23 Aralık 2016 13:29

Yerli tohum yok olacak, şirketler tekelleşecek

Hükümet tarafından tüm tohumların sertifikalı hale getirilmesini CHP Bursa Milletvekili Orhan Sarıbal: Çok uluslu şirketler Türkiye'de tekelleşecek.

Paylaş

Önce Hükümet Sözcüsü Numan Kurtulmuş, ardından da Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı Faruk Çelik, 2018 yılından itibaren tüm tohumların sertifikalı hale getirilmesine ilişkin karar alındığını duyurdular.

Bu karar Türkiye Tohumcular Birliği tarafından ‘milat’ olarak tanımlandı. Birlik, bitkisel üretimin şaha kalkacağını; sertifikalı tohum üretiminin kısa sürede iki katına çıkacağını, kayıt dışı üretim ve kullanımın sona ereceğini; çiftçinin, tarımın ve ekonominin kazanacağını öne sürdü.

Birliğin milat olarak açıkladığı durum aslında yerel tohumculuğun bitmesi, tohumculuğun çokuluslu şirketlerin eline geçmesi, küçük üreticinin tohum satamaz hale gelmesi anlamına geliyor.

ÇOKULUSLU ŞİRKETLER TÜRKİYE’DE TEKELLEŞECEK

CHP Bursa Milletvekili Orhan Sarıbal önceki gün Meclis Genel Kurulunda yaptığı konuşmada bu kararın geri alınmasını istedi. Sarıbal’ın verdiği bilgilere göre, sertifikalı tohum kullanımına geçilmesi çokuluslu şirketlerin Türkiye’de tekelleşmesine neden olacak.
Sarıbal’a göre, Tohumcular Birliğinin “çiftçi”den kastı endüstriyel üretim yapan büyük işletmeler. Tarım dediği birçoğu çok uluslu şirketlerden oluşan kendi üyeleri. Ekonomi dediği de büyük marketlere ürün satan tedarik zincirleri.

‘KÜÇÜK İŞLETMELERE YARAMAYACAK’

Geçimlik tarım yapan küçük aile işletmelerinin bu karardan bir kazancı olmayacağına dikkat çeken Sarıbal, “Atalarından kalma yerel tohumlarla yetiştirdiği ürünlerini pazarlamaya çalışan küçük çiftçiler bu düzenlemeden sonra suçlu muamelesi görecekler. Sertifikalı tohum kullanımından esas kârlı çıkacaklar ise, bu tohumların sertifikasını elinde tutan çokuluslu şirketler ve onların yerli ortakları olacak. 2015 yılı sonu itibariyle Türkiye’nin tohum ihracat değeri 103 milyon, ithalatının ise 202 milyon dolar olduğu dikkate alındığında bu gerçek tüm açıklığıyla ortaya çıkmaktadır” uyarısında bulundu.

6 ŞİRKETİN ELİNDE

GDO’lu tohumlar günümüzde 6 büyük şirket tarafından geliştiriliyor. Bunlar, Monsanto (ABD), DuPont (ABD, Syngenta (İsviçre), Dow (ABD), Bayer (Almanya) ve BASF (Almanya). Bu 6 şirket yaklaşık 50 milyar dolarlık küresel ticari tohum pazarının yüzde 63’ünü kontrol ediyor. Mevcut durumda bu şirketler korkutucu bir tekelleşme oluşturmuş durumdalar. Sarıbal’a göre, bugünlerde birbirlerini satın alma ve birleşme çabaları dikkate alındığında yerel tohum çeşitleri büyük tehdit altında. 2016 sonbaharında Alman kimya ve ilaç devi Bayer, tohum ve tarım ilaçları üreticisi Amerikan Monsanto firmasını 66 milyar dolara satın aldı. Bayer’in dünya tohum piyasasındaki payı yüzde 29’a, tarım ilaçları piyasasındaki payı ise yüzde 26’ya yükseldi. Bayer böylece dünyanın en büyük tohum ve tarım ilacı üreticisi haline geldi.

KARAR DURDURULMALI

Kararı alan AKP’ye “2018 yılında sertifikalı tohumluk kullanma zorunluluğu getirilmesinin sonucu ne olacaktır? Çiftçilerin sertifikalı tohum ekip ekmediği nasıl kontrol edilecektir? Çiftçilerin kendi tohumlarını ekmesi, takas etmesi yasaklanacak mıdır? Giderek ağırlaşan küresel iklim değişikliğine karşı en iyi çarenin yerel tohum olduğunun bilinmesine rağmen biyoçeşitliliği ve çiftçi haklarını koruyan uluslararası anlaşmalara karşı bir yola mı girilecektir?” sorularını soran Sarıbal, “Yerel tohumların kökünü kazımaya yönelik çabalar durdurulmalı; sertifikalı tohum yerine yerel tohumun ıslahına ağırlık verilmeli; çiftçiler bilgi ve parasal desteklerle yerel tohum üretimi için teşvik edilmelidir. Kısacası doğa ve insan dostu üretim modelleri olan sürdürülebilir tarım/gıda sistemlerinin yaygınlaştırılmasına çalışılmalıdır” diye konuştu. (EKONOMİ SERVİSİ)

ÖNCEKİ HABER

Karanlıkta bırakılan bir cinayet: Ali Serkan Eroğlu

SONRAKİ HABER

Hamileyim dememe rağmen darbettiler