Çipras’tan halka kırmızı çizgi, IMF’ye yeşil ışık

Seyit ALDOĞAN
Atina

Üçüncü troyka anlaşmasını imzalarken “Artık yeni önlem paketleri yok” diyen Yunanistan Başbakanı Aleksis Çipras, AB ve IMF ile yeni bir paket üzerinde anlaşmış görünüyor. 

IMF yetkililerinin ve Almanya’nın, Yunanistan’ın borçlarını ödeyebilecek bir “ekonomik yeniden yapılandırma” açısından adım atamadığını açıklamasından sonra gündeme getirdikleri yeni önlemler, Çipras hükümetini zor durumda bıraktı. 

‘DAYATMALARI KABUL ETMEYECEĞİZ’ DEMİŞTİ

Troyka (AB, Avrupa Merkez Bankası, IMF üçlüsü) Yunanistan hükümetinden yeni vergiler getirilmesini, sosyal güvenlik sisteminde ve iş yasalarında değişiklikler yapılmasını, enerji ve taşımadaki özelleştirmelerin tamamlanmasını, vergiden muaf tutulan yıllık gelirin 5 bin avro düzeyine çekilmesini, işten atmaların önünün açılmasını, köylülere ve küçük esnafa yeni vergiler temelinde ağır yükler getirilmesini dayatıyor.  

Ancak Çipras Hükümeti, borç yükünün hafifletilmesi ve “ödenebilir duruma getirilmesi” konusunda pazarlık yapıldığını ve tek taraflı dayatılan anlaşma maddelerini kabul edilmeyeceğini  duyurmuştu. 

Geçtiğimiz günlerde gerçekleştirilen AB zirvesinde ise borçların hafifletilmesi konusu gündeme gelmedi. Ardından Çipras, IMF Başkanı Christine Lagarde’dan kurtarma paketlerine verilen desteğin devam etmesini talep etti. Bütün bunlar Yunanistan kamuoyunda ve Meclis partileri arasında yoğun tartışmaların gündeme gelmesine yol açtı. 

IMF’den destek talep edilmesi, troyka anlaşmalarnın temelini oluşturan “kurtarma” programlarından çıkma umudunun bittiği yorumlarına neden oldu.  

TROYKA YUNANİSTAN’DAN NE İSTİYOR?

Troyka, Yunanistan’ın yıllık yüzde 3.5 oranındaki bütçe fazlası yaratmasını istiyor. Bunun gerçekleşmesi Yunan halkının, işçi ve emekçilerin yaşamının iyice ipotek altına alınması anlamına geliyor. 2017 bütçesinde dolaylı vergilerin 24.7 milyar avrodan 26.4 milyar avroya, dolaysız vergilerin ise 20.048 milyardan 20.415 milyara çıkarılması öngörülüyor. 

Diğer yandan 2016’da emekli aylıklarına ve aylık ücretlere ödenen paralar 29.334 milyar avro iken, bu yıl 28.326 olarak gerçekleşmesi hesaplanıyor. Yine geçen yıl toplanan gelir vergileri 12.025 milyar avro iken bu yıl 13.7 olarak hedefleniyor. 

SYRIZA’YA DESTEK YÜZDE 20’NİN ALTINA DÜŞTÜ

Halkın daha da yoksullaşmasına dayanan kriz politikalarına duyulan tepkiler, SYRIZA Hükümetini zor durumda bırakırken, hükümete desteğin de giderek kaybolmasına yol açıyor. 

Bir süredir gündeme gelen kamuoyu yoklamaları, SYRIZA’nın oy oranının yüzde 20’nin altına düştüğünü gösteriyor.

Nisan ayı içinde pazarlıkların biteceği umudunu taşıdığını açıklayan Başbakan Çipras’ın yeni anlaşmaları Meclisten geçirebilmesi oldukça zor. Şimdiye kadar imzalanan anlaşmalara  destek veren anamuhalefet partisi Yeni Demokrasi (ND) bu kez destek vermeyeceğini açıkladı. Hükümete bağlı milletvekilleri içinde de yoğun tepkiler oluşmuş durumda. 

Çipras Hükümetinin, anamhalefet partisinin uzun zamandan beridir dayattığı erken seçim istemine sıcak bakmadığı ortada. Bu şartlarda seçim politikaları izlemesi oldukça zor. 

Dolayısıyla erken seçim sorunu şu anda güçlü bir olanak değil. Ama hükümetin daha fazla  güç kaybetmesi karşısında mümkün olmayan bir seçenek de değil. 

HÜKÜMET ORTAĞI BARAJIN ALTINDA

Öte yandan asıl muhalefetin, işçi-emekçi muhalefeti olduğu düşünüldüğünde; geniş emekçi kesimlerin beklentilerine sahip çıkacağı iddiasının ardından AB ve IMF ile uzlaşma yolunu seçen SYRIZA’nın, halkın desteğini yeniden kazanması oldukça zor görünüyor.  

Tüm veriler hükümet ortağı olan Bağımsız Yunanlılar Partisinin de (ANEL) yüzde 3’lük barajın altında kaldığına işaret ediyor. ANEL Başkanı Panos Kammenos, son zamanlarda gerici-milliyetçi propagandalara ağırlık veren politikalara yatırım yapıyor. 

EMEKÇİLERİN TEPKİSİ SOKAĞA TAŞIYOR

Yunanistan’da özel sermayeye bağlı şirketlerin işçilere olan borcu 5.2 milyara ulaşmış bulunuyor. 4.2 milyon Yunanistan vatandaşının vergi borcu varken, 2.4 milyon Yunan da konut kredileri nedeniyle bankalara borçlu durumda. 

İşsizlik ve yoksulluk artmaya devam ederken SYRIZA’nın ve diğer sermaye partilerinin troyka politikalarında ısrar etmesi, genel olarak halkın büyük kesiminin siyasi partilere karşı güvensizlik duymasına neden oluyor. 

Çok güçlü olmasa da Yunanistan Komünist Partisi’ne (KKE) ve diğer sol partilere doğru bir yönelim sözkonusu. Özellikle metal, sağlık, eğitim, hizmet vb. sektörlerdeki işçilerin yanı sıra köylüler ve küçük esnaf içinde de sokaklara taşan ciddi tepkiler mevcut.