16 Ocak 2017 23:40

Bundan yaklaşık 20 yıl önce Karadeniz’de çeşitli teşvik ve desteklemelerle üretimine başlanan kivi, bugün pazarlama sorunu, fiyat düşüklüğü ve çayda verimi düşürdüğü için üreticiler tarafından kesiliyor. Türkiye’nin kivi ihtiyacının yüzde 70’ini karşılayan Karadeniz Bölgesi’nde kivi üreticileri, “Kivi artık kendi masrafını karşılayamaz duruma geldi. Zarar edecek duruma geldik” diyor.

15 YIL ÖNCEKİ FİYATA SATIYORLAR

Özel sektörün baskısıyla kivinin ekonomik değerini kaybettiğini belirten Meyveli köyünden Ali Osman Ertaç, “Yaklaşık 15 yıldır kivi üretimi ile uğraşıyorum. Kivi üretimi bölgemize teşvikle geldi. Halk ilk zaman kiviyi benimsedi. İlk yıllarda iyi getirisi olan bir üründü. Bir zaman sonra bir kısım üretici olarak organik üretim yapmaya başladık ama tüccarlar ‘Biz organik almıyoruz bize kiviyi şişirip büyük getirin’ dediler. Son iki yıldır kivi bahçelerimizi söküyoruz” dedi.

Kivi üreticilerinin sorunlarının çözümü için örgütlenmesi gerektiğini dile getiren Ertaç, “Çünkü güç bizde, ürün bizde, emek bizde. Sistem ve tüccarlar insan kullanıyor. Oysa her şey bizde her şey bizim elimizde. Bundan 15 yıl önce kiviyi sattığımız fiyata satıyoruz şimdi de. Şu olduğumuz bahçeden 4-5 kilometre ileride Fındıklı’daki markette 15-16 liraya satılan kiviyi biz 2 liraya satamıyoruz. Kazanan üretici değil tüccarlardır. Nasıl ki tüccarlar birleşiyor ise biz üreticiler de bileşmeliyiz. Yoksa her zaman böyle ezileceğiz” diye konuştu.

ÇAYA DEVAM EDECEĞİZ

İlk zamanlar kivi fiyatının yüksek olduğunu ama zamanla durumun terse gittiğini belirten Meyveli köyünden Yaşar Karaalioğlu da “Pazarlaması zor, çiçekli bir bitki. Artvin’e yapılan barajlar da buraları etkiledi. Daha çok yağmur yağıyor, döllenmesi zor oluyor, zor bir meyve. Getirisi az, kividense artık çaya devam edeceğiz. Çünkü çay daha kolay ve daha garanti bir bitki. Aslında birçok tarım ürüründe olduğu gibi kivide de üretim planlaması yok” dedi.

Ürettikleri kivinin emeklerini korumadığını söyleyen Sulak köyünden Seyhan Bayraktar ise şöyle konuştu: “3-4 yıldır aynı fiyatta ama giderlerine hep zam geliyor. Bundan 10 yıl önce bile aynı fiyattı. Önceden devlet desteği oluyordu, ama şimdi kendi imkanımızla yapıyoruz ne yapıyorsak. Her yıl ağaçlarımızı kesiyoruz gitgide kivi kalmayacak böyle giderse, en azından çay daha garanti bir ürün olduğu için çaya dönüyoruz. Yıllık en az 3 bin liralık gübre alıyor, kiviyi satıp 3 bin lira alıyoruz emeğimizi bile korumuyor kivi üretmemiz. Devlet çaya verdiği desteği kiviye de vermeli.”

MASRAFINI BİLE ÇIKARAMIYORUZ

Büyük umutlarla başladıkları kivi üretiminde hüsrana uğradıklarını söyleyen Sulak köyünden Kamil Çavuşoğlu, “Verdiğimiz emeğin karşılığını alamıyoruz ve doğal olarak köylüler kivi üretimini bırakıyorlar. İlk yaptığımız dönemlerde hakikaten güzel para kazanıyorduk ama şimdi masraflarını bile çıkaramıyoruz. Bizim de kivi ile ilgili hatamız oldu. Biz bu kivileri çaylıkların içine diktik. Yani çaylıklara diktiğimiz kivilerden dolayı 3 sürüm aldığımız çaydan da 2 sürüm almaya başladık” dedi. Çavuşoğlu, “Biz üreticiler örgütlendiğimiz zaman kazanabiliriz” diye konuştu. 

TÜCCARLAR YOK PAHASINA ALIYOR

Fındıklı Organik Meyve Üreticileri Birliğinden Mehmet Gürkan: “Baktık derelerde balıklarımız azaldı, çay bahçelerindeki verimlilik ve yetiştirdiğimiz ürünlerde çeşitlilik ve kalite çok düştü. Fındıklı’da kivi üretiminin en büyük sorunlarından biri kimyasal gübre kullanımı idi ama 2006 yılından itibaren organik üretime başlandı. Organik tarıma, yani babamızın dedemizin yetiştirdiği yöntemlere döndük. İlk zamanlar kimyasal kullandığımız için verimlilik düşmüştü ama güvercin ve koyun gübresi kullandığımızda baktık ki verimlilik arttı. Ama çare olmadı. Fındıklı’da yüzde 30’luk bir kesim kivi ağaçlarını kesti. Çünkü yaşadığımız en büyük sıkıntı pazarlama sıkıntısı. Dışarıdan gelen tüccarlar kiviyi yok pahasına alıyor.”
Fındıklı Ziraat Odası Başkanı Mehmet Ali Özsoy yaşananlarla ilgili şunları söyledi: “Zamanla değerini kaybeden kivi, üretici tarafından kesilip yok ediliyor. Önlemek için Rize iline acil olarak en az 5 bin tonluk soğuk hava deposu yapılmalıdır. Çünkü kivi normal hava ortamında yumuşar ve özelliğini kaybeder. Üreticiler birleşerek soğuk hava deposunu yapmalıdırlar. Çayda kullanılan kimyasal gübre yerine organik gübrelerin kullanılması hakkında bilgilendirilmelidir.”

YEVMİYECİ OLSAM DAHA ÇOK PARA KAZANIRIM

Tüccarların kivi fiyatını belirlerken üreticilerin örgütsüz olmasını kullandıklarını belirten Hara köyünden Murat Alişan, “Tüccarlar kendi aralarında örgütlenip bir fiyat belirlerken biz üreticilerin örgütsüzlüğünü kullanıyorlar. Şimdi öyle bir durum oldu ki ben başkasının yanında yevmiyeci olarak çalışsam sattığım kividen aldığım paradan daha çok para kazanırım. Bizim ürettiğimiz kiviyi tüccarlar bizden aldıkları fiyatın 5-6 katına satıyorlar. Bunu engellemek başta devletin meselesi. Devlet halkını, üreticisini koruyup kollamalıdır” dedi. (Rize/EVRENSEL)

16 Temmuz 2025 10:47

77. Emmy Ödülleri için adaylar belli oldu

ABD'de California eyaletinin Los Angeles kentindeki Peacock Tiyatrosu'nda 14 Eylül'de sahiplerini bulacak Primetime Emmy Ödülleri için yarışacak adaylar açıklandı.

77. Emmy Ödülleri için adaylar belli oldu

Severance dizisinden bir sahne

İçerik yükleniyor...

(AA)
16 Temmuz 2025 10:41

Aralarında ünlü oyuncu Cem Yiğit Üzümoğlu'nun da bulunduğu 21 kişiye hapis talebi

Oyuncu Cem Yiğit Üzümoğlu'nun da aralarında bulunduğu 21 kişi hakkında, sosyal medyada yaptıkları boykot çağrıları gerekçesiyle 7 yıl 6 aya kadar hapis cezası talep edildi.

Aralarında ünlü oyuncu Cem Yiğit Üzümoğlu'nun da bulunduğu 21 kişiye hapis talebi

Fotoğraf: ANKA

İçerik yükleniyor...

(Halk TV)
16 Temmuz 2025 13:57

Nafaka hakkını bu kez mahkeme hedef aldı: “Anayasa’ya aykırı” dedi, AYM esastan görüşecek

İktidarın “Süresiz nafaka hakkı” diyerek hedefe koyduğu, "Adil değil" propagandası yaptığı nafaka hakkı bu kez mahkemenin hedefinde. Mahkeme “Anayasa’ya aykırı” diyerek başvurdu, AYM esastan görüşecek

Nafaka hakkını bu kez mahkeme hedef aldı: “Anayasa’ya aykırı” dedi, AYM esastan görüşecek

Fotoğraf: Ekmek ve Gül

İçerik yükleniyor...

(Haber Merkezi)
16 Temmuz 2025 08:54

Binlerce kadın öğrencinin gerçeği | ‘Okurken çalışıyoruz, çalışırken tacize uğruyoruz’

İstanbul Üniversitesinde okurken çalışmak zorunda kalan M.A isimli kadın, aynı yerde çalışan erkeğin tacizine maruz kaldı. Tacizi mağaza müdürüne anlattıktan sonra işten çıkarılan M.A oldu.

Binlerce kadın öğrencinin gerçeği | ‘Okurken çalışıyoruz, çalışırken tacize uğruyoruz’

Fotoğraf: Evrensel

Ebrar Akdeniz
[email protected]


İçerik yükleniyor...

16 Temmuz 2025 09:38

Doğayla değil, piyasayla uyumlu bir iklim rejimi mi?

7552 sayılı İklim Kanunu’nda doğa, korunacak bir varlık değil; ölçülebilir, fiyatlandırılabilir ve işlem görebilir bir piyasa aracına dönüştürülmektedir.

Doğayla değil, piyasayla uyumlu bir iklim rejimi mi?

Fotoğraf: Evrensel

Yusuf Ekici


İçerik yükleniyor...

16 Temmuz 2025 10:50

Manisa'daki orman yangını 20 saat sonra kontrol altına alındı: 2 kişi gözaltına alındı

Manisa'nın Saruhanlı ilçesinde çıkan orman yangını, havadan ve karadan müdahaleyle 20 saat sonra kontrol altına alındı. Yangınlara neden oldukları iddiasıyla 2 kişi gözaltına alındı.

Manisa'daki orman yangını 20 saat sonra kontrol altına alındı: 2 kişi gözaltına alındı

Fotoğraf: DHA

İçerik yükleniyor...

(DHA)

Evrensel'i Takip Et