27 Nisan 2017 00:30

‘Saadet zinciri’nde sendikaya yer yok!

Tuzla'da kurulu Oriflame deposunda düzensiz koşullarda çalıştıkları için DİSK'e bağlı Sosyal-İş Sendikasına üye olan 8 işçi işten atıldı.

Paylaş

Uğur ZENGİN
İstanbul

Tuzla’da kurulu İsveç sermayeli Oriflame deposunda DİSK’e bağlı Sosyal-İş Sendikasına üye olan 8 işçi işten atıldı. 

Firma satışlarını internet üzerinden yapıyor, satış noktaları kaldırılmış. Mesela ev kadınları kendi aralarında firmaya kayıt olup sipariş alıyor, internet firmaya bildiriyor. Firma tarafından bir tür ‘saadet zinciri’ kurulmuş. Ev kadınları, tanıdıklarına 'bak burada indirim var' diyor satışı yapıyor. Hatta Tuzla bölgesinde fabrikalarda çalışan kadınların, kendi fabrikalarında satış yaptıklarını söylüyorlar. 100 lira alışveriş yaptırabilen prim kazanıyor. İşçiler de internet üzerinden alınan siparişleri kargoya veriyor.

3 İSTASYON

Mal kabul, etiket, besleme, hata iade, fatura odası gibi bölümlerin bulunduğu depoda 3 istasyon var. Bu üç istasyonun her birinde bir etiketçi ve aralarında 15-20 işçi çalışıyor. İnternet üzerinden satılan kağıtlar geliyor. Üç hat üzerinde bulunan ekranlar ise performansı ölçüyor. Buradaki yarışa katılmanın da bonusu var! Asgari ücret ile geçinmek imkansız olunca, bonuslar bu bölümü ayrıcalıklı yapıyor. “Sadece hatta oluyor bonus. Kadını alıyor mesela koli kapamaya veriyor. Burada bonus yok” diyor bir işçi. 

Performansı nasıl ölçüyor?

Yaptığın hataya göre, hızına göre, sayıya göre. At koşturuyor yani.

İyi bir bonus almak için ne gerekiyor?

Hata oranı sıfır olursa yüzde 15 bonus veriliyor. 

Hızı nasıl ölçüyor?

Bir banttan ne kadar koli çıkmışsa. Mesela 5 bin fatura çıkması lazım. Çıkmadıysa kötüdür.

‘BU OLANAĞI SENDİKAYLA BULABİLİRİZ’

“İşleri toparlayamıyorsun hem sinir hem stres” diyen işçiler, tüm bunların üzerine bir de her gün hakarete maruz kalınca, çareyi sendikalaşmakta bulmuş. Atılan işçilerden Suat Gençtoy, süreci şöyle anlatıyor: “Sendikalaşma ortak fikrimizdi. Düzensiz çalışma ortamından rahatsız olduk. Düzgün bir iş düzeni istedik. Bu olanağı sendikayla bulabiliriz diye düşündük. Ücret düşük, çalışma ortamı kötü. Sendikalaştığımız için işten atıldık.” Deponun soğuk olduğunu, bazen atkı, bere, eldivenle çalıştıklarını söylüyorlar, “Görsen karın içindeyiz sanırsın. Öyle çalışıyordu kadınlar.” İçlerinden biri orta kulak iltihabı olmuş, bir arkadaşları çalışırken yüz felci geçirmiş. Sürekli aynı hareket tekrarlandığı için bel ve boyun fıtığı olan var. Bir de baskı var. “Zaten yorgun argınsın bir de bağırıyorlar 'hadi hadi' diye” diyor Gençtoy. Bir kadın işçinin ‘başına geleni’ anlatıyorlar: “Bir kadın işçi, çalışma esnasında yere düşüyor diz kapağında çatlama oluyor. Döner sandalye ile sürükleyerek dışarıya getiriliyor. Şirketin kendi aracıyla eve gönderiyorlar, kadın işçi kendi imkanlarıyla hastaneye gidiyor.” 

ASGARİ ÜCRET

Bu çalışmanın karşılığı ise asgari ücret: “Ben 600 lira kira veriyorum, faturalarım giderlerim hiç yoksa 600-700 lira. Telefonuna kontör atamıyorsun en basiti. Fasulyenin kilosu 20 lira, domatesin kilosu 5 lira. Kırmızı mercimekten başka yediğimiz bir şey yok.”

‘AJAN’ BANA NE VERİYORSUN?

“Şirketin yıllık cirosunu toplantıda açıkladılar. Sinevizyonda gösterdiler, sinevizyonda 1.3 milyar dolar kâr etmişler” diyen bir işçi devam ediyor: “Yabancı bir ajanı (şirket yöneticisini kastediyor) var. Gelip İngilizce konuşuyor, (‘ajanı’ taklit ediyor) tamam sen yükseliyorsun bize ne veriyorsun?”

Eski depoda üstlerini her çıkışta arıyorlarmış, burada ise aramalar ayda bir yapılıyormuş. “Ne hissediyorsunuz?” sorusuna şöyle cevap veriyorlar: “Çalıştığınız yere hırsız muamelesi görüyorsunuz. Eski depoda güvenlikler çıkışta arıyorlardı. Burada işçiyi işçiye aratıyorlar.” Atılan işçiler bugün iş arasalar da umutları az: “Bugün bir fabrikaya gittik 10 kişi sırada bekliyor. İlkokul mezunu almıyorlar. 37-38 yaş üzeri kimseyi almıyorlar. Zor bakalım ne olacak.”

ÖNCEKİ HABER

Emniyet Genel Müdürlüğü'nde 9 bin 103 polis açığa alındı

SONRAKİ HABER

Esenyurt Meydanı'nda 1 Mayıs kutlaması yapılacak

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa