Etimesgutlu kadınlar: Sokaklar karanlık, denetim yok

Deniz Mine ÖZTÜRK
Ankara

Ankara’da İngilizce öğretmeni S’nin bindiği özel halk otobüsünün şoförünün tecavüzüne uğramasına tepkiler sürerken olayın meydana geldiği Etimesgut-Sincan otobüs duraklarında konuştuğumuz kadınlar oldukça tedirgin olduklarını belirtiyor. Konuştuğumuz hemen her kadın, halk arasında ‘beyaz otobüsler’ diye geçen bu özel paralı halk otobüslerinden rahatsız. Bu yüzden bunların kaldırılmasını istiyorlar ve çok mecbur kalmadıkça kullanmamaya özen gösteriyorlar. Kadınların en öncelikli talepleri ise sokakların aydınlatılması, otobüslere kamera yerleştirilmesi, denetimlerin artırılması, tacize tecavüze karşı devletin “failleri” değil kadınları koruması.

‘ÖZEL HALK OTOBÜSLERİ KALDIRILMALI’

Okuluna gitmek için durakta bekleyen teknik lise öğrencisi Berfin, beyaz otobüslerin kalabalığından, gergin, tedirgin edici bir ortam olmasından bahsediyor. Berfin, “Binmeye korkuyorum ben bu otobüslere, binmemeye özen gösteriyorum. Beyaz otobüsler daha sık geçse de EGO’yla gidip geliyoruz. Beyaz otobüslerde muavinler, şoförler hep arbede çıkarıyor, hep bir gerginlik var, kavgalar çıkıyor. Çok kalabalık oluyor, hediye paketi gibi yapıyorlar, insan taşıdıklarını unutuyorlar” diyor. Zaman zaman karanlıkta eve döndüğünü belirten Berfin, “Hiçbir kadın karanlıkta rahat yürüyemez, bazen bu otobüsler trafiğe takılmamak için güzergâhından sapıyor, tedirgin oluyor insan. Özel halk otobüsleri kaldırılmalı” diye devam ediyor. Ayşe isimli bir işçi ise, karanlıkta işe gidip geldiklerinden dert yanarak kadınların yaşadığı tedirginliği şu sözlerle anlatıyor: “Bu karanlıkta gidip geliyoruz kolay değil. Akşam 6’da çıkıyorum, hava karanlık. İş yerlerinin kadınları erken bırakması lazım. Ancak bırakmıyorlar. Bu karanlıklar kadınların kaderi, çilemiz bu bizim.”

‘TEDİRGİNİZ, AMA ZORDA KALINCA KULLANIYORUZ’

Ayşe ve Nurdan da ‘beyaz otobüsler’in hiç güven vermediğini belirterek, belediyenin bu işe bir çözüm bulmasını istiyor. Sokaklarda güvenlik önlemlerinin artırılmasını ve otobüslere kamera konulmasını isteyen Ayşe, “Sokaklar aydınlatılmalı, geceleri pencereden görüyoruz kapkaranlık caddeler. O saatte işten dönmek zorunda olan kadınlar ne yapsın? Bu otobüsler hiç güven verici değil. Beyaz otobüsler kaldırılmalı bence” diyor.

Nurdan ise beyaz otobüsleri pek kullanmadığını söyleyerek özel otobüsler olduğu için güvenmediğini ifade ediyor. “Bir şekilde belediye denetlemeli bu otobüsleri” diyen Nurdan da şöyle devam ediyor: “EGO otobüslerinin gitmediği yerler var, beyazlar buralara gidiyor. Biz de zorda kalınca kullanıyoruz mecburen. Otobüste tek kalıyoruz bazen, tedirgin oluyorum. Belediye bu işe bir çözüm bulmalı.”

‘TEK KALINCA OTOBÜSTEN İNİYORUM’

Fabrikasına gitmek için servisini bekleyen Kader ise otobüste tek kalmamaya özen gösterdiğini şu sözlerle anlatıyor: “Beyaz otobüsler kaldırılmalı, belediyeye geçmeli, şoförler denetlenmeli.

Şu anda da hava karanlık, tedirgin oluyoruz. İngilizce öğretmeninin yaşadıkları hepimizin başına gelebilir. Şoförler arası toplantı yapılmalı. Şoförler denetlenmeli, seçilerek çalıştırılmalı, bir sürü insan onlara emanet, kadın olunca ayrı zorlukları oluyor. Bazen otobüste tek kalınca, ineceğim yere 10 durak bile kalmış olsa iniyorum.”

‘BİR ARAYA GELMELİ VE SES ÇIKARMALIYIZ’

Gülay isimli işçi ise, AKP iktidarıyla taciz ve tecavüz olaylarının arttığına ve bu durumun normalleştirilmek istendiğine dikkat çekerek, “Dolmuşlarda otobüslerde tacize uğradığımızda biz kötü duruma düşer hale geldik. Toplum kadınları suçluyor. Tacizci, tecavüzcü cezalandırılmıyor dolayısıyla teşvik ediliyor. Tabii ilçemizde, mahallemizde bu olayın olması bizi daha çok etkiledi. Öyle bir ortam oluşturuldu ki güven diye bir şey kalmadı. Beyaz özel otobüs şoförleri agresif ve denetimsizler, bu otobüsler kaldırılmalı. Ulaşım EGO ile veya raylı sistemle sağlanmalı. Otobüslere kamera yerleştirilmeli, hız ayarları yok ve tıkış tıkış dolduruyorlar insanları. Sokak lambaları yanmıyor, karanlıkta gidip gelmeye korkuyoruz. Kadınlar olarak bir araya gelmeli, olup biteni sorgulamalı, ses çıkarmalıyız” diyor.

Ankara’da halk otobüsünde tecavüz