Kıbrıs’ta çözümü garantörlük tartışması tıkıyor
BM Güvenlik Konseyi Rum ve Türk toplumlarının başlattığı görüşmelerin anlaşmayla sonuçlanması için çabalarını devam ettirmelerini istedi.
Seyit ALDOĞAN
Atina
Birleşmiş Milletler Kıbrıs Özel Temsilcisi Espen Barth Eide, Güvenlik Konseyi üyesi ülkelerin büyükelçilerine görüşmeler hakkında bilgi verdikten sonra bir gazetecinin konuya ilişkin sorusunu yanıtlarken “Garantörler konusunda ciddi sorunlar devam ediyor. Toplumlardan biri Türk askeri varlığını sorunun çözümünün bir parçası olarak görürken diğer toplum çözümsüzlüğün kaynağı olarak görüyor” açıklamasını yaparak görüşmelerin dayandığı noktaya dikkat çekti. Eide, Ayrıca Kıbrıs’ın geleceğine ilişkin önümüzdeki haftalarda çok taraflı yeni görüşmelerin yapılacağını da sözlerine ekledi.
ANASTASIADIS: SORUN GARANTÖRLÜK
Bu arada Güney Kıbrıs Cumhurbaşkanı Nikos Anastasiadis, Rum meclisinin, Avrupa Konseyi komitesinde yaptığı açıklamada daha çok güvenlik üzerinde durdu, “1960 yılında Kıbrıs Cumhuriyeti, Yunanistan, İngiltere ve Türkiye arasında yapılan garantörlük anlaşmasının bugünkü sorunların kaynağı olduğunu belirtmek istiyorum. Bu anlaşmaya dayanarak adanın iç işlerine müdahale etme hakkını gördüler kendilerinde. 1974 işgali bu müdahalelerin zirveye ulaştığı işgaldir” dedi.
Anastasiadis ayrıca, üzerinde anlaşmaya varılan noktaları da şöyle açıkladı: “Kıbrıs’ın iki toplumun eşit haklara sahip olduğu bir federasyon olması, Birleşik Kıbrıs’ın bağımsızlığının ve sınır dokunulmazlığının uluslararası sözleşmeler, BM haritası ve Avrupa sözleşmeleri tarafından garanti altına alınması, adanın tümünün ya da bir bölümünün hangi biçimde olursa olsun üçüncü bir ülkeyle birleşmesinin anayasa ile yasaklanması, yönetim alanında her iki toplumun sınırlarının belirlenmesi, iki toplumlu bir sistemin ve politik eşitliğin sağlanması için Federe toplumlardan birinin diğerine müdahale etmesinin yasaklanması, her iki toplumun devlet yönetiminde yer alması için reformlar yapılması, bir toplumun diğer topluma yönelik dayatmalarının önüne geçecek önlemlerin alınması.”
‘ÜÇÜNCÜ ÜLKELER KARIŞMASIN’
Anastasiadis ayrıca 2004 yılındaki Annan Planı sürecinden dersler alındığını da açıklayarak, Kıbrıs sorununun Kıbrıslılar tarafından çözülmesi gerektiğini, üçüncü ülkelerin müdahalesinin yaratacağı sorunların her iki toplum tarafından da bilindiğini ve 2004’te haksızlığa uğrandığı duygusunun ağır basmasıyla çözüm planının reddedildiğini sözlerine ekledi.
Anastasiadis bir soru üzerine Cenevre görüşmelerine ilişkin karamsarlığın, öncesinde umutların büyük olması nedeniyle yaşandığını, ancak görüşmelerin başlamasının başarı olduğunu söyledi ve ucu açık bir süreç içinde bulunulduğunu belirtti.
Bu arada Anastasiadis her iki toplum başkanının bugün BM gözetiminde, atılacak adımlar konusunda görüşeceklerini ve teknik komitelerin çalışmalara devam edeceklerini de ekledi.
KİM, NASIL TARTIŞIYOR?
Güney Kıbrıs partileri AKEL ve Demokratik Alarm Partisi, Anastasiadis’in çözüm politikalarını desteklerken diğer muhalefet partileri ise karşı çıkıyor ve “Kıbrıs Cumhuriyetini ortadan kaldıran” bir anlaşma olarak değerlendiriyorlar.
Yunan Hükümeti ise adadaki Türk askeri varlığını ve Türkiye’nin garantör ülkeler içinde yer almasını kabul etmeyen bir tutum içinde bulunuyor.
Yunan Hükümeti 1974’den bu yana ilk defa görüşmelerin, harita değişimi, Kıbrıs’ın güvenliği ve garantörler sorununa kadar gelmiş olmasını başarı olarak değerlendiriyor. Hükümet Sözcüsü Dimitris Canakopoulos 17 Ocak’ta yaptığı açıklamada Yunan Hükümetinin, adadaki Türk ordusu ve Türkiye’nin garantörlüğü konusunda izlediği politikaların başarılı olduğunu söylemişti.
Yunan Cumhurbaşkanı Prokopis Pavlopulos da, 19 Ocak’ta Kıbrıs Rum kesimine yaptığı ziyaret sırasında adadaki Türk askeri varlığını ve garantörlük sorununu dile getirmiş ve Atina ile Lefkoşe’nin görüş birliği içinde olduklarının altını çizmişti.
EVRENSEL EGE
Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...
