CPT raporunun açıklanmasını hükümet mi engelledi?

CPT’nin geçtiğimiz yıl Türkiye cezaevlerinde yaptığı incelemeler sonucu hazırladığı raporun açıklanmasının hükümet tarafından engellendiği iddia edildi. HDP’li Meral Danış Beştaş, iddiaları Adalet Bakanı Bekir Bozdağ’a sordu.

Avrupa Konseyi İşkence ve Kötü Muameleyi Önleme Komitesi (CPT) 29 Ağustos-6 Eylül 2016 tarihlerinde Türkiye cezaevlerinde incelemelerde bulunmuştu. CPT tarafından hazırlanan rapor 2016 yılı Kasım ayı içinde açıklaması beklenirken, henüz açıklanmadı.

HDP Adana Milletvekili Meral Danış Beştaş, CPT raporuna dair önemli bir iddiayı Meclis gündemine taşıdı. Meclis Başkanlığı’na yazılı soru önergesi veren Beştaş, CPT raporunun açıklanmasının hükümetçe engellendiğini ileri sürdü. Beştaş, CPT raporlarının, Avrupa Konseyi’nin diğer bazı izleme organlarından farklı olarak, ilgili devletlere tasarı halindeyken değil, kabul edildikten sonra iletildiğini hatırlattı.

DETAYLAR GENEL KURULDA PAYLAŞILDI

Beştaş, CPT’nin, Türkiye hakkındaki son raporunu 2016 Kasım ayında toplanan Genel Kurulu’nda kabul ettiği, komitede uygulanan prosedüre göre, hazırlanan raporların Genel Kurul’da kabul edildikten kısa bir süre sonra ilgili ülkeye iletildiği, rapor iletilirken ilgili ülke makamlarına raporun değindiği noktalara ilişkin cevapların sorulduğu, ilgili ülke hükümetinin görüşleri CPT’ye verilen bu cevapta yer aldığı ve kural olarak raporların yalnızca ilgili ülkenin isteği üzerine yayımlandığı hususu da, işleyişe ilişkin detayları da paylaştı.

CPT BAŞKANI: YETERİNCE BELGEYE SAHİBİZ

Beştaş, öte yandan CPT Başkanı Mykola Gnatovskyy’in "Yüzlerce insanla görüştük. Hem tek tek hem de başkalarının gözetimi altında. Yani sonuç çıkarabileceğimiz yeterince belgeye sahibiz" dediğine ve ayrıca Strasburg'da yıllık raporun açılışında yaptığı konuşmada da, "Bunun bir yolu yok. Tabii ki bulgularımız hakkında konuşmak isterdim ama tek bir söz bile söyleyemem" şeklinde beyanda bulunduğuna da işaret etti.

CPT’nin ziyareti 15 Temmuz darbe girişimi sonrası cezaevleri ve gözaltı merkezlerinden gelen ağır işkence iddiaları sonrası gerçekleşirken, Beştaş önergesinde, Uluslararası Af Örgütü’nün de 2017 raporunda, “Türkiye’de işkence ve kötü muamelede artış olduğunu, soruşturmalardan ise sonuç alınamadığı” şeklindeki ifadelerini hatırlattı.

İMARALI TECRİDİ

CPT yetkilileri, en son darbe girişiminden sonra ilan edilen OHAL'le birlikte yaşanan hak ihlalleri ve cezaevlerindeki durumu incelemek üzere 29 Ağustos’ta Türkiye'ye gelmişti. CPT birçok cezaevinde incelemede bulunurken, PKK Lideri Abdullah Öcalan’ın bulunduğu İmralı F Tipi Cezaevi’ni ziyaret etmemiş ancak Öcalan ve diğer tutukluların durumuna ilişkin yetkilerle görüştüğünü açıklamıştı. CPT, İmralı Cezaevi’ni en son 28-29 Nisan 2016 tarihlerinde ziyaret etmişti. Geçtiğimiz günlerde Öcalan’ın avukatları CPT’ye Öcalan üzerindeki ağırlaştırılmış tecridin kaldırılması için başvuru yapmış ve “İmralı’da ayrı bir hukuk uygulandığını” vurgulamıştı.

Beştaş, Adalet Bakanı Bekir Bozdağ’a şu soruları yöneltti:

* CPT Raporu’nun açıklanmasına Türkiye Hükümeti tarafından onay verilmediği bilgisi doğru mudur?

* Türkiye Hükümeti CPT Raporu’nun açıklanmasına neden onay vermemiştir?

* Türkiye’nin CPT Raporuna onay vermeme nedeni cezaevlerinde yaşanan işkence iddialarının doğru olması mıdır?

* Cezaevlerinde işkence yapıldığına dair iddiaların TBMM gündemine dahi alınmaması, içerisinde “işkence” sözcüğünün geçtiği önergelerin kabul edilmemesi ile CPT Raporunun yayınlanmasına izin verilmemesi aynı gerekçeden ötürü müdür?

* İstanbul, Ankara ve İzmir’de cezaevlerine gidip yüzlerce görüşme yapan Komite Başkanı Mykola Gntovskyy’in, konuşmak istediği ancak bunun Hükümet yetkililerince engellendiği iddiaları doğru mudur? Şayet doğru ise neden Komite Başkanının açıklama yapması engellenmektedir?

* Tarafınızca ifade edildiği üzere Türkiye cezaevlerinde işkence yoksa Hükümet yetkilileri neden raporun açıklanmasına onay vermemektedir?

* Cezaevlerinde uygulanan işkence iddialarının araştırılmasına yönelik bir çalışma yaptınız mı?

* İşkence ile bağlantılı olarak cezaevi personelleri hakkında başlatılmış soruşturma var mıdır? Bu soruşturmalar ne şekilde neticelenmiştir?

* Cezaevlerinde görevli personellerin mahpuslara kötü muamelede bulunduklarına dair kamuoyu gündemine sıklıkla yansıyan iddialar Bakanlığınızca araştırılmakta mıdır? Cezaevi personellerinin işkence ve kötü muamele içeren davranışlarının engellenmesi adına tedbirler alınmakta mıdır?

* Türkiye cezaevlerinde işkence ve kötü muamele yoksa CPT Raporunun açıklanmasına ne zaman onay verilecektir?

* Son 10 yıl içerisinde cezaevlerinde yaşanan işkence iddialarına ilişkin AİHM ve AYM’ye kaç başvuru yapılmıştır? Bu başvurular ne şekilde neticelenmiştir? (DİHABER)