Simge stat Maracana bakımsızlığa terk edildi
Brezilya, Dünya Kupası ve Olimpiyatları geride bıraktı. Stadyumlara harcanan milyar dolarların ‘Beyaz Fil’e dönüşeceği uyarısı şimdiden doğrulandı.
Mithat Fabian SÖZMEN
2016 Yaz Olimpiyatları sona ereli 6 ay bile olmadı ama “Brezilyalıların kutsal tapınağı” Maracana şimdiden bakımsızlığa terk edildi.
Brezilya gazetesi O Globo, 2014 Dünya Kupası ve 2016 Olimpiyatları öncesi özelleştirilen stadyumun terk edilmiş durumda olduğunu duyurdu.
1950 Dünya Kupası için inşa edildiğinden bu yana ulusal bir simge olan Maracana, 2014 Dünya Kupası finali ve Yaz Olimpiyatları’nın açılış ve kapanış seremonilerine ev sahipliği yaptı. Maracana için özelleştirilmesinin ardından 600 milyon dolar harcandı. Ancak Maracana’yı satın alan konsorsiyum, stadyumun bakımını yapma sorumluluğunun kendisinde olmadığını öne sürüyor. Konsorsiyuma göre bakımdan Rio 2016 Olimpiyat Komitesi sorumlu.
‘MİMARİ VANDALİZM, KÜLTÜREL SAYGISIZLIK’
O Globo, zeminin çok kötü durumda olduğunu, çimlerin kedilere ev sahipliği yapmaya başladığını, bakımsızlıktan duvarlarda delikler açıldığını ve elektrik sorunları yaşandığını duyurdu. Stadumun 7 bin koltuğu da kayıp!
Brezilya futbolu ve siyasi tarihi üzerine bir kitap kaleme alan David Goldblatt, stadyumun restorasyonunu “mimari vandalizm ve kültürel saygısızlık” olarak niteliyor. Goldblatt, stadın, eski simge halinin yalnızca bir parodisi durumunda olduğunu ifade ediyor.
GAFFNEY’İN EVRENSEL’E SÖYLEDİĞİ HER ŞEY DOĞRULANDI!
2014 Dünya Kupası öncesi Evrensel için röportaj* yaptığımız, o dönem Federal Fluminense Üniversitesi Mimari ve Kentleşme Bölümü Öğretim Üyesi olan Christopher Gaffney, Brezilya’nın Dünya Kupası ve Olimpiyatlar için inşa ettiği 12 stadyumdan 5’inin ‘Beyaz Fil’ konumuna düşeceğini belirtmişti. ‘Beyaz Fil’ terimi “yüksek meblağa inşa edilen ancak daha sonrasında atıl hale düşen” anlamında kullanılıyor ve mega spor organizasyonlarının en tipik negatif etkilerinden birini oluşturuyor.
Gaffney ile yaptığımız röportaj, “Brezilya, Dünya Kupası için 12 stadyuma 3.5 milyar dolar harcadı. Bu stadyumların en az 5’i ‘Beyaz Fil’ kategorisine giriyor. Yani yüksek meblağlara inşa edildiler, ihtiyacın çok ötesinde lüksler ve turnuva sonrası atıl duruma düşecekler” ifadesiyle başlıyordu. Röportajın başlığı ise “Brezilya’nın futbol kültürü tehdit altında” idi. Aradan geçen 2 yılda Maracana’nın düştüğü duruma dair Brezilya medyasında çıkan haberler, bu yorumların şimdiden doğrulandığına dair önemli veriler sunuyor.
KİMİSİ OTOPARK, KİMİSİ EVSİZLERE EV!
Sorunlar, Maracana ile sınırlı değil. Başkent Brasilia’da inşa edilen Estadio Nacional, Dünya Kupası’nın en pahalı stadyumuydu. Ancak şu anda çoğunlukla otopark olarak kullanılıyor.
Brezilya’nın diğer ‘Beyaz Fil’lerinden Amazon’daki Manaus’ta in cin top oynuyor. 270 milyon dolar harcanan stat, kentin üst düzey bir futbol takımı olmadığı için futbol maçlarına nadiren ev sahipliği yapıyor. Alt liglerdeki yerel takımlar, kendi küçük ve hesaplı statlarını tercih ediyor. Stadın aylık bakım masrafı 250 bin dolar. Bu para, kamunun cebinden çıkıyor.
Gaffney’nin ‘Beyaz Fil’ konumuna düşeceğini belirttiği statlardan bir diğeri Cuiabá, evsizlerin soyunma odalarını ele geçirmesiyle en azından bir işlev kazanmış oldu. Birinci lig takımı olmayan Natal’a inşa edilen stadyumun hali de farksız.
Kısacası Brezilya’da maalesef tüm ‘Beyaz Fil’ senaryoları gerçekleşmiş durumda. Ülkenin içerisinde bulunduğu siyasi kriz de bu enkazın altından kalkmaya yardımcı olmuyor.
Fotoğraf: Cynara Peixoto
EVRENSEL EGE
Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...
