Maden işçileri: Özelleştirme dursun, işçi açığı giderilsin

Ateş TÜRELİ
Zonguldak

Genel Maden İşçileri Sendikası (GMİS), Türkiye Taşkömürü Kurumunda (TTK) çalışan 8 bin maden işçisi adına Kamu İşverenleri Sendikasıyla masaya oturdu. Maden işçileri, sözleşme süreci ve taleplerine ilişkin sorularımızı yanıtladı. 

GMİS’in TİS hazırlıklarını nasıl değerlendiriyorsunuz?

Vural Saraç (Üzülmez bölgesinde 8 yıldır yeraltı işçisi): Sendika TİS öncesinde işyerlerine anket dağıttı. Sorular güzeldi, ancak bu çalışma sendika yöneticileri ve işyeri temsilcileri tarafından işçilerle yüz yüze yapılsaydı daha verimli olabilirdi. 

İsmet Hacıbektaşoğlu (Gelik İşletme Müdürlüğünde 35 yıllık maden işçisi): Ben kendi adıma anketler yerine genel merkezde hazırlanan taslakların geçerli olduğunu düşünüyorum.

Serkant Bayrak (Maden Makineleri Fabrika Müdürlüğü’nde 3 yıllık işçi): Bir anket çalışması var, ancak görev savma olduğunu düşünüyorum. Aksi olsaydı bizim yerüstü (harici) işçileri olarak ücret adaletsizliğini ortadan kaldırmak için başlatmış olduğumuz imza kampanyasını sendika yöneticileri örgütlerdi. 

Maden işçilerinin bu dönem sözleşmede öncelikli talepleri nelerdir?

İsmet Hacıbektaşoğlu: Öncelikli talep TTK’deki işçi açıklarının giderilmesi. İki işçinin yapacağı işi bir işçi yapmak zorunda kalıyor. Hem üretim yapılamıyor hem de iş güvenliği zaafiyeti doğuyor. Yeraltı çalışanları için çok fazla ücret talebi yok. Ücret konusunda esas sıkıntı yerüstünde çalışanların. GMİS bu konuda daha ısrarcı olacak görünüyor.

İlhan Acar (Karadon-Gelik bölgesinde 17 yıllık maden işçisi): İşçi alınıp TTK’nin daraltılması politikalarından vazgeçilmeli. Şu anda yeraltında çalışan maden işçileri 2 asgari ücret uygulamasından kaynaklı farklı gruplarda çalışmalarına rağmen aynı ücreti alıyor. 1. grupta çalışan üretim işçisi de (kazmacı) aynı ücreti alıyor 7. gruptaki tulumbacı da... Bir diğer sorunumuz, bir önceki toplusözleşmede sosyal yardımlar her 6 ay da bir yüzdelik dilimlerle zamlanırken, son TİS’te 1 yıllık olarak sabitlendi. Bu mağduriyetimiz de düzeltilmeli. Harici işçiler için en önemli sorun vergi diliminin giderek yükselmesi. Patronlara baktığımızda vergi indirimlerinden faydalanıyor. İşçi de indirimlerden faydalanabilir ya da vergi dilimleri sabitlenebilir.

Serkant Bayrak: Aynı işi yapan işçilerin farklı ücret almasını doğru bulmuyoruz. Ve bu TİS öncesinde yerüstü çalışanlar olarak bu adaletsizliğin ortadan kaldırılması için imza kampanyası başlattık. İmzaları işçi arkadaşlarımızın kitlesel katılımıyla GMİS Genel Merkezi’ne sunacağız. 

Cengiz Saraç (Maden Makineleri Fabrika Müdürlüğü’nde 3 yıllık işçi): Eski işçilerle aynı işi yaptığımız, aynı tehlikeye maruz kaldığımız halde aramızda 1000 lira gibi bir fark var. Bu farkın kaldırılması öncelikli talebimiz. Ayrıca işin ağırlık derecesine göre ayrılması ve bir taban ücret konulması gerekiyor. Şu anda aldığımız asgari ücret civarında. Hatta işe son giren bir arkadaşımızın maaşı asgari ücretin altında çıkmış. 

15 Temmuz darbe girişimi öncesinde Karadon-Gelik bölgesinin envanteri Özelleştirme İdaresi tarafından istenmişti ve özelleştirme gündemdeydi. Şu anda durum nedir? 

İsmet Hacıbektaşoğlu: 15 Temmuz öncesi özelleştirmeye karşı ciddi bir duyarlılık vardı. 14 Temmuz’da binlerce maden işçisi madenci anıtında kitlesel basın açıklaması gerçekleştirmişti. 15 Temmuz darbe girişiminden sonra GMİS Genel Merkezi ve şube yöneticileri işyerlerinde işçiyi kendi halinde bıraktı. Bu boşluk iktidar tarafından doldurularak, işçiler özelleştirmeye hazır hale getiriliyor. Mücadeleci işçiler olarak GMİS Genel Merkezi’ni uyardık; işçileri tekrar duyarlı hale getirmek gerekiyor. Çünkü maden işçisi de GMİS de özelleştirme saldırısının bitmediğini biliyor. İşçi mücadeleye hazırlanmadan işyerine ve Zonguldak’a sahip çıkamayız.

• Cengiz Saraç ve Serkant Bayrak