02 Aralık 2016 16:08

İran’da işçiler, haklarını yok eden yasayı engelledi

İran'da çalışma yaşı ile ilgili yasa hükümlerini değiştirerek çocukların sermaye tarafından sömürülmesine izin veren tasarı işçilerce engellendi

Paylaş

Murat KUSEYRİ

Stockholm

İsveç’in başkenti Stockholm’de düzenlenen ve İran’daki sendikaları konu alan bir uluslararası konferansta konuşma yapan Hukuk Profesörü Said Mahmoudi, İran’da özgür sendikaların işçilerin haklarını daha da sınırlayan bir tasarının yasallaşmasının engellenmesinde önemli bir rol oynadıklarını söyledi.

Batılı ülkelerle, İran’ın nükleer çalışmalarında bir anlaşmaya varılması ve ambargonun kaldırılmasından sonra İran, bir çekim merkezi haline geldi. Batılı ülkeler art arda heyetler göndererek İran’ın zenginliklerinden paylaşma yarışına girdiler. İran rejimi uluslararası tekelleri ülkeye çekebilmek adına ülkede zaten çok sınırlı olan işçi hakları ve iş güvenliğini tamamen ortadan kaldırmak için bir yasa tasarısını parlamentoya getirdi.

İŞ GÜVENLİĞİ YOK,MAAŞLAR DÜŞÜK

İran’da işçilerin büyük çoğunluğunun iş güvenliği yok ve işçilerin yüzde 90’ı kadrosuz ve geçici işçi statüsünde. Yüzde 70’i de 255 ABD dolarına tekabül eden aylık ücretle geçinmek zorunda kaldıkları için işçiler iki işte çalışmak zorunda kalıyor.

İşçiler ve sendikalar, uzun bir süreden beri asgari ücretin arttırılmasını, geçici işçilere kadro verilmesini ve sendikalara toplu iş sözleşmesi yapma hakkının tanınmasını talep ediyor ve taleplerinin gerçekleşmesi için grev ve direnişler yapıyordu.

İran rejimi, işçi ve sendikaların taleplerini karşılamak yerine yabancı sermayeyi ülkeye çekebilmek için işçi haklarını ortadan kaldıran bir yasa tasarısı hazırladı. Tasarı, işverenlere işçilerin çalışma koşulları ve iş güvenliği üzerinde daha fazla söz söyleme hakkı veriyor. Ayrıca geçici işçilerin kadroya alınmasını güçleştiriyor. Asgari ücreti artırmadığı gibi çalışma yaşı ile ilgili yasa hükümlerini değiştirerek çocukların sermaye tarafından sömürülmelerini yasallaştırıyor.

‘İŞÇİLERİN GÜÇLÜ TEPKİSİ OLMASAYDI YASALAŞACAKTI’

Yeni bir iş yasasının epeyden beri gündemde olduğunu hatırlatan Mahmoudi, ambargonun kaldırılmasının ardından Batılı ülkelerin yatırım yapmalarını teşvik etmek için tasarının yasalaştırma çalışmalarının hızlandırıldığını söyledi.

İran’da var olan “Serbest Bölgeler”in kapsam dışı tutulduğunu, buralarda çalışan işçilerin hiç bir hakları olmadığını söyleyen Mahmoudi, “Eğer işçi sendikaları ve diğer aktörlerin güçlü tepkileri olmasaydı bu tasarı büyük bir olasılıkla şimdi yürürlükte olacaktı” dedi.

Çalışma Bakanlığının tepkiler üzerine yasa tasarısını geri çekmek ve uzmanlardan oluşan bir komite tarafından yeniden gözden geçirilmesine karar vermek zorunda kaldığını aktaran Mahmoudi, yeni hazırlanacak tasarıda da işçiler açısından çok önemli iyileşmeler beklenmediğini söyledikten sonra, “Hükümet ve politikasını eleştirmek büyük risk ve baskı demektir. Mevcut hükümet hiç bir karşı koyuşa tahammül etmiyor. Sendika yöneticileri ve muhaliflere yönelik hukuksuz davalar, baskılar, hapsetmeler ve işkenceler olağan” şeklinde konuştu.

İsveç İşçi Sendikaları Konfederasyonu (LO) ve Transport İşçileri Federasyonu’nun ev sahipliği yaptığı 2 günlük konferansa Uluslararası Sendikalar Konfedarasyonu (ITUC) ve Uluslararası Nakliye İşçileri Federasyonu (ITF) yöneticileri de katıldı.

ÖNCEKİ HABER

Mattis: Benimle uğraşırsanız hepinizi öldürürüm!

SONRAKİ HABER

İran’dan ABD’ye yaptırım tepkisi