B/S/H işçisi ilk adımı bekliyor

Muzaffer ÖZKURT
Çerkezköy

Tekirdağ’ın Çerkezköy ilçesinde kurulu beyaz eşya devi B/S/H’ta (Bosch, Siemens, Hot Point) işçilerin gözü MESS sözleşmesinde. İşe yeni girenlerin, sözleşmeli işçilerin ve 5 yıllık kadrolu işçilerin hemen hemen aynı ücreti aldığı fabrikada beklenti en az 400 lira ücret artışı ve çalışılan yıla göre kıdem zammı verilmesi. 

Fabrikada örgütlü Türk Metal yöneticilerinden henüz işçilere bir açıklama yapılmazken, sözleşme görüşmelerinin başlayacağı yaz ve sonbahar aylarıyla hareketlenme yaşanacağı belirtiliyor. İşçiler “Herkes ilk adımın atılmasını bekliyor” derken, taleplerin karşılanıp karşılanmayacağını ise işçilerin tutumu belirleyecek.

İŞÇİLERİN YÜZDE 40’I SÖZLEŞMELİ 

Çerkezköy’ün hemen girişinde kurulu olan B/S/H’ta geçtiğimiz yıl 5 bin işçi çalışıyordu. Geçen yıl yüzlerce işçiyi atan patron, bu yıl ise sürekli işçi alıyor. Fabrikada çalışan işçi sayısının 7 bine kadar çıkacağı söyleniyor. Bir yandan sözleşmeli işçi alınırken, bir yandan da eski sözleşmeli işçiler kadroya geçiriliyor. 

Şu an fabrikada çalışan işçilerin yüzde 60’ının kadrolu, yüzde 40’ının ise sözleşmeli olduğunu belirten bir işçi, şunları söyledi: “Sözleşmeliler üretimde önemli bir yere sahip. Şöyle söyleyeyim, sözleşmeliler çıkarıldığında 3 vardiya çalışan bantlar iki vardiyaya, iki vardiya çalışanlar ise tek vardiyaya düşüyor. Ama önümüzdeki dönem için sözleşmelilerin sayısının azaltılacağı söyleniyor. Firma artık sözleşmelerle uğraşmak istemediği için mi, yoksa yeni teşviklerden yararlanmak için mi böyle yapıyor bir açıklama yapılmadı.”

İSYAN ETMEKTE HAKLI AMA...

Geçen sözleşmenin son 6 ayı için yapılan yüzde 7.2 zammın işçileri maddi olarak biraz rahatlattığını, bu nedenle talep edilen ücret artışının 400 liraya düştüğünü dile getiren bir işçi, şöyle devam etti: “Fabrikada ağırlıklı 3-5 yıl arası çalışan işçiler var. Bu işçilerle yeni girenler ve sözleşmeli çalışanlar arasında ücret farkı neredeyse yok. Ücretler ortalama 2 bin lira civarında. Bu nedenle zam temel talep. Bir de kıdem zammı var. Yıla göre daha fazla artış yapılması isteniyor. Sendikadan daha önce yapılan açıklamalar da var. Bunlar herkesin olmazsa olmazı.”

Yeni işe girenle 5 yıllık işçi arasında ücret farkı kalmaması nedeniyle kimi eski işçilerin “Şimdi eşitiz ama sözleşmede görüşürüz” dediğini aktaran başka bir işçi ise “Tamam isyan etmekte haklı ama bana isyan etmekte haklı değil. Maaşı ben mi vermiyorum? Bana niye tepki gösteriyor!” dedi.

Fabrikada bir dönem gelişen Trakyalı-Kırıkkaleli ayrımının sona ermeye yüz tuttuğunu söyleyen işçi, “Çünkü herkes aynı sorunları yaşıyor. Bu da işçileri birleştiriyor” dedi. 

BEKLEMEYE DEVAM EDERSEK... 

“Olmazsa olmaz” denilen talepler için ne yaptıklarını soruyoruz. Herkesin beklemede olduğunu söylüyorlar. Bir işçi, kimisinde sendikanın istenen zammı alacağı beklentisinin olduğunu, az sayıdaki çok eski işçinin ise “Biz 20 yıldır alamadık, siz de alamazsınız” dediğini aktardı. 

İşsiz kalma ve kadroya alınmama korkusu yaşandığını dile getiren başka bir işçi ise “Ama tüm korkuya rağmen yine de işçilerin gözü sözleşmede ve büyük beklenti içinde. Yaz ve sonbaharla birlikte sözleşmeye ilgi daha da artacak. Sanki bir şeyler yapmak için herkes ilk adımı bekliyor. Ama böyle beklemeye devam edersek ancak 100-150 lira zam gelir, biz de yolumuza devam ederiz” uyarısında bulundu.

KADRO ALACAKLARI SENDİKA BELİRLİYOR

Üç aydan 1.5 yıla kadar farklı sürelerle sözleşme yapılan fabrikada 6 yıldır bu şekilde çalışan işçi var. Sözleşmeli işçiler de Türk Metal üyesi. Sözleşmelilerin kadroya alınması, Türk Metal’in elinde önemli bir koz olmuş. Sendikacıların sözünün, ustalardan daha fazla geçtiğini anlatan bir başka işçi, “Sendika temsilcileri alıyor sözleşmeli işçi listesini, kendine yakın olanlar için ‘Şu şu şu kadroya geçecek’ diyor. Ustanın ne dediği önemli değil. Bu yüzden ‘Dikkat edin, sendikacılarla ters düşmeyin bak kadroya alınacaksınız’ diye uyarılıyor sözleşmeli işçiler” diye konuştu.

GENÇ İŞÇİLER İÇİN GELECEK BELİRSİZ

Genç bir işçiyle konuşuyoruz. Geleceği nasıl baktıklarını, gelecekten ne beklediklerini soruyoruz. “Her şey belirsiz” diye başlıyor söze. Belli olanın sadece 1 yıl içinde sona erecek toplusözleşme olduğunu söylüyor ve devam ediyor: “Her şey pahalanıyor. Borç içindeyiz. Emeklilik hayal zaten. Sağlık da kalmadı. Devlet hastanesine gidiyorsun yüzüne bakmıyorlar. Özele gidiyorsun cebinden gidiyor. Fabrikadan ayrılsan ne yapacaksın?

B/S/H’TA HAYIR ÖNDE

B/S/H’ta görüştüğümüz işçilere referandumu da sorduk. Trakya genelinde olduğu gibi B/S/H’de de ‘hayır’ın önde olduğunu söylüyorlar. AKP’li işçiler olsa da fabrikanın yüzde 90’ının ‘hayır’ diyeceğini düşünüyorlar. AKP’ye oy veren çok sayıda işçinin fikrini değiştirdiklerini anlatan bir işçi, “En çok geçim derdi etkiliyor. Bir de tek adam meselesine tepki var. Cumhurbaşkanı oldu, başbakan oldu, ne isterse oldu, neden tek adam? Türkiye’nin Libya, Irak, Suriye gibi olacağından endişe ediyorlar. O yüzden hayır diyecek çok AKP’li işçi var” dedi. Evet diyecek kişiler için ise “Onlar koyu AKP’li” diyerek, bunun nedenini de “çıkar ilişkisiyle” açıkladı; “Bir yere işçi alınacaksa ilk onların çevresi alınıyor.”

MHP’li işçileri soruyoruz. Kendisi de eskiden Ülkü Ocağına gitmiş olan bir işçi, yanıtlıyor: “Ne kadar ülkü ocağı varsa hepsi hayır için çalışıyor. Evet diyen bir Devlet Bahçeli...”