanınmış markaların ayakkabıları Asya ülkelerinde üretiliyor.

Sendikaların güçsüz ve işçi haklarını koruyan yasaların yetersiz olduğu Hindistan, uluslararası tekeller için çekim merkezi. Tekeller, üretim maliyetini daha da aşağıya çekmek için vahşi kapitalizmin ilk döneminde uyguladıkları yöntemlere başvuruyor.

Tekeller için ayakkabıları fabrikalarda üretme yerine evlerde kadınlara yaptırmak çok daha kârlı.

Kadınların emek sömürüsü insan hakları örgütü Cividep’i harekete geçirdi. Örgütün Genel Koordinatörü Brinda Devi Kamaraj ve Genel Sekreteri Gopinathan Kunhithayil Parakuni, Avrupa turuna çıkarak vahşi emek sömürüsünü işçi sendikaları ve kamuoyuna anlatıyor ve tekellere baskı yapmalarını istiyor.

AYAKKABI BAŞINA 1 AVRO ÖDENİYOR

Geçtiğimiz günlerde İsveç’te işçi sendikaları yöneticileriyle görüşmeler yapan Kamaraj, küçük evlerde yaşayan kadınların güneşin doğmasıyla başlatıkları ayakkabı üretimini akşamın geç saatlerine kadar sürdürdüklerini, genellikle ayakkabıların üst kısımlarını dikme işlemini gerçekleştirdiklerini söyledi.

Kadınlara ayakkabı başına ortalama 1 avro ödeme yapıldığını söyleyen Kamaraj, “Ayakkabı parçaları aracılar tarafından kadınlara teslim ediliyor. Kadınlar günde 15-20 civarında ayakkabıyı dikiyor. Uzun saatler çalışan kadınların ay sonu ellerine geçen para 400 Avro civarında” dedi.

ÇOCUKLAR DA ÇALIŞIYOR

Gopinathan Kunhithayil Parakuni, tekstil sektöründeki sömürünün medyaya yansımasından sonra işçilerin ücret ve çalışma koşullarında iyileştirmeler olduğunu ancak ayakkabı sektöründe çalışan işçi ve kadınların unutulduğunu söyledikten sonra sektördeki sömürüyü şu cümlelerle dile getirdi: “Ayakkabı firmaları üretimi evlerde yaptırıyor. Böylece sigorta ücreti ödemek ve çalışma koşullarını düzenleyen yasaları uygulamak zorunda kalmıyorlar. Bu şekilde ayakkabı üretmek onlara çok daha ucuza mal oluyor. Ayrıca üretimde çocuklar da çalıştırılıyor. Gençler ve çocuklar ayakkabı yapımında annelerine yardımcı oluyor” şeklinde konuştu.

YÜZ BİNLERCE KADIN ÇALIŞTIRILIYOR

Hindistan'da yüz binlerce kadının ayakkabı üretiminde çalıştırdığı tahmininde bulunan Parakuni, “Evde çalıştırılan kadın işçilerin sayılarını tam olarak bilmemiz mümkün değil. Şirketler kimlere iş verdiklerini açıklamayı reddettikleri için evde yaptırılan üretimin kapsamını belirleyemiyoruz” dedi.

Ürünlerini ihraç eden firmaların etkin oldukları işkollarında sendikaların güçsüz olduklarına dikkat çeken Parakuni, “İşverenler sendikaların örgütlenmesini engellemek için her yola başvuruyor. Grevlerden korkuyorlar. Demiryolları, kamu sektörü ve finans branşında sendikalar oldukça güçlü ama ihracaat sektöründe çok zayıf” diye konuştu.

Parakuni ve Kamaraj, firmalara deri temin eden tabakhane ve deri fabrikalarında çalışan işçilerin yaşam koşullarına “Koruyucu önlemler alınmadan çalıştırılan işçiler deri ve akciğer hastalığına yakalanıyor. Farbikalardan çevreye ve sulara yayılan kimyasal atıklar da çevreyi ve halkı zehirliyor” diyerek dikkat çektiler.

ÖNCEKİ HABER

Bisikletin 200 yıllık tarihinden

SONRAKİ HABER

Ceylanpınar cinayetleri aydınlatılmayı bekliyor