Rusya'nın Suriye anayasasının tam metni yayımlandı

Rusya’nın hazırladığı ve Esad Hükümeti ile muhalif güçlerin değerlendirmesine sunduğu Suriye anayasası taslak metninin tamamı yayımlandı. Bir kısmı daha önce de yayımlanmış olarak metinde ‘hiç bir ideoloji devlet ideolojisi veya mecburi ilan edilmemelidir’ ve ‘Devlet ulusal ve dini azınlıkların hak ve özgürlüklerini koruyup güvenliği sağlamalıdır’ ifadelerini içeriyor. Kürtler için kültürel özerklik tanımı kullanılıyor.

‘ÖTEKİYLE BARIŞ; DOSTANE YAŞAM’

Sputnik Haber Ajansının yayımladığı metne göre, anayasa taslağının girişinde Suriyeliler adına ‘Güvenliği sağlama, bağımsızlık, egemenlik ve ülkenin toprak bütünlüğünü koruma’ yönünde niyet beyanında bulunuluyor; “Sivil toplumu başarıyla inşa etmek için ötekiyle barış içinde, dostane bir yaşam sürmek, halkın beyan ettiği üzere hukuk düzeniyle yönetilecek bir yasal demokratik devlet; adil ekonomik ve sosyal düzene uygun olarak herkes için makul bir yaşam standardı oluşturmak” hedeflerine yer veriliyor.

ARAP DEĞİL SURİYE CUMHURİYETİ

Anayasa taslağı, ülkenin resmi adından ‘Arap’ kelimesini çıkartıyor: “Suriye Cumhuriyeti, halkın, halk tarafından halk için yönetimi, sosyal dayanışma, hak ve özgürlüklere saygı, vatandaşların farklılık ve ayrıcalıklarına bakılmaksızın eşit hak ve sorumluluk ilkeleri üzerine kurulu bağımsız ve egemen bir devlettir. Suriye Cumhuriyeti ile Suriye isimleri eş değerdedir” deniyor.

KÜRTLERE KÜLTÜREL ÖZERKLİK

Suriye Cumhuriyeti’nin resmi dilinin Arapça olduğunu belirten metin, “Kürt kültürel özerkliğinin hükümet kurumları ile örgütlenmelerinin Arapça ile Kürtçeyi eşit olarak kullanması gerektiğini” söylüyor: “Her bölge, yerel referandumla desteklendiği takdirde, resmi dile ilaveten, çoğunluğun dilini kanunun düzenlediği şekilde kullanma hakkına sahip olmalıdır.”

DEVLET İDEOLOJİSİ YOK

Metinde Suriye devletinin siyasi sistemi, “siyasi çoğulculuk ve iktidarın gizli oyla demokratik şekilde yürütülmesi ilkesi üzerine kurulmalıdır” sözleriyle tarif edilirken, “ideolojik çeşitlilik Suriye’de tanınıp, hiç bir ideoloji devlet ideolojisi veya mecburi ilan edilmemelidir” deniyor.

Ayrıca “Devlet ulusal ve dini azınlıkların hak ve özgürlüklerini koruyup güvenliği sağlamalıdır” ifadesi yer alıyor.

Rusya’nın anayasa taslığında ayrıca, “Suriye, savaşı, diğer ülkelerin egemenliğinin ihlali ve uluslararası çatışmaların çözümü olarak kınıyor. Suriye ordusunun devlet erkinin dışında askeri faaliyetlerde bulunması yasaktır” deniyor.

Taslak metni, Suriye topraklarının “bölünemez, dokunulamaz ve tek parça” olduğunu ifade ediyor: “Ülke sınırları ancak tüm Suriyeli vatandaşları arasında düzenlenecek referandum sonucunda değişebilir”

YASAMA YETKİSİ HALK MECLİSİNDE

Rusya’nın metnine göre yasama yetkisi “Halk adına Halk Meclisi ve Kurucu Meclis tarafından, Anayasa ve uygulanabilir kanunların izin verdiği biçimde üstlenilir” deniliyor: “Halk Meclisi üyeleri halk tarafından, gizli, doğrudan ve eşit oyla seçilmelidir”

Anayasa taslağı, “Halk Meclisi” için, ilk toplantısından itibaren dört yıllık dönem öngörüyor. Metne göre Halk Meclisi, yasa onaylayabilir; Suriye devlet başkanlığı seçimleri için sandık çağrısında bulunabilir; hükümete güvensizlik oylaması düzenleyebilir; uluslararası anlaşmaları tasdik edebilir, uluslararası antlaşma ve anlaşmaları onayladığı gibi, yabancı şirketlere imtiyaz tanıyabilir, genel affı onaylabilir ve bir milletvekilinin yetkisini sonlandırma kararı alabilir.

DEVLET BAŞKANI YEDİ YILDA BİR SEÇİLİR, İKİ DÖNEMDEN FAZLA KALAMAZ

Belge, “Suriye Cumhuriyeti Devlet Başkanı, ülkenin bağımsızlığının, birliğinin ve toprak bütünlüğünün garantörüdür” diye beyan ediyor.

Rusya’nın teklif ettiği taslağa göre Suriye devlet başkanı, “evrensel, eşit ve doğrudan gizli genel oylama sonucunda” Suriye vatandaşları tarafından yedi yıllık dönem için seçilir.

Suriye devlet başkanı art arda iki dönemden fazla iktidarda kalamaz.

Devlet başkanı seçilebilmek için, bir Suriye vatandaşı 40 yaş üstü olmalı ve oyların yarısından fazlasını toplamalıdır. Hiçbir aday oy çoğunluğu sağlayamazsa, en çok oy alan iki adayın yer alacağı ikinci bir oylama yapılır.

Anayasa taslağına göre: “Suriye Devlet Başkanı, Halk Meclisi’nin kendisine ağır ihanet ve ciddi suç isnat etmesi durumunda, bu suçlamalarda bulunulmasının yasallığı ve prosedürlerinin uygunluğu Anayasa Mahkemesi kararıyla desteklendiği takdirde, Kurucu Meclis tarafından görevden alınabilir.” (DIŞ HABERLER)